Porady

O tym, że powietrze jest zbyt suche, mówimy wtedy, gdy wilgotność względna jest niższa niż 40%. To problem występujący głównie w sezonie grzewczym, lecz nie tylko. Przesuszone powietrze źle wpływa na nasze zdrowie i samopoczucie, dlatego dbanie o jego optymalne nawilżenie jest ważne.

---

Spis treści

1. Jak nawilżyć powietrze w pokoju
2. Domowe sposoby na suche powietrze
3. Przyczyny suchego powietrza w pokoju
4. Objawy zbyt suchego powietrza w domu
5. FAQ, czyli najczęstsze pytania o suche powietrze w pokoju

---

Jak nawilżyć powietrze w pokoju

Pierwsze skutki zdrowotne suchego powietrza pojawiają się dość szybko, dlatego warto od razu podjąć działania zmierzające do zwiększenia wilgotności. Prawidłowe nawilżanie powietrza powinno:

• być skuteczne,
• nie prowadzić do wzrostu wilgotności względnej powyżej 60%, ponieważ prawidłowa wynosi od 40-60%, a przewilżenie także szkodzi,
• nie powodować efektów ubocznych, do których można zaliczyć np. zanieczyszczanie powietrza.

Nawilżacz powietrza, czyli najlepsza metoda na suche powietrze

Najlepszym sposobem na podniesienie wilgotności powietrza jest zastosowanie dobrego nawilżacza. Na rynku dostępne są nawilżacze ewaporacyjne, ultradźwiękowe oraz – w małych ilościach – parowe. Rekomendujemy te pierwsze, ze względu na największe bezpieczeństwo oraz możliwość używania wody prosto z kranu. W przypadku nawilżacza ultradźwiękowego zastosowanie wody kranowej będzie skutkować emisją białego pyłu.

Zobacz także: Nawilżacz ewaporacyjny, parowy i ultradźwiękowy. Ranking i opinie

Podczas wyboru nawilżacza warto uwzględnić też jego wydajność, która decyduje o maksymalnej powierzchni, jaką będzie w stanie obsługiwać urządzenie. Jeśli chodzi o funkcje dodatkowe, to najważniejszy jest higrostat, dzięki któremu nawilżacz może pracować w trybie automatycznym. Mają go m.in. urządzenia zajmujące czołowe pozycje w naszym rankingu nawilżaczy powietrza.

Zobacz ranking nawilżaczy

Domowe sposoby na suche powietrze

Niektórzy starają się uporać z problemem suchego powietrza w pokoju poprzez zastosowanie domowych metod. Są nimi m.in.:

1. Wieszanie na grzejniku mokrego ręcznika – to rozwiązanie średnio skuteczne. W celu uzyskania dobrych efektów trzeba często moczyć ręcznik.
2. Otwieranie drzwi do łazienki – w łazience wilgotność zwykle jest dość wysoka, zwłaszcza jeśli suszymy w niej pranie, jednak wymiana powietrza pomiędzy pomieszczeniami nie jest na tyle silna, żeby pozostawienie otwartych drzwi pomogło znacząco podnieść poziom nawilżenia w sąsiednich pomieszczeniach.
3. Stawianie na grzejniku pojemników z wodą – parująca woda nawilża powietrze, ale gdy jej temperatura spadnie, proces nawilżania zostaje zatrzymany. Efekty są zatem niezbyt zadowalające. Co więcej, stawianie na meblach czy podłodze wrzątku może doprowadzić do przypadkowych poparzeń.
4. Ustawianie pojemników z wodą na grzejniku – w tym przypadku nie zawsze używana jest gorąca woda, ponieważ grzejnik i tak będzie podnosić jej temperaturę. Jednak aby takie nawilżanie było naprawdę skuteczne, woda musiała by zostać bardzo mocno podgrzana, a o to raczej trudno. Mimo to popularność tej metody sprawiła, że w sprzedaży pojawiły się nawilżacze na kaloryfer.

Zobacz także: Nawilżacz powietrza na kaloryfer – HIT czy KIT?

Przyczyny suchego powietrza w pokoju

Przyczyny przesuszenia powietrza w sezonie grzewczym to ogrzewanie budynku oraz brak regularnego wietrzenia pomieszczeń. Latem przyczyną niskiej wilgotności są głównie klimatyzacja oraz susze.

Dlaczego ogrzewanie ma taki wpływ na spadek poziomu nawilżenia powietrza? Aby to zrozumieć, trzeba poznać zależność między wilgotnością względną a wilgotnością bezwzględną i temperaturą.

Przeczytaj także: Syndrom chorego budynku  – objawy, przyczyny i skutki

Wilgotność względna, wilgotność bezwzględna i temperatura

Wilgotność względna – wyrażana w procentach – to stosunek ilości wody obecnej w powietrzu do maksymalnej jej ilości, którą byłoby ono w stanie przyswoić w danej temperaturze. Wilgotność bezwzględna – wyrażana w g/cm³ to właśnie ilość wody obecnie znajdującej się w powietrzu.

Zdolność powietrza do przyswajania wody rośnie razem z temperaturą. Oznacza to, że ta sama wilgotność bezwzględna (ilość wody w g/cm³) w temperaturze 0 st. da wyższą wilgotność względną niż np. przy 20 st. C. Gdy zimą chłodne powietrze z otoczenia trafia do budynku, ulega nagrzaniu, lecz ilość wody w nim pozostaje niezmienna. Na zewnątrz była wystarczająca do zachowania wilgotności w granicach 40-60%, a w środku jest zbyt mała.

Objawy zbyt suchego powietrza w domu

Najlepszym sposobem na sprawdzenie wilgotności powietrza jest użycie wilgotnościomierza, czyli higrometru. Jednak istnieje szereg symptomów, które mogą wskazywać na suche powietrze w pokoju.

• Swędzenie i drapanie w gardle, wymuszające suchy kaszel
  Oddychanie suchym powietrzem prowadzi do przesuszenia śluzówki dróg oddechowych. W rezultacie w gardle zaczyna być odczuwane swędzenie lub drapanie, co prowadzi do uporczywego, suchego kaszlu.
• Podrażnienie oczu
  Suche powietrze w pokoju przesusza także śluzówkę oka. Pojawiają się wówczas zaczerwienienie, pieczenie, swędzenie i łzawienie.
• Pogorszenie kondycji skóry
  Na skutek długiego przebywania w powietrzu o niskiej wilgotności skóra ulega przesuszeniu. Pojawiają się zaczerwienienie, uczucie swędzenia i pieczenia. Inne możliwe skutki to trądzik, podatność na infekcje, a nawet szybsze starzenie się skóry.
• Problemy z włosami
  Włosy pod wpływem kontaktu z suchym powietrzem ulegają przesuszeniu i tracą blask. Zwiększa się podatność na łamliwość i rozdwajanie końcówek. Nierzadko występuje też łupież skóry głowy.
• Częstsze występowanie infekcji wirusowych i bakteryjnych
  Kiedy błony śluzowe dróg oddechowych ulegają przesuszeniu, obecne w nich rzęski nie są w stanie dobrze spełniać swojej funkcji, którą jest oczyszczanie wdychanego powietrza. Do organizmu trafia zatem więcej wirusów i bakterii.
• Słaba kondycja roślin doniczkowych
  Rośliny trzymane w pokoju o suchym powietrzu tracą ładny wygląd. Ich liście zaczynają się zwijać, a końcówki brązowieją. Ponadto rośliny stają się bardziej podatne na atak szkodników.
• Pogorszenie wyglądu drewnianych elementów wyposażenia
  Drewniane meble, parkiety czy parapety pod wpływem suchego powietrza tracą blask i rozsychają się.

FAQ, czyli najczęstsze pytania o suche powietrze w pokoju

Ozonator powietrza to urządzenie przeznaczone do dezynfekcji poprzez użycie dużych dawek ozonu (O₃). Nie jest to alternatywa dla oczyszczacza powietrza, ponieważ ozonowanie nie usuwa np. pyłów zawieszonych.

Ponadto podczas korzystania z ozonatora trzeba zachować ostrożność, gdyż stężenie potrzebne do wyeliminowania wirusów czy zarodników pleśni znacznie przekracza poziom bezpieczny dla ludzi i zwierząt.

---

Spis treści

1. Domowy ozonator – jaki wybrać?
2. Popularne ozonatory do domu
3. Jak działa urządzenie do ozonowania pomieszczeń
4. Co daje ozonator powietrza
5. Zastosowanie generatorów ozonu
6. Ozonator czy oczyszczacz powietrza?
7. Czy ozonowanie jest szkodliwe
8. Zasady bezpiecznego ozonowania powietrza
9. Pytania i odpowiedzi – FAQ

---

Domowy ozonator – jaki wybrać?

Kluczowym parametrem generatora ozonu jest jego wydajność, czyli ilość ozonu wytwarzanego w ciągu godziny. W niewielkich pokojach wystarczy ozonator o wydajności 500 mg/h. W większych pomieszczeniach warto zastosować urządzenie generujące ozon w ilości 1000 mg/h lub większej.

Ponadto podczas wyboru ozonatora domowego należy uwzględnić opłacalność, czyli relacje pomiędzy ceną a wydajnością i oferowanymi funkcjami.

Popularne ozonatory do domu

Prezentujemy pięć popularnych ozonatorów powietrza dostępnych na polskim rynku. Urządzenia uszeregowane są od najtańszego do najdroższego.

Ozox 10G HF198

Ozox 10G HF198 to generator ozonu, który pomimo niskiej ceny jest bardzo wydajny. Generuje bowiem ozon w ilości 10000 mg/h. Jeśli chodzi o funkcje dodatkowe, to wygląda już trochę słabiej, ponieważ oferuje wyłącznie timer.

Marka i model	Ozox 10G HF198
Cena	304 zł
Wydajność	10000 mg/h
Funkcje dodatkowe	timer

Eltom/ZMP N202C

Eltom N202C i ZMP N202C to ten sam model generatora ozonu, oferowany przez dwie marki. Jego wydajność wynosi 500 mg/h. W zestawie znajduje się rurka umożliwiająca ozonowanie wody i żywności. Ponadto dostępny jest tu timer, dzięki któremu można ustawić pożądany czas ozonowania.

Marka i model	Eltom/ZMP N202C
Cena	333 zł
Wydajność	500 mg/h
Funkcje dodatkowe	timer, ozonowanie wody i żywności

Byzoo OZG3

Byzoo OZG3 to ozonator powietrza, którego wydajność wynosi 600 mg/h. Do urządzenia zostały dołączone dwie rurki, umożliwiające wykorzystanie go do ozonowania wody i żywności. Ponadto znalazł się tutaj timer, a sterowanie jest możliwe za pośrednictwem pilota.

Marka i model	Byzoo OZG3
Cena	339 zł
Wydajność	600 mg/h
Funkcje dodatkowe	sterowanie pilotem, timer, ozonowanie wody i żywności

Ulsonix 65W Airclean 5G-Wl

Ulsonix 65W Airclean 5G-Wl to wydajny, choć prosty generator ozonu. Jego wydajność wynosi 5000 mg/h. Z funkcji dodatkowych dostępny jest wyłącznie timer. Urządzenie zostało wyposażone w uchwyt, który ułatwia jego przenoszenie.

Marka i model	Ulsonix 65W Airclean 5G-Wl
Cena	412 zł
Wydajność	5000 mg/h
Funkcje dodatkowe	timer

Wenon MF-308

Wenon MF-308 to generator ozonu z jonizatorem. Generuje 1000 mg/h ozonu oraz 18 000 000 j/cm³. Urządzenie zostało wyposażone w wężyk, który można wykorzystać do ozonowania wody albo żywności. Ma też timer, który pozwala zaplanować moment zakończenia wytwarzania ozonu.

Marka i model	Wenon MF-308
Cena	489 zł
Wydajność	1000 mg/h
Funkcje dodatkowe	jonizator ostrzowy, timer, ozonowanie wody i żywności

Jak działa urządzenie do ozonowania pomieszczeń

Na rynku dominują ozonatory wykorzystujące proces wyładowań koronowych. Takie urządzenie generuje impulsy elektryczne o wysokim napięciu, a ceramiczne albo krzemowe płytki rozszczepiają cząsteczki tlenu pobrane z powietrza (O₂) na wolne atomy, które łączą się w trójtlenek (O₃).

Rzadziej spotyka się generatory ozonu, w których wolne atomy tlenu powstają na skutek rozbijania cząsteczek O₂ przez światło UV o falach długości 254 nm. Metoda wyładowań koronowych jest powszechniejsza, ze względu na niższe koszty produkcji i większą trwałość elementów.

Poszczególne ozonatory powietrza różnią się między innymi wydajnością, czyli ilością ozonu generowanego w ciągu godziny. Ma to przełożenie na szybkość działania.

Aby ozonowanie było skuteczne, jego stężenie powinno wynieść 5-7 ppm (czyli około 9,8-13,7 mg). Im wydajniejszy ozonator, tym szybciej uzyskany zostanie odpowiedni poziom O₃, zwłaszcza w większym pomieszczeniu.

Co daje ozonator powietrza

Urządzenia do ozonowania pomieszczeń pozwalają usunąć:

• bakterie i wirusy,
• nieprzyjemne zapachy (w tym dymu tytoniowego),
• grzyby i pleśnie.

Skuteczność ozonatorów w walce z nimi potwierdzają obserwacje wielu naukowców. Swoje badania w tej dziedzinie przeprowadzili m.in:

• Michael TF Carpendale – w 1993 r. wykazał, iż ozon niszczy zabija bakterie gram-dodatnie i gram ujemne oraz wirusy, grzyby i pierwotniaki,
• zespół pod przewodnictwem Nikolai Nosika – w 2018 r. opublikował badania potwierdzające skuteczność ozonu w dezaktywacji wirusa polio i adenowirusa,
• Lugi Cristiano – w 2020 r. dowiódł, iż w ciągu 8-10 minut ozon może usunąć z powietrza 99,9% wirusa SARS-CoV-2.

Ozon nie usuwa natomiast pyłów zawieszonych, lotnych związków organicznych czy alergenów. Z tego powodu nie zastąpi oczyszczacza powietrza.

Zobacz więcej: Co wybrać: oczyszczacz czy ozonator? Różnice, porady, opinie

Zastosowanie generatorów ozonu

Ozonatory powietrza znalazły zastosowanie w:

• zakładach produkujących żywność,
• placówkach medycznych, np. szpitalach, laboratoriach diagnostycznych, gabinetach dentystycznych i weterynaryjnych,
• hotelach,
• szkołach, żłobkach i przedszkolach,
• domach opieki,
• basenach,
• sklepach,
• miejscach po pożarach i pożarach.

Ponadto ozonatory wykorzystuje się do dezynfekcji wody oraz do przedłużania trwałości żywności i usuwania z niej bakterii, grzybów, pestycydów, azotanów, fosforanów itp.

Ozonator czy oczyszczacz powietrza?

Ozonator i oczyszczacz powietrza pełnią inne funkcje, dlatego to, które urządzenie lepiej kupić, zależy od celów, jakie chce się uzyskać.

Ozonator warto kupić wtedy, gdy szuka się sposobu na wyeliminowanie patogenów i nieprzyjemnych zapachów. Przyda się np. w miejscach wymienionych w poprzedniej części artykułu, a więc np. żłobkach czy placówkach medycznych, gdzie ułatwi zapobieganie rozprzestrzeniania bakterii i wirusów.

Ponadto ozonatory mogą pomóc w pomieszczeniach zalanych wodą powodziową, która niesie ze sobą wiele patogenów.

Oczyszczacz powietrza będzie lepszym wyborem niż ozontator w przypadku potrzeby usuwania:

• smogu,
• alergenów,
• lotnych związków organicznych,
• dymu papierosowego,
• drażniących zapachów, które są wytwarzane dość często (oczyszczacz z filtrem węglowym, który usuwa zapachy, można włączyć w każdej chwili i nie wymaga to opuszczania pomieszczenia).

Zobacz także: Czy oczyszczacz powietrza ma sens? W czym pomaga?

Czy ozonowanie jest szkodliwe

To, czy urządzenie do generowania ozonu jest bezpieczne, uzależnione jest przede wszystkim od prawidłowego korzystania z niego. Problemy mogą pojawić się głównie w przypadku ekspozycji na zbyt wysokie stężenia ozonu.

Przyjmuje się, że maksymalne dopuszczalne stężenie ozonu w pomieszczeniu wynosi 0,1 ppm (200 μg/m³). Lekko podwyższony poziom może doprowadzić do wystąpienia działań niepożądanych w postaci podrażnienia dróg oddechowych i oczu, bólów głowy oraz spłycenia oddechu.

Stężenie od 0,5 do 1 ppm powoduje zaburzenia oddychania, uczucie zmęczenia, suchy kaszel i bóle w klatce piersiowej. Przy wyższych poziomach i dłuższej ekspozycji może dojść do rozwoju stanów zapalnych płuc, natomiast stężenie od 10 ppm oznacza zagrożenie dla życia.

Zasady bezpiecznego ozonowania powietrza

Zasady prawidłowego ozonowania powietrza można podzielić na te dotyczące przygotowania pomieszczenia, zastosowania ozonatora oraz postępowania po zakończeniu pracy.

Przygotowanie pomieszczenia do ozonowania

W pokoju poddawanym ozonowaniu nie mogą przebywać ludzie ani zwierzęta, dlatego konieczne jest wyprowadzenie ich przed rozpoczęciem pracy. Druga ważna zasada to zamknięcie drzwi i okien, ponieważ ozonowanie należy przeprowadzać w pomieszczeniu szczelnie zamkniętym.

Bezpieczne użycie ozonatora

Nie należy wchodzić do pomieszczenia poddawanego ozonowaniu, a jeśli jest to konieczne, zaleca się nałożenie odpowiedniej odzieży ochronnej, w tym maski i okularów.

Nie da się jednoznacznie określić, ile powinno trwać ozonowanie, ponieważ jest to uzależnione od powierzchni pomieszczenia oraz wydajności ozonatora. Przy odpowiednim dobraniu ozonatora do miejsca do uzyskania satysfakcjonujących efektów wystarczą dwie godziny.

Oczywiście, podczas używania urządzenia do ozonowania pomieszczeń należy przestrzegać zasad zawartych w instrukcji obsługi.

Postępowanie po zakończeniu ozonowania

Po zakończeniu ozonowania należy wietrzyć pomieszczenie najlepiej przynajmniej przez 2 godziny, w celu zredukowania stężenia ozonu do poziomu 0,1 ppm (200 μg/m³). Po tym czasie można już wrócić do pokoju, chociaż niektórzy zalecają odczekać 4 godziny od zakończenia ozonowania.

W przypadku dysponowania miernikiem ozonu warto przeprowadzić pomiar jego stężenia i na podstawie uzyskanego wyniku zdecydować, czy można już ponownie użytkować pomieszczenie.

Źródła

1. Kaana Minder, Co to jest ozonowanie, docplayer.pl.
2. Polskie Stowarzyszenie Pracowników Dezynfekcji Dezynsekcji i Deratyzacji, Alternatywne metody w bioasekuracji, pl.wet.uwm.edu.pl.
3. W Jaki Sposób Powstaje Ozon?, ozonizer.pl.
4. Lugi Cristiano, Czy ozon może być skutecznym środkiem dezynfekującym przeciwko nowemu koronawirusowi, ncbi.nlm.nih.gov.
5. Nosik Nikolai et all., Inactivation kinetics of DNA and RNA viruses by ozone-air mixture in a flow mixer, longdom.org.

FAQ, czyli najczęstsze pytania o ozonatory powietrza

Elektrosmog to pojęcie wzbudzające wiele wątpliwości. Niektórzy widzą w nim źródło chorób, inni teorię spiskową. W tym artykule wyjaśniamy, czym jest smog elektromagnetyczny i prezentujemy opinie naukowców na temat jego szkodliwości. Wyjaśniamy też, jak się przed nim chronić.

---

Spis treści

1. Co to jest elektrosmog?
2. Domniemany wpływ smogu elektrycznego na zdrowie
3. Elektrosmog w świetle badań naukowych
4. Sposoby ochrony przed smogiem elektromagnetycznym
5. Podsumowanie
6. FAQ, czyli najczęstsze pytania o smog elektromagnetyczny

---

Co to jest elektrosmog?

Smog elektromagnetyczny – czyli elektrosmog – to promieniowanie elektromagnetyczne (PEM) o różnej częstotliwości, niejonizujące i pochodzące ze źródeł sztucznych, a więc związanych z działalnością człowieka. Jest wytwarzany przez urządzania elektryczne, głównie te służące do bezprzewodowej transmisji danych, czyli telefony komórkowe, telewizory, routery wi-fi, a także linie wysokiego napięcia czy kuchenki mikrofalowe.

Zobacz także 👇️
Smog typu londyńskiego. Skład, powstawanie
Smog fotochemiczny. Skład, powstawanie

Domniemany wpływ smogu elektrycznego na zdrowie

Zwolennicy teorii o szkodliwości smogu elektromagnetycznego twierdzą, iż wywołuje on:

• bóle głowy,
• zmęczenie,
• stres oksydacyjny,
• zaburzenia pamięci krótkotrwałej,
• problemy ze snem,
• zaburzenia funkcjonalne układu nerwowego,
• schorzenia układu sercowo-naczyniowego,
• choroby nowotworowe.

Omawiając potencjalne konsekwencje zdrowotne smogu elektromagnetycznego warto wspomnień także o elektrowrażliwości, czyli nadwrażliwości elektromagnetycznej (EHS – Electromagnetic HyperSensitivity). To zespół niespecyficznych objawów łączonych właśnie z działaniem PEM, który obejmuje m.in. bóle głowy, osłabianie, bezsenność, problemy z koncentracją i szumy w uszach. Schorzenie to często diagnozowane jest samodzielnie, bez konsultacji z lekarzem.

Elektrosmog w świetle badań naukowych

Lista potencjalnych skutków zdrowotnych ekspozycji na elektrosmog jest dość długa. Z drugiej strony twierdzenie, że urządzenia wytwarzające pole elektromagnetyczne stanowią zagrożenie, bywa uznawane za niesłuszne i wprowadzające niepotrzebną panikę. Warto zatem przytoczyć wyniki uzyskane przez naukowców, którzy postanowili zagłębić się w tę tematykę.

Dania

Wpływ na rozwój chorób nowotworowych to najpoważniejszy zarzut stawiany elektrosmogowi. Zagadnieniem tym zainteresowali się m.in. Duńczycy. Warto podkreślić, że ich badania trwały wyjątkowo długo, ponieważ były prowadzone w latach 1990-2007. Celem było wykazanie związku pomiędzy używaniem telefonu komórkowego a zapadalnością na guza mózgu. Według uzyskanych wyników częstotliwość występowania go wyniosła:

• u osób najdłużej korzystający z telefonu komórkowego (≥ 13 lat) – 1,03 u mężczyzn i 0,91 u kobiet,
• u osób używających telefonu komórkowego ≥ 10 lat – 1,04 u mężczyzn i 1,04 u kobiet dla glejaka oraz 0,90 i 0,93 dla oponiaka.

Autorzy badania wykazali zatem brak wpływu telefonów komórkowych na rozwój tego nowotworu.

USA

Tematem związku pomiędzy chorobami nowotworowymi a działaniem pola elektromagnetycznego zajmowano się także w Stanach Zjednoczonych. Badania z 1979 r. wskazały na większą śmiertelność na nowotwory – tym białaczkę – u dzieci zamieszkujących w pobliżu „konfiguracji przewodów elektrycznych”.

Jednak kolejne badania, tym razem z lat 1989-1993, zaprzeczyły związkowi pomiędzy występowaniem u dzieci ostrej białaczki limfoblastycznej a zamieszkiwaniem w pobliżu sieci wysokiego napięcia.

Holandia

Holenderscy naukowcy zbadali związki pomiędzy rzeczywistą a domniemaną ekspozycją na PPM oraz ich wpływem na występowaniem dolegliwości łączonych z elektrosmogiem. Wzięło w nich udział 5933 uczestników powyżej 18 roku życia. Do oceny rzeczywistego narażanie na elektrosmog wykorzystano modele predykcyjne narażanie na promieniowanie o częstotliwości radiowej (RF)-EMF, odległość od linii wysokiego napięcia oraz deklarowane użycie urządzeń elektrycznych w domu i odległość od nich.

Uzyskane wyniki wskazują, iż na występowanie objawów takich jak pogorszenie jakości snu bardziej wpływa postrzegana niż rzeczywista ekspozycja na PPM.

Polska

Swój udział w badaniach dotyczących wpływu smogu elektromagnetycznego na nasze zdrowie i samopoczucie mają także polscy naukowcy. Tym tematem zainteresowali się badacze z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. W przeprowadzonym w 2020 r. badaniu wzięło udział 1028 osób w wieku od 7 do 88 lat.

Zbadali oni związek pomiędzy występowaniem elektrowartościowości a realnym narażeniem na sztuczne promieniowanie elektromagnetyczne. Uzyskane wyniki są podobne do wniosków wyciągniętych we wspomnianym badaniu w Holandii. Nie wykazano bowiem związku między występowaniem elektrowartościowości a realnym narażeniem na działanie PEM.

Sposoby ochrony przed smogiem elektromagnetycznym

Aby ograniczyć ekspozycję na smog elektromagnetyczny, należy przestrzegać kilku zasad. Dobre nawyki to:

• wyłączanie nieużywanych urządzeń i odłączanie ich od zasilania,
• umieszczanie routera internetowego w pomieszczeniu, z którego na co dzień rzadziej korzystamy,
• korzystanie z słuchawek, w celu wyeliminowania potrzeby trzymania telefonu przy uchu,
• unikanie kładzenia telefonu komórkowego na noc w pobliżu łóżka,
• nienoszenie przy sobie telefonu wtedy, gdy nie jest to konieczne,
• ograniczenie liczby urządzeń elektrycznych w sypialni do minimum,
• hodowanie roślin w domu i ogrodzie, ponieważ redukują one pole elektromagnetyczne.

Podsumowanie

Badania dotyczące wpływu PPM na ludzkie zdrowie nie pozwalają jednoznacznie stwierdzić jego szkodliwości, chociaż niektóre wyniki mogą wzbudzać wątpliwości odnośnie bezpieczeństwa tzw. elektrosmogu. W przypadku obaw dotyczących elektrosmogu warto przestrzegać kilku zasad, które pozwolą ograniczyć natężenie pola magnetycznego w domu. Część z nich jest warta wykorzystania także wtedy, gdy nie wierzymy w istnienie smogu elektromagnetycznego. Jako przykład można tu wskazać wyłączanie nieużywanych urządzeń, co służy redukcji zużycia energii czy hodowanie roślin, których obecność ma pozytywny wpływ na samopoczucie psychiczne.

Źródła

1. G. Tatoń. P. Kuterba, B. Lisowski, T. Rok, E. Rokita, Nadwrażliwość elektromagnetyczna w Polsce – badania ankietowe, http://pe.org.pl/articles/2019/12/51.pdf
2. K. Wąś-Zaniuk. Elektrosmog – charakterystyka, źródła pola elektromagnetycznego, wpływ elektrosmogu na zdrowie, jak się chronić, https://portal.abczdrowie.pl/elektrosmog-charakterystyka
3. M. Persona, 5 najważniejszych badań na temat wpływu PEM na człowieka, https://nafalinauki.pl/5-najwazniejszych-badan-na-temat-wplywu-pem-na-czlowieka/
4. P. Frei, A. H. Poulsen, Ch. Johansen, J. H. Olsen, M. Steding-Jessen, J. Schüz, Use of mobile phones and risk of brain tumours: update of Danish cohort study, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22016439/
5. N Wertheimera , E Leeper, , Electrical wiring configurations and childhood cancer, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/453167/
6. R. A. Kleinerman, W. T. Kaune, E. E. Hatch, S. Wacholder, M. S. Linet, L. L. Robison, S. Niwa, R. E. Tarone, Are children living near high-voltage power lines at increased risk of acute lymphoblastic leukemia?, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10707920/

FAQ, czyli najczęstsze pytania o smog elektromagnetyczny

12 spośród 20 najbardziej zanieczyszczonych miast Europy znajduje się w Polsce. W zestawieniu Europejskiej Agencji Powietrza znajdziemy 375 europejskich miast, sklasyfikowanych pod względem jakości powietrza. Najczystsze z nich są w Portugalii, Szwecji i Finlandii. Najbrudniejszym powietrzem oddychają mieszkańcy Slovenskiego Brodu w Chorwacji. Zaraz potem mamy całą listę polskich miast, z Nowym Sączem, Piotrkowem Trybunalskim, Łomżą czy Żorami na czele. Jakie są najbardziej zanieczyszczone miasta w Polsce? Gdzie jest najwięcej smogu w Polsce w 2023 roku? Jakie miasto ma zaś najczystsze powietrze

---

Spis treści:

1. Ranking najbardziej zanieczyszczonych miast w Polsce
2. Jak Polska wypada na tle Europy?
   2.1. Polskie normy jakości powietrza vs normy jakości powietrza WHO
3. Jak chronić się przed zanieczyszczeniami powietrza?
   3.1. Oczyszczacze powietrza
   3.2. Maski smogowe
   3.3. Odpowiednie wietrzenie pomieszczeń
4. Dlaczego powietrze jest ważne? Jaki wpływ ma jakość powietrza na nasze zdrowie?
5. FAQ – Najczęściej zadawane pytania
6. Źródła

---

Ranking najbardziej zanieczyszczonych miast w Polsce

Mapa przygotowana przez Polski Alarm Smogowy – miasta z największą ilością dni smogowych w roku 2021. Źródło: Polski Alarm Smogowy.

Powyższa mapa mówi o miastach, w których odnotowano największą ilość dni z przekroczonymi normami jakości powietrza. 

TOP 10 polskich miast z największą ilością dni smogowych w 2021 roku:

• 1. Nowa Ruda (95 dni)
• 2. Sucha Beskidzka (93 dni)
• 3. Wodzisław Śląski (87 dni)
• 4. Żywiec, Pszczyna (80 dni)
• 6. Goczałkowice Zdrój, Nowy Sącz (76 dni)
• 8. Oświęcim (75 dni)
• 9. Mosina (74 dni)
• 10. Zabierzów, Tuchów (73 dni)

Warto przeczytać: Smog fotochemiczny. Skład, powstawanie, skutki

Innym zestawieniem jest to prezentowane przez Europejską Agencję Powietrza. W ramach badań agencji obserwowano średnioroczne poziomy PM2,5 w 375 miastach w Europie w latach 2021-2022. W niechlubnej, ostatniej 20 najbardziej zanieczyszczonych miast Europy, znajdziemy aż 12 polskich miejscowości.

Zobacz także: Smog typu londyńskiego. Skład, powstawanie, skutki

TOP 10 polskich miast z najwyższym średniorocznym poziomem PM2,5 w latach 2021-2022

• 1. Nowy Sącz (374 miejsce w Europie)
• 2. Piotrków Trybunalski (373 miejsce w Europie)
• 3. Łomża (371 miejsce w Europie)
• 4. Żory (370 miejsce w Europie)
• 5. Kraków (369 miejsce w Europie)
• 6. Gliwice (368 miejsce w Europie)
• 7. Zgierz (366 miejsce w Europie)
• 8. Tarnów (365 miejsce w Europie)
• 9. Katowice (364 miejsce w Europie)
• 10. Częstochowa (363 miejsce w Europie)

Jak Polska wypada na tle Europy?

Dobrze obrazuje to poniższa mapa.

Mapa przedstawiająca dzienne stężenia pyłów PM10 w różnych rejonach Europy. Źródło: https://www.eionet.europa.eu/etcs/etc-he/products/etc-he-products/etc-he-reports/etc-he-report-2023-1-status-report-of-air-quality-in-europe-for-year-2021-using-validated-data

Jak widać z powyższej mapy, skażone powietrze to głównie domena polskich, ale także tureckich i i bałkańskich miast. Nieciekawie sytuacja wygląda również na północy Włoch – w miastach takich jak Vicenza, Wenecja, Cremona czy Piacenza.

Zobacz także: Jak powstają kwaśne deszcze? Przyczyny i skutki

Polskie normy jakości powietrza vs normy jakości powietrza WHO

Warto też wspomnieć, iż polskie normy jakości powietrza są w tej chwili bardziej liberalne niż te rekomendowane przez WHO.

Przedstawiliśmy to w tabeli poniżej:

Różnice dotyczą przede wszystkim postrzegania granicznych wartości pyłów zawieszonych PM2,5 i PM10, a więc głównych składników smogu. W Polsce dopuszczalne roczne stężenie PM2,5 wynosi 20 µg/m³ podczas gdy WHO rekomenduje 10 µg/m³. Średnioroczne stężenie PM10 w Polsce to max. 40 µg/m³. Wg standardów WHO jest to 25 µg/m³.

Informacje wyświetlane np. na przystankach czy stacjach pomiarowych odnoszą się do polskich norm. Dlatego też, kiedy widzimy np. „dobrą” jakość powietrza, warto wiedzieć, że nie jest ona zła, ale mogłaby być lepsza.

Legenda dot. interpretacji dobowych poziomów PM10 w Polsce. Źródło: www.powietrze.gios.gov.pl

Jak chronić się przed zanieczyszczeniami powietrza?

Oczyszczacze powietrza

Oczyszczacz powietrza to najskuteczniejsza domowa ochrona przed smogiem, alergenami, zarodnikami pleśni i grzybów oraz szczepami bakterii i wirusów. Urządzenia te potrafią nie tylko wychwytywać szkodliwe mikrocząsteczki, które przedostają się do naszych dróg oddechowych, ale również neutralizować nieprzyjemne gazy i zapachy.

Zobacz najbardziej polecane oczyszczacze powietrza na smog

1. Klarta Forste 4 – kompaktowy bestseller do małych i średnich pomieszczeń

Klarta Forste 4 w naszym pomieszczeniu labowym. Materiały własne Ranking-oczyszczaczy.pl

Klarta Forste 4 oferuje wydajność oczyszczania na poziomie 300 m³/h, co czyni ją dobrą propozycją do ok. 30-35 m² (max. 37,5 m²). W standardzie otrzymujemy 8 prędkości oczyszczania, 3 bardzo restrykcyjnie zaprogramowane tryby automatyczne, Wi-Fi i aplikację mobilną oraz pilota do sterowania. Zaletą są również dość tanie filtry wymienne i czytelny wyświetlacz, informujący o poziomie PM2,5, wilgotności i temperaturze.

2. Klarta Stor 2 – najtańszy skuteczny oczyszczacz do dużych powierzchni

Klarta Stor 2 w naszym pomieszczeniu labowym. Materiały własne Ranking-Oczyszczaczy.pl

Klarta Stor 2 posiada wszystkie zalety mniejszego modelu przeniesione na większą skalę. Przy zachowaniu świetnego, bardzo restrykcyjnego charakteru i rozbudowanych możliwości sterowania, mamy tutaj 2 razy większą wydajność oczyszczania. 600 m3/h pozwala na oczyszczenie powierzchni sięgającej nawet 75 m². Dobrą wiadomością jest również obecność naprawdę wydajnegojonizatoraION Plasma Air.

3. Samsung AX60R5080WD – gorsza automatyka, ale niezła wydajność oraz wskaźniki PM2,5, PM1, PM10 i LZO

Samsung AX60R5080WD w naszym biurze, materiały własne Ranking-oczyszczaczy.pl

Samsung AX60 to propozycja bardziej renomowanego producenta, który jednak przegrywa z Klartą pod kątem restrykcyjności urządzeń. Warto jednak odnotować fakt większej ilości wskaźników – Samsung AX60 informuje bowiem o poziomie PM2,5, ale też PM1 i PM10 (estymacje na podst. wartości PM2,5). Jest również osobny czujnik LZO, choć jego działanie jest dość przeciętne. Jest też aplikacja mobilna i przejrzyście zaprojektowany wyświetlacz.

4. Sharp KC-A50EUW – przeciętny oczyszczacz, ale genialny nawilżacz powietrza w bardzo atrakcyjnej cenie

Sharp KC-A50EUW z wyjętym zbiornikiem na wodę. Materiały producenta Sharp

Głównymi zaletami oczyszczacza powietrza z nawilżaczem Sharp jest jego atrakcyjna cena oraz świetne możliwości nawilżania – urządzenia posiada duży, 3,6-litrowy pojemnik na wodę i wydajność nawilżania 600 ml/h. Gorzej wypada wydajność oczyszczania, choć 306 m³/h to również przyzwoita wartość. Brakować może dedykowane czujnika PM2,5 – jest za to czujnik kurzu, który działa dość dobrze, dostrzegając jednak jedynie większe cząstki zanieczyszczeń.

Zobacz najbardziej opłacalne oczyszczacze powietrza

Maski smogowe

O ile oczyszczacze powietrza zapewnią skuteczną ochronę w domu czy biurze, o tyle na dworze maski antysmogowe mogą być naprawdę przydatne. Zwłaszcza, jeśli mieszkamy w Pszczynie, Nowym Sączu czy Łomży.

Tokyo Mask Ginza Pro. Materiały własne Ranking-Oczyszczaczy.pl

Maski smogowe, aby odpowiednio chronić nas przed zanieczyszczeniami powinny spełniać dwa warunki:

• być właściwie dopasowane do twarzy,
• wyposażone w filtry HEPA, N99 czy FFP3.

Odpowiednie wietrzenie pomieszczeń

Jeśli odbywa się w przemyślany sposób, wietrzenie pomieszczeń, to kolejny dobry sposób na zapewnienie cyrkulacji i oczyszczenie powietrza w mieszkaniu. Oczywiście nie będzie to tak skuteczne jak w przypadku oczyszczacza powietrza, warto jednak przynajmniej 2-3 razy dziennie otworzyć okna „na przestrzał” na ok. 5-10 minut, by pozbyć się chociażby nadmiaru CO₂.

Dlaczego powietrze jest ważne? Jaki wpływ ma jakość powietrza na nasze zdrowie?

Najlepiej obrazuje to garść statystyk zebranych w raporcie Air Quality in Europe 2021 przez Europejską Agencję Środowiska. W 2019 roku w 27 krajach członkowskich UE doszło do:

• 307 000 przedwczesnych zgonów w wyniku narażenia na drobny pył zawieszony,
• 40 400 przedwczesnych zgonów w wyniku przewlekłej ekspozycji na dwutlenek azotu,
• 16 800 przedwczesnych zgonów wśród osób narażonych na ostrą ekspozycję na ozon.

Więcej na temat smogu i norm jakości powietrza w Europie mówimy w artykule: Pyły zawieszone PM2.5 i PM10 w powietrzu. Normy w 2023 roku.

Zobacz także: Smog elektromagnetyczny – poważne zagrożenie czy teoria spiskowa?

---

---

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Źródła:

1. European City Air Quality Viewer. https://www.eea.europa.eu/themes/air/urban-air-quality/european-city-air-quality-viewer Dostęp do strony internetowej: 07.07.2023

2. Targa, J, Ripoll, A, Banyuls, L, Gonzalez Ortiz, A, Soares, J. Status report of air quality in Europe for year 2021, using validated data, ETC-HE Report 2023/1. https://www.eionet.europa.eu/etcs/etc-he/products/etc-he-products/etc-he-reports/etc-he-report-2023-1-status-report-of-air-quality-in-europe-for-year-2021-using-validated-data Dostęp do strony internetowej: 10.07.2023

3. Mapy Generalnego Inspektoratu Ochrony Środowiska. https://powietrze.gios.gov.pl/pjp/current Dostęp do strony internowej: 10.07.2023

Osoby zainteresowane poprawą jakości powietrza w swoich domach czasem zastanawiają się, co lepiej wybrać – oczyszczacz czy nawilżacz powietrza. Niestety nie da się udzielić jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ urządzenia te pełnią inne funkcje i jedno nie zastąpi drugiego. Oczyszczacz warto kupić szczególnie w przypadku problemów ze smogiem lub przy alergii wziewnej, natomiast nawilżacz przyda się tam, gdzie wilgotność powietrza spada poniżej 40%. Często przydatny jest zarówno oczyszczacz, jak i nawilżacz.

---

Spis treści

1. Co daje oczyszczacz powietrza
2. Co daje nawilżacz powietrza
3. Oczyszczacz i nawilżacz lub oczyszczacz z funkcją nawilżania
4. FAQ, czyli najczęstsze pytania

---

Co daje oczyszczacz powietrza

Oczyszczacz powietrza – jak wskazuje sama jego nazwa – usuwa z powietrza zanieczyszczenia. W zależności od zastosowanych w urządzeniu technologii może eliminować:

• pyły zawieszone PM1, PM2,5 i PM10 oraz pozostałe składniki smogu,
• lotne związki organiczne i inne szkodliwe gazy,
• składniki dymu papierosowego,
• kurz domowy
• alergeny wziewne, czyli roztocza kurzu, zarodniki pleśni, pyłki roślinne i sierść, stanowiącą nośnik alergenów zwierzęcych,
• bakterie i wirusy,
• brzydkie zapachy.

W Polsce oczyszczacz powietrza kupowany jest najczęściej z myślą o ochronie przed smogiem, którego poziom w sezonie grzewczym bywa u nas często przekraczany. Składniki smogu odpowiadają za rozwój wielu chorób, włącznie z nowotworami, tak więc oczyszczacz służy przede wszystkim ochronie zdrowia.

Warto przy tym zaznaczyć, iż źródła smogu mogą występować także w samym domu. Jeśli mieszkasz w okolicy, gdzie problem smogu nie jest zbyt nasilony, ale używasz w domu kominka, to jakość powietrza w domu zapewne jest zła.

Drugim powodem decyzji o zakupie oczyszczacza powietrza jest alergia oddechowa. Urządzenie wyposażone w odpowiednie technologie (podstawa to w tym przypadku filtr HEPA), wychwytuje z powietrza alergeny, a tym samym zapobiega kontaktowi z nimi, skutkującemu u alergików wystąpieniem nieprzyjemnych objawów uczuleniowych.

Zobacz także: Oczyszczacz powietrza dla alergików – jaki wybrać?

Czy oczyszczacz powietrza wpływa na wilgotność?

Oczyszczacz nie ma żadnego wpływu na wilgotność powietrza, nie licząc oczyszczaczy z funkcją nawilżania, o których będzie mowa później.

Podsumowując, oczyszczacz powietrza będzie przydatny szczególnie wtedy, gdy:
– mieszkasz w okolicy, w której występuje problem ze smogiem,
– używasz w domu kominka,
– mieszkasz przy ruchliwej ulicy,
– przynajmniej jeden z domowników jest alergikiem,
– palisz w domu papierosy albo robi to inny z domowników.

Zobacz także: Dyfuzor powietrza. Działanie i rodzaje

3 najważniejsze cechy dobrego oczyszczacza powietrza

Podczas wyboru oczyszczacza powietrza warto wziąć pod uwagę przede wszystkim:

1. Rodzaj wykorzystywanych technologii oczyszczania
   To, jakie zanieczyszczenia będzie w stanie usuwać oczyszczacz, uzależnione jest od obecnych w nim technologii. Podstawę dobrego oczyszczacza na smog stanowią filtr HEPA i filtr węglowy. Przy alergii ważny jest ten pierwszy. W każdy oczyszczaczu przydaje się też filtr wstępny, który wychwytuje większe zanieczyszczenia (kurz, sierść).
2. Odpowiednia wydajność
   Wydajność decyduje o tym, w jak dużym pokoju sprawdzi się oczyszczacz. Minimalne zapotrzebowanie na każde 10 m² to 80 m³/h. Wystarczy zatem pomnożyć metraż przez 8. Jednak to absolutne minimum, dlatego warto podnieść czynnik z 8 do przynajmniej 10.
3. Obecność dobrego trybu automatycznego
   W trybie automatycznym oczyszczacz sam dostosuje prędkość filtracji do stężenia zanieczyszczeń w powietrzu. Najlepiej, jeśli wykorzystuje w tym celu laserowy czujnik pyłu PM2,5.

Zobacz także: Jak wybrać oczyszczacz powietrza — krok po kroku

Co daje nawilżacz powietrza

Nawilżacz powietrza to urządzenie przeznaczone do podnoszenia wilgotności powietrza. Prawidłowa wilgotność względna mieści się w granicach 40-60%. Do spadku wilgotności często dochodzi w sezonie grzewczym, ale niekiedy problem ten występuje także w sezonie wiosenno-letnim, podczas susz.

Zobacz także: Optymalna wilgotność powietrza w domu

Skutki przebywania w pomieszczeniach o zbyt niskiej wilgotności powietrza to:

• drapanie w gardle i suchy kaszel,
• podrażnienie spojówek oczu, przejawiające się uczuciem suchości, zaczerwienieniem, pieczeniem i łzawieniem,
• wyższa podatność na choroby wirusowe i bakteryjne,
• pogorszenie kondycji skóry i włosów.

Czy nawilżacz powietrza usuwa zanieczyszczenia?

Nawilżacz ewaporacyjny może nieznacznie oczyścić powietrze, szczególnie z większych zanieczyszczeń, jak kurz i sierść. Jednak w porównaniu z oczyszczaczem wyposażonym w filtry HEPA i węglowy jego skuteczność jest znikoma. Nawilżacz nie da dobrej ochrony przed smogiem, ani nie ochroni alergików przed kontaktem z alergenami.

Podsumowując, zakup nawilżacza powietrza jest wskazany, jeśli wilgotność w domu spada poniżej 40%. Można to zmierzyć przy pomocy higrometru.

3 najważniejsze cechy dobrego nawilżacza

Podczas wyboru nawilżacza warto uwzględnić przede wszystkim trzy cechy:

1. Technologia nawilżania – ewaporacja
   W sprzedaży dostępne są nawilżacze ewaporacyjne, ultradźwiękowe oraz – w niewielkich już ilościach – parowe. Najbezpieczniejsze są te pierwsze, które wykorzystują naturalny mechanizm odparowywania wody i umożliwiają stosowanie wody prosto z kranu. Nawilżacze ultradźwiękowe wymagają używania wody destylowanej, natomiast parowe stwarzają ryzyko poparzenia.
2. Optymalna wydajność nawilżania
   Zapotrzebowanie na wydajność uzależnione jest od powierzchni pomieszczenia Na każde 10 m² powinno przypadać przynajmniej 70 ml/h wydajności. Wystarczy zatem pomnożyć metraż pokoju przez 7.
3. Obecność higrostatu
   Higrostat służy utrzymaniu wyznaczonej wilgotności powietrza. Jego obecność sprawia, że urządzenie może pracować w trybie automatycznym, czyli samodzielnie sterować prędkością, aby uzyskać i zachować pożądaną wilgotność.

Zobacz także: Nawilżacz ewaporacyjny, parowy i ultradźwiękowy. Ranking i opinie

Oczyszczacz i nawilżacz lub oczyszczacz z funkcją nawilżania

W wielu domach występują oba problemy związane z jakością powietrza: smog oraz niska wilgotność. W takiej sytuacji potrzebne są zarówno oczyszczacz, jak i nawilżacz powietrza. Można kupić oddzielne urządzenia albo oczyszczacz powietrza z funkcją nawilżania, a każde z tych rozwiązań ma swoje zalety i wady.

Wybór oczyszczaczy z funkcją nawilżania nie jest zbyt duży, dlatego kupując taki sprzęt, często trzeba zaakceptować pewne mankamenty. Znaczna część takich urządzeń ma słaby czujnik zanieczyszczeń i tryb auto łagodny dla smogu. Z drugiej strony ich wydajność nawilżania zazwyczaj przekracza tę, którą oferują samodzielne nawilżacze.

Zobacz także: Oczyszczacz powietrza z nawilżaczem 2w1 czy zestaw?

FAQ, czyli najczęstsze pytania

Oczyszczacz powietrza czy ozonator? Obydwa urządzenia pomagają pozbyć się uciążliwych zapachów i szkodliwych gazów. Oczyszczacze dodatkowo zatrzymują m.in. pyły smogowe, alergeny, bakterie i wirusy, choć niektórzy producenci ozonatorów również zapewniają o skutecznej neutralizacji ostatnich dwóch rodzajów drobnoustrojów. Podstawową różnicą jest jednak fakt, iż o ile oczyszczacz powietrza może filtrować powietrze podczas naszego pobytu w danym pomieszczeniu, o tyle na czas działania generatora ozonu lepiej opuścić dane miejsce.

Czy ozonowanie pomieszczeń jest więc zdrowe? Co lepiej wybrać? Oczyszczacz powietrza czy ozonator? Jakie są najważniejsze różnice pomiędzy tymi urządzeniami?

---

Spis treści:

1. Oczyszczacz czy ozonator – czym się różnią?
   1.1. Sposób działania
   1.2. Skuteczność
   1.3. Przeznaczenie
   1.4. Skutki uboczne i efekty dla zdrowia
2. Jakie jest bezpieczne stężenie ozonu?
3. Tani ozonator – czy warto?
   3.1. 3 przykłady tanich ozonatorów z Allegro – ku przestrodze
4. FAQ – Najczęściej zadawane pytania
5. Źródła

---

Oczyszczacz czy ozonator – czym się różnią?

Sposób działania

Ozonator powietrza

Generator ozonu. Zdjęcie poglądowe. Źródło: Canva.com

Ozonator, inaczej generator ozonu, dostarcza energię do cząsteczek tlenu unoszących się w otoczeniu. Powoduje to zerwanie łączących ich wiązań i podział na pojedyncze atomy tlenu (O). Atomy te następnie przyłączają się do istniejących już cząsteczek tlenu (O²), tworząc w ten sposób silnie reaktywny ozon (O₃).

Do wytwarzania ozonu, generatory mogą używać wyładowań koronowych lub fal ultrafioletowych. Na polskim rynku jednak znacznie popularniejsze są ozonatory wyładowań koronowych, gdzie przepływ prądu z elektrod przez dielektryk do uziemionego ekranu lub płyty wytwarza wyładowania, będące w stanie rozłączyć atomy tlenu. Za ich popularnością przemawia też wyższa trwałość i wydajność.

Oczyszczacz powietrza

Oczyszczacz powietrza Winix Zero z wyjętymi filtrami: wstępnym, węglowym oraz HEPĄ H13. Materiały własne Ranking-Oczyszczaczy.pl

Dla odmiany zdecydowana większość oczyszczaczy powietrza jest urządzeniami dużo prostszymi, a przy tym skuteczniejszymi w neutralizacji zanieczyszczeń. Łącząc filtry przeciwpyłkowe (HEPA) oraz filtr z węglem aktywnym, są w stanie skutecznie zatrzymywać zarówno pyły zawieszone (główny element smogu), jak i alergeny, bakterie, wirusy oraz szkodliwe czy drażniące gazy.

Głównymi elementami konstrukcji oczyszczaczy powietrza są w/w filtry oraz silnik, który obracając się, zasysa powietrze z otoczenia do środka urządzenia. Tam przechodzi ono przez filtr wstępny, zatrzymujący kurz, sierść i większe zanieczyszczenia, filtr HEPA wyłapujący mikrocząsteczki o średnicy nawet 0,01 mikrona oraz filtr węglowy, adsorbujący nieprzyjemne zapachy.

Oczywiście istnieją też oczyszczacze powietrza, wykorzystujące w swoim działaniu wyładowania elektryczne. Spory odsetek rynku stanowią bowiem oczyszczacze powietrza z jonizatorem, który wytwarzają naładowane ujemnie (lub też dodatnio) jony, wchodząc w interakcje z cząsteczkami wody, a nie tlenu. Pewną niszą są też elektrostatyczne oczyszczacze powietrza, łączące produkcję jonów oraz przyciąganie elektrostatyczne. Ich dużą zaletą jest łatwa konserwacja oraz brak elementów wymiennych. Skutkiem ubocznym jest jednak nieznaczna produkcja ozonu.

Zobacz także: Ozonator powietrza. Co daje i jak go używać?

Skuteczność

Oczyszczacz powietrza

Skuteczność oczyszczaczy powietrza z filtrem HEPA i węglowym ocenia się na ponad 90, a często nawet 99 %. 

Ozonator powietrza

Skuteczność ozonatorów jest znacznie niższa i wymaga większej ilości czasu, aby osiągnąć jakkolwiek zbliżone rezultaty. Wciąż jednak są to urządzenia, które głównie reagują z cząsteczkami gazów, a nie substancji stałych, dlatego też nie poradzą sobie np. z usuwaniem kurzu czy pyłków roślin. W dodatku, jak pokazują badania Weschlera i innych z 1992 roku, ozonator pomógł pozbyć się zapachu nowego dywanu, za to przyczynił do wzrostu stężenia niektórych aldehydów oraz kwasu mrówkowego.

Przeznaczenie

Oczyszczacz powietrza

Oczyszczacze powietrza redukują stężenia:

• Alergenów
• Pyłów zawieszonych PM1, PM2,5 czy PM10
• Kurzu
• Bakterii
• Wirusów
• Zarodników grzybów i pleśni
• Lotnych związków organicznych (LZO, TVOC)
• Dymu papierosowego

Zobacz najbardziej opłacalne oczyszczacze powietrza

Ozonator

Co daje ozonator powietrza? Pomaga on:

• Pozbyć się nieprzyjemnych zapachów – np. zapachu zwierząt z mieszkania, 
• Zdezynfekować mieszkanie po pożarze
• Odgrzybiać klimatyzację w samochodach
• Uzdatniać wodę pitną

Skutki uboczne i efekty dla zdrowia

Oczyszczacz

W przypadku oczyszczaczy powietrza nie stwierdza się żadnych efektów ubocznych ich pracy. Jedynym mankamentem może być zużycie filtrów i konieczność ich wymiany – z reguły po upływie ok. 1 roku.

Natomiast niezależnie od tego, czy wybierzemy klasyczny oczyszczacz powietrza, czy oczyszczacz powietrza z jonizatorem lub oczyszczacz powietrza z nawilżaczem, nie niesie on ze sobą żadnego zagrożenia dla zdrowia użytkowników. W przypadku oczyszczaczy z nawilżaczem, należy jedynie pamiętać o tym, by regularnie wymieniać wodę, wylewając przy tym cały płyn zgromadzony w zbiorniku.

Sharp KC-D50EUW wraz z filtrem ewaporacyjnym i opisywanym wyżej 2,5-litrowym zbiornikiem na wodę. Warto pamiętać, by regularnie wylewać z niego wodę i przemywać wnętrze. Materiały własne Ranking-Oczyszczaczy.pl

Ozonator powietrza

Lista potencjalnych efektów ubocznych w przypadku urządzeń do ozonowania pomieszczeń jest dłuższa i zawiera m.in.:

• Kaszel i podrażnienia gardła
• Nasilenie objawów astmy i alergii
• Pogorszenie funkcji oddechowych
• Ból w klatce piersiowej i spłycenie oddechu
• Częstsze infekcje dróg oddechowych
• Śródmiąższowe zapalenie płuc

Jakie jest zatem bezpieczne stężenie ozonu?

W zależności od rekomendującej instytucji, dopuszczalne, oznaczone jako „bezpieczne” stężenie ozonu dla człowieka wynosi max. 0,05-0,10 ppm (parts per milion – ilość cząsteczek danej substancji na milion cząsteczek powietrza).

• Food and Drug Administration (FDA) – 0,05 ppm
• Occupational Safety and Health Administration (OSHA) – 0,10 ppm (przy ekspozycji 8 godzin, np. w środowisku pracy
• National Institute of Occupational Safety and Health – 0,10 ppm
• EPA’s National Ambient Air Quality – 0,08 ppm (przy ekspozycji na ozon 8 godzi

Tani ozonator do domu – czy warto?

Tanie generatory ozonu cieszą się szczególnym zainteresowaniem na Allegro lub innych serwisach aukcyjnych. Czy warto kupić ozonator za 100 zł? Naszym zdaniem nie. Urządzenia te są jedynie niewielkich rozmiarów, tanimi gadżetami, które nie są w stanie skutecznie zneutralizować zagrożeń występujących w powietrzu. Często niespełniające norm certyfikowanych jednostek badawczych, mogą nieść dodatkowe zagrożenie dla zdrowia.

3 przykłady tanich ozonatorów z Allegro – ku przestrodze

1. Cronos CYJ-A01-B – Oczyszczacz powietrza dezodorujący ozonator Cronos 3w1

Cronos CYJ-A01-B powieszony na ścianie pomieszczenia. Materiały producenta Cronos.

Ozonator powietrza Cronos CYJ-A01-B kosztuje zaledwie 69 zł. Urządzenie to dostępne jest w dwóch kolorach – białym i czarnym. Producent zapewnia wydajność oczyszczania na poziomie 120 mg/h. Jednostkę tę ciężko przeliczyć na metry sześcienne przefiltrowanego powietrza, gdyż mg/h wykorzystuje się raczej przy uzdatnianiu wody.

Cronos określa swój sprzęt jako 3 w 1 – oczyszczacz, jonizator i ozonator. Dobry oczyszczacz powietrza to koszt minimum 500 zł. Najtańszy skuteczny jonizator, jaki testowaliśmy kosztuje ok. 200 zł. Ozonator to wydatek rzędu kolejnych kilkuset złotych. Jak ma to działać w urządzeniu za 69 zł? Nasuwająca się odpowiedź nie jest zbyt optymistyczna.

2. Ozox G168 v 2.0

Ozox G168 widziany od przodu i od boku. Materiały producenta Ozox

Kolejnym przykładem taniego ozonatora powietrza może być Ozox G168. Urządzenie jest nieco droższe, bo kosztuje obecnie 360 zł. Zapewnia przy tym około 800 mg/h wydajności oczyszczania. Dużo? W praktyce to około 2 m³/h.

Pod względem działania jest to standardowy ozonator koronowy. Na uwagę zasługuje natomiast fakt, iż sprzęt ten wyposażony jest w pompkę do wody, przez co może być wykorzystywany zarówno do ozonowania powietrza, jak i wody. Profesjonalizmem nie napawa też fakt, iż w aukcjach urządzenia na Allegro, sprzedający przekręcają nazwę sprzętu, raz pisząc o „G168”, a raz o „G186”.

3. Ozi-PRO-28 – Generator ozonu ozonator jonizator 600 mg/h

To niewielkie urządzenie, kosztujące około 240 zł urządzenie, opisywane jest jako „Generator Ozonu Oczyszczacz powietrza Dezodorant wody Dezynfektor”. Producent zapewnia, że eliminuje ono bakterie w żywności oraz może być wykorzystywane w domach lub biurach. Ciężko nam wyobrazić sobie użytek domowy czy biurowy urządzenia, którego wydajność nie przekracza 2 m³/h.

---

---

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Źródła:

1. https://www.epa.gov/indoor-air-quality-iaq/ozone-generators-are-sold-air-cleaners. Dostęp do strony internetowej: 22.06.2023

2. Weschler, Charles J., Alfred T. Hodgson, and John D. Wooley. „Indoor chemistry: ozone, volatile organic compounds, and carpets.” Environmental Science & Technology 26.12 (1992): 2371-2377

Choć mają podobnie brzmiące nazwy i podobny cel – utrzymanie zdrowego powietrza w pomieszczeniu, oczyszczacz i osuszacz powietrza to w rzeczywistości dwa zupełnie różne urządzenia. Celem oczyszczacza powietrza jest usuwanie szkodliwych substancji, gromadzących się w powietrzu w naszej sypialni czy salonie. Osuszacz natomiast przede wszystkim pomaga pozbyć się nadmiaru wilgoci z powietrza, ścian czy podłóg. Jakie są najważniejsze różnice pomiędzy tymi sprzętami? Czy są na rynku oczyszczacze powietrza z osuszaczem albo osuszacze z oczyszczaczem? Co warto wybrać?

---

Spis treści:

1. Oczyszczacz czy osuszacz powietrza? Najważniejsze Różnice
2. Oczyszczacz czy osuszacz powietrza? Test oczyszczania, głośności i poboru prądu
3. Oczyszczacz powietrza czy osuszacz – kiedy kupić każdy z nich?
4. Oczyszczacz powietrza z osuszaczem? A może osuszacz powietrza z oczyszczaczem?
5. FAQ – Najczęściej zadawane pytania

---

Oczyszczacz czy osuszacz powietrza? Różnice

Oczyszczacz powietrza to urządzenie służące do filtracji powietrza. Wyposażony w filtr HEPA, pomaga pozbyć się alergenów, bakterii, wirusów, cząstek kurzu i pyłów zawieszonych, stanowiących najważniejszy element smogu. Dzięki zastosowaniu filtra węglowego, skutecznie neutralizuje również substancje gazowe, np. dym papierosowy czy lotne związki organiczne (aceton, benzen, toluen).

Osuszacz powietrza natomiast wyposażony jest w sprężarkę, czynnik chłodniczy i zbiornik na wodę. Wilgotne powietrza zasysane jest do urządzenia, gdzie przechodzi ono przez parownik schładzający je i wytwarzający parę wodną. Ta osiada na jego lamelkach i wpada do zbiornika. Skraplacz podgrzewa powietrze, a do otoczenia wraca ono nieco cieplejsze niż przed rozpoczęciem procesu. Osuszacze powietrza przydają się zwłaszcza podczas remontu, budowy czy zalania pomieszczenia.

Najważniejsze różnice pomiędzy oczyszczaczem, a osuszaczem powietrza zebraliśmy w tabeli poniżej:

Oczyszczacz czy osuszacz powietrza? Test oczyszczania, głośności i poboru prądu

Test oczyszczania powietrza

Przeprowadziliśmy test oczyszczania powietrza w osuszaczu Fersk Torr 20. Uzyskany wynik porównaliśmy do testowanych przez nas oczyszczaczy powietrza. I tu miła niespodzianka. Fersk Torr 20 poradził sobie całkiem nieźle, uzyskując średni wynik ok. 54,5 minuty.

Biorąc pod uwagę przepływ powietrza o wartości 230 m³/h i CADR szacowany na 200 m³/h, to naprawdę przyzwoity wynik, lepszy m.in. od oczyszczacza powietrza Panasonic F-VXR70G (CADR: 370 m3/h) oraz Xiaomi Air Purifier 3H (380 m3/h). Fersk Torr 20 wypada niewiele gorzej niż oczyszczacze Vestfrost VP-A1Z40WH (350 m3/h) oraz Klarta Forste 4 (300 m3/h).

Test głośności

Standardowo oczyszczacze powietrza generują od ok. 20 do nawet 65 dB. Są one jednak cichsze na niskich obrotach, czego nie można powiedzieć o osuszaczach.

Te za sprawą pracy sprężarki będą wyraźnie głośniejsze. Co ciekawe jednak, zmierzyliśmy głośność osuszacza powietrza Fersk Torr 20 w trybie High (najwyższe obroty) i był on cichszy od jednego z najpopularniejszych oczyszczaczy na polskim rynku – Xiaomi 4 Lite. Fersk Torr 20 w naszym teście generował jedynie ok. 55-56 dB. Xiaomi Air Purifier 4 Lite uzyskało w takich samych warunkach wynik ok. 61 dB.W przypadku wielu oczyszczaczy, jak i osuszaczy powietrza – maksymalny poziom głośności będzie dość podobny, oscylujący wokół 65 dB.

Test poboru prądu

Osuszacze powietrza przegrywają zdecydowanie z oczyszczaczami czy nawilżaczami powietrza pod względem zużycia prądu. Sprężarka, zmieniająca stan skupienia czynnika chłodniczego, pobiera bardzo dużo mocy. Średnio osuszacze powietrza zużywają od ok. 300 do nawet 450 W.

W naszym teście porównawczym wzięliśmy pod uwagę oczyszczacz powietrza Electrolux PA91-604DG, którego CADR wynosi ok. 620 m3/h – jest to jeden z najlepszych wyników na rynku. Pomimo tego Electrolux pobiera niespełna 40 W prądu. Owszem, urządzenie należy też do jednych z bardziej energooszczędnych oczyszczaczy, ale nawet zużywający więcej prądu konkurenci, nie pochłaniają z reguły więcej niż ok. 70 W.

Warto być świadomym sporego zużycia prądu przez osuszacze, choć z drugiej strony klienci, którzy potrzebują tego rodzaju urządzenia, liczą się też z ich niedoskonałościami. 300-400 W poboru mocy stanowi wciąż 2-3 razy mniejszy wynik niż w przypadku klimatyzatorów przenośnych, które nierzadko zużywają 800-1300 W.

Pochłanianie wilgoci

Wprawdzie nie testowaliśmy jeszcze oczyszczaczy powietrza pod kątem odwilżania pomieszczeń, jednak ze względu na kilkuletnią pracę z tymi urządzeniami, możemy śmiało powiedzieć, iż oczyszczacze powietrza nie pochłaniają wilgoci. Mogą w niewielkim stopniu przyczynić się do miejscowego obniżenia poziomu wilgotności (za sprawą wentylacji powietrza w pomieszczeniu). Jednak będą to wartości rzędu max. kilku %. Urządzeniem zaprojektowanym od A do Z z myślą o pochłanianiu wilgoci jest osuszacz powietrza.

Oczyszczacz powietrza czy osuszacz – co warto wybrać?

Wybierz oczyszczacz powietrza, jeśli zmagasz się z:

• Smogiem
• Alergenami
• Kurzem
• Zarodnikami grzybów i pleśni
• Drażniącymi zapachami
• Dymem papierosowym
• Niską wilgotnością (modele oczyszczaczy powietrza z nawilżaczem)

Wybierz osuszacz powietrza, gdy:

• Wilgotność w pomieszczeniach przekracza często 60 %.
• Masz do czynienia z zawilgoconymi ścianami
• Obserwujesz krople wody na szybach nad ranem
• Mierzysz się ze skutkami zalania mieszkania, piwnicy czy garażu
• Zależy Ci na szybszym schnięciu materiałów budowlanych (gładzie, tynki, farby)

Oczyszczacz powietrza z osuszaczem? A może osuszacz powietrza z oczyszczaczem?

Nie ma niestety oczyszczaczy powietrza, które jednocześnie pełniłyby funkcję osuszania. Budowa oczyszczacza powietrza jest bowiem znacznie prostsza i ogranicza się jedynie do silnika (wiatraka) oraz systemu filtrów. Nie znajdziemy tu sprężarki, skraplacz czy parownika, będących elementami osuszaczy czy klimatyzatorów powietrza.

Są natomiast pojedyncze modele osuszaczy powietrza z oczyszczaczem. Nisza ta nie jest duża, ale obejmuje kilka ciekawych produktów, z których na pierwszy plan wysuwa się Fersk Torr 20. Oprócz Torra, warto zwrócić uwagę również na serię Welltec DHN (20, 30, 40 lub 50) oraz Trotec TTK HEPA.

1. Fersk Torr 20 – Osuszacz powietrza z oczyszczaczem (filtr HEPA + wstępny) za 999 zł

2. Trotec TTK 64 HEPA – osuszacz powietrza z oczyszczaczem (filtr HEPA + wstępny) za 1549 zł

3.  Welltec DHN40 – osuszacz powietrza z oczyszczaczem (filtr HEPA, wstępny i węglowy) w cenie 2599 zł

---

---

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Oczyszczacz zatrzymuje zarodniki grzybów pleśniowych unoszące się w powietrzu. Nie usuwa wykwitów pleśni powstałych na przykład na ścianie i nie eliminuje przyczyny ich rozwoju. Stanowi zatem pomoc w ochronie przed grzybami i pleśniami, ale nie powinien być traktowany jako jedyna metoda walki z nimi.

W tym artykule wyjaśnimy, od czego zależy skuteczność oczyszczacza w usuwaniu grzybów pleśniowych, a także, w jaki sposób chronić się przed nimi i dlaczego warto to robić.

---

Spis treści:

1. Oczyszczacze rekomendowane do walki z zarodnikami pleśni
2. Jaki oczyszczacz powietrza usuwa grzyby pleśniowe
3. Skąd biorą się grzyby i pleśnie w domu
4. Usuwanie grzybów i pleśni
5. Wpływ grzybów i pleśni na zdrowie

---

Oczyszczacze rekomendowane do walki z zarodnikami pleśni

---

Zobacz więcej oczyszczaczy powietrza w naszym rankingu – 127 modeli. Wybierz dla siebie idealny oczyszczacz.

---

Jaki oczyszczacz powietrza usuwa grzyby pleśniowe

Skuteczność oczyszczacza powietrza w walce z zarodnikami pleśni uzależniona jest przede wszystkim od technologii wykorzystywanych przez urządzenie. Pomocne są:

• Filtr HEPA – to podstawa oczyszczacza przeznaczonego do usuwania z powietrza grzybów. Technologia ta zapewnia znakomitą skuteczność w walce z mikroskopijnymi cząsteczkami stałymi.
• Jonizator plazmowy – generuje jony dodatnie i ujemne, tworzące cząsteczki hydroksylowe (OH), które przylegają do zanieczyszczeń i wyciągają z nich wodór, a w rezultacie neutralizują je.

Znaczenie ma również wydajność oczyszczania (CADR), która powinna być dostosowana do powierzchni pomieszczenia. Nie całego mieszkania, ponieważ oczyszczacz zawsze dobieramy do konkretnego pokoju. Powietrze nie krąży między pomieszczeniami tak swobodnie, aby jedno urządzenie mogło obsłużyć całe mieszkanie (a tym bardziej piętrowy dom) na raz, niezależnie od wydajności.

W pomieszczeniach o standardowej wysokości minimalne zapotrzebowanie na CADR (w m³/h) jest 8 razy większe od powierzchni (w m²), ale lepiej wybrać coś o lepszym stosunku wydajności do metrażu. Mocna cyrkulacja sprawia, że filtr HEPA może zatrzymać więcej grzybów, zapobiegając ich osiadaniu na ścianach lub innym podłożu.

Zobacz też: Jak wybrać oczyszczacz powietrza — krok po kroku

---

Skąd biorą się grzyby i pleśnie w domu

Grzyby i pleśnie nie oznaczają dokładnie tego samego, ale to co potocznie nazywamy pleśnią jest wynikiem obecności grzybów, a konkretnie pewnego ich rodzaju. W budynkach występują bowiem:

1. Grzyby strzępkowe, nazywane pleśniowymi

Określanie grzybów strzępkowych mianem pleśniowych wynika z tego, że to właśnie ich zarodniki odpowiadają za powstawanie wykwitów, które tworzą się głównie na ścianach, sufitach, ale nie tylko. Aby pleśń mogła się rozwinąć, zarodniki grzybów muszą trafić na odpowiednie warunki, a są nimi:

• wilgoć (wilgotność powietrza powyżej 60%),
• temperatura 18-30 °C,
• słaba wentylacja, szczególnie w połączeniu z bardzo szczelnymi oknami i brakiem regularnego wietrzenia pomieszczeń,
• niewielki dopływ światła słonecznego.

Część z tych grzybów ma silne właściwości chorobotwórcze.

Przeczytaj także: Syndrom chorego budynku  – objawy, przyczyny i skutki

2. Grzyby domowe

Są mniej szkodliwe dla zdrowia, ale nie dla budynków. Potrafią szybko spowodować znaczące szkody, szczególnie w przypadku elementów drewnianych i drewnopochodnych. Na powierzchniach mają postać watowatych narośli i grzybni z długimi sznurami.

Grzybami nie są natomiast:

• Wykwity solne, które powstają na skutek krystalizowania się na powierzchniach budowlanych soli. Jednak ich obecność świadczy o występowaniu wilgoci, a ta sprzyja rozwojowi prawdziwych pleśni,
• Purchle, które mają postać odchodzących farb lub tynków. Mimo to ich obecność powinna skłonić do szybkiego podjęcia odpowiednich działań, ponieważ purchle powstają w warunkach, które sprzyjają też tworzeniu pleśni.

Zobacz też: Optymalna wilgotność powietrza w domu

Usuwanie grzybów i pleśni

Walkę z grzybem w domu można podzielić na dwa etapy:

• eliminacja źródła problemu,
• usunięcie wykwitów pleśni ze ścian i innych powierzchni (czyli odgrzybianie).

Samo pozbycie się wykwitów nie wystarczy, ponieważ przy sprzyjających warunkach będą one nawracać. Konieczne jest zatem usunięcie dwóch sprzymierzeńców grzybów, czyli wilgoci i słabej wentylacji, które często są ze sobą powiązane, ponieważ nieprawidłowe działanie wentylacji to jeden z czynników wpływających na przewilżenie powietrza. W grę mogą wchodzić również wady konstrukcyjne, nieszczelny dach czy zatkanie rur odprowadzających wodę deszczową.

Szanse na samodzielne odgrzybienie budynku uzależnione są od stopnia poczynionych szkód, dlatego tak ważne jest podjęcie odpowiednich działań tuż po dostrzeżeniu pierwszych sygnałów obecności grzybów. Najprościej jest usunąć wykwity pleśni obecne wyłącznie na powierzchni. Jeśli natomiast problemem stanowi grzyb domowy, który wniknął pod powierzchnię farby albo co gorsza tynku, konieczne jest ich usunięcie. Tynk trzeba usuwać ze sporym zapasem (najlepiej 1 m), a po oczyszczeniu zastosować preparat grzybobójczy.

Podczas prac związanych z ich usuwaniem należy mieć na sobie odzież ochronną, czyli maseczkę ochronną i rękawiczki, a najlepiej także odpowiednią odzież roboczą i okulary. Zapewni to ochronę zarówno przed patogennymi grzybami, jak i oparami z wykorzystywanych środków chemicznych.

Usuwanie wykwitów pleśni

Pleśń ze ścian można usunąć przy pomocy specjalistycznych preparatów albo środków domowej produkcji. Do tej drugiej grupy należą np.:

• roztwór w ody z octem w proporcjach 1:1,
• roztwór wody i wody utlenionej w proporcji 1:1,
• pasta sporządzona z sody oczyszczonej i wody,
• woda z dodatkiem olejku herbacianego,
• roztwór wody z boraksem w proporcjach 1 łyżka boraksu na 1,5 litra wody.

Przygotowane samodzielnie środki należy nałożyć na powierzchnię zaatakowaną przez grzyby i pozostawić najlepiej na około godzinę.

Do malowania ścian, na których była pleśń oraz w miejscach podatnych na jej rozwój warto używać farb z substancjami grzybobójczymi.

Doraźna pomoc w walce z przewilżeniem – osuszacz powietrza

Wyeliminowanie przyczyny zbyt wysokiej wilgotności powietrza bywa procesem czasochłonnym i kosztownym, a pleśń rozwija się szybko. W przypadku problemów z przewilżeniem powietrza warto zatem pomyśleć nie tylko o oczyszczaczu, ale i o osuszaczu powietrza.

W warunkach domowych najlepiej sprawdzają się osuszacze kondensacyjne, wyróżniające się wysoką efektywnością. Podczas wyboru urządzenia warto zwrócić szczególną uwagę na jego wydajność, czyli na to, ile wody jest w stanie odprowadzić z powietrza w ciągu doby.

Szkodliwość grzybów i pleśni

Grzyby pleśniowe to nie tylko problem estetyczny, ale i poważne zagrożenie dla zdrowia. Wydzielają one bowiem szkodliwe mikotoksyny, które przez układ oddechowy trafiają do organizmu. Najgroźniejsze z nich to aflatoksyny, ochratoksyny, sterigmatocystyna i trichotheceny.

Przebywanie w zagrzybionych pomieszczeniach skutkuje:

• uczuciem zmęczenia,
• bólami głowy,
• stanem zapalnym zatok,
• świszczącym oddechem,
• bólami gardła,
• zapaleniem spojówek,
• katarem,
• wystąpieniem wysypki skórnej.

Dłuższa ekspozycja na mikotoksyny zwiększa ryzyko wystąpienia:

• chorób wątroby,
• chorób nerek,
• zaburzeń pracy układu hormonalnego,
• nowotworów.

Alergia na pleśnie

Obecność zarodników grzybów w powietrzu najszybciej daje się we znaki osobom, które zmagają się z alergią na nie. Właściwości uczulające wykazują przede wszystkim Alternaria i Cladosporium, a w mniejszym stopniu również Penicillum i Aspergillus. Alergia objawia się głównie nieżytem nosa, kichaniem, dusznościami, karterem i pokrzywką skórną.

Źródła

1. Serwis https://www.zagrzybienie.pl/ [dostęp online 14.06.2023]
2. Serwis https://alergiczne.info/alergia-grzyby-plesnie/ [dostęp online 14.06.2023]
3. Natalia Kurpiel, Grzyby i pleśnie w domu – jak się ich pozbyć?, https://www.medonet.pl/zdrowie/zdrowie-dla-kazdego,grzyby-i-plesnie-w-domu—jak-sie-ich-pozbyc-,artykul,60343269.html [dostęp online 14.06.2023]

FAQ, czyli najczęstsze pytania o oczyszczacz powietrza na grzyby i pleśnie

W powietrzu, którym oddychamy, mogą być obecne różne związki chemiczne. Nie wszystkie stanowią zagrożenie, ale niektóre powodują pogorszenie samopoczucia i sprzyjają rozwojowi wielu chorób. Oczyszczacz powietrza z filtrem węglowym i HEPA bardzo dobrze radzi sobie z usuwaniem niebezpiecznych związków chemicznych, zarówno organicznych, jak i nieorganicznych.

---

Spis treści

1. Oczyszczacz powietrza a związki organiczne
2. Oczyszczacz powietrza a związki nieorganiczne
3. Polecane oczyszczacze powietrza na związki chemiczne
4. FAQ, czyli najczęstsze pytania o oczyszczacz powietrza i związki organiczne

---

Oczyszczacz powietrza a związki organiczne

Związki organiczne to wszystkie związki chemiczne, zawierające w składzie węgiel, poza wyjątkami w postaci niektórych najprostszych związków, takich jak tlenek i dwutlenek węgla, cyjanowodór czy dwusiarczek węgla.

Spośród związków organicznych pod względem negatywnego wpływu na zdrowie wyróżniają się przede wszystkim:

• lotne związki organiczne,
• wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne,
• dioksyny,
• furan.

Wszystkie można skutecznie usuwać przy pomocy dobrego oczyszczacza powietrza. Szukasz odpowiedniego urządzenia? Sprawdź nasz ranking oczyszczaczy powietrza.

---

Lotne związki organiczne

Lotne związki organiczne (ang. volatile organic compounds, w skrócie LZO/VOC) to związki organiczne, które charakteryzują się łatwym przechodzeniem w postać pary albo gazu. Do tej grupy zaliczają się między innymi:

• formaldehyd,
• benzen,
• toluen,
• aceton,
• etanol,
• propan.

Z tymi związkami stykamy się na co dzień, ponieważ stanowią one składniki wielu środków czyszczących, kosmetyków oraz produktów wykorzystywanych do wykańczania wnętrz i produkcji mebli. Znaczna część LZO ma potwierdzone działanie rakotwórcze. Co więcej, związki z tej grupy sprzyjają rozwojowi innych chorób, np. wątroby i nerek.

Dobra wiadomość jest taka, że z usuwaniem lotnych związków organicznych z powietrza bardzo dobrze radzą sobie filtry węglowe, obecne w zdecydowanej większości oczyszczaczy.

Zobacz więcej: Lotne związki organiczne (LZO, VOC, TVOC). Dlaczego są uznawane za szkodliwe?

Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne

Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) to związki zawierające przynajmniej dwa skondensowane pierścienie aromatyczne bez podstawnika i heteroatomu. Do tej grupy zalicza się m.in.:

• benzo(a)piren,
• acenaften,
• fluoren,
• piren,
• benzo(a)antracen.

Najlepiej przebadany z tej grupy to benzopiren, obecny na liście związków o potwierdzonym działaniu rakotwórczym. Rozwojowi nowotworów sprzyja także wiele innych WWA. Ponadto związki te mogą wywoływać inne choroby, zaburzają procesy endokrynologiczne i negatywnie wpływają na sprawność umysłową dzieci.

Do źródeł WWA zalicza się procesy spalania paliw kopalnianych, obróbkę termiczną żywności czy pracę pojazdów silnikowych. W czystej postaci związki te mają postać stałą, a nośnikiem WWA w powietrzu są pyły zawieszone, dlatego w usuwaniu ich sprawdza się filtr HEPA.

Zobacz więcej: Węglowodory aromatyczne (WWA) – trujący składnik smogu

Dioksyny

Dioksyny to pochodne oksantrenu, a ich szkielet ma postać centralnie położonego pierścienia dioksanowego i dwóch połączonych z nim pierścieni benzenowych. Stanowią efekt uboczny spalania olejów napędowych i odpadów zawierających chlor, ale generują je też paleniska domowe.

Do organizmu człowieka dostają się głównie z pokarmem (głównie pochodzenia zwierzęcego), ale około 8% dioksyn wdychamy z powietrza. Związki te negatywnie wpływają na pracę układu krwionośnego, nerwowego i oddechowego.

Dioksyny są obecne w pyle zawieszonym, tak więc ochronę przed nimi zapewnia filtr HEPA.

Furan

Furan to heterocykliczny związek z encyklicznym atomem tlenu. W czystej postaci jest bezbarwną cieczą. Znajduje się na liście związków o potencjalnym działaniu rakotwórczym, w dużej dawce może powodować uszkodzenia wątroby. Głównym źródłem furanu jest obróbka termiczna żywności i to właśnie wraz z nią przyswajamy go najwięcej, ale związek ten obecny jest też w pyle zawieszonym. Ochronę zapewnia zatem filtr HEPA.

Oczyszczacz powietrza a związki nieorganiczne

Związki pozbawione węgla oraz wspomniane wcześniej wyjątki to związki nieorganiczne. Z obecnych w powietrzu szkodliwe są m.in. tlenki azotu i siarki, natomiast zbyt wysokie stężenie tlenku węgla, czyli czadu, stanowi poważne zagrożenie dla życia. To gazy, dlatego usuwanie ich umożliwia filtr węglowy. Jest on skuteczny w walce z gazami nieorganicznymi, chociaż efektywność jest trochę niższa niż w przypadku gazów organicznych. Z tego powodu producenci czasem dodają do węgla aktywnego np. żel krzemionkowy lub zeolit, który wspomaga proces oczyszczania powietrza z gazów nieorganicznych.

Tlenki azotu

Najpopularniejsze tlenki azotu (NOX) to tlenek azotu (NO) i dwutlenek azotu (NO2). Za ich obecność w powietrzu w znacznym stopniu odpowiadają pojazdy silnikowe. Długotrwała ekspozycja na nie może skutkować m.in. rozwojem astmy, chorób układu sercowo-naczyniowego i nowotworów. Krótka ekspozycja bywa przyczyną podrażnień spojówek oczu i dróg oddechowych oraz duszności.

Potwierdzeniem skuteczności filtrów węglowych w usuwaniu tlenków azotu są badania przeprowadzone w kabinach pojazdów. Po wdrożeniu filtrów z węglem aktywnym poziom NO2 w samochodach uległ obniżeniu o 87,4%.^[1]

Tlenek węgla

Tlenek węgla, czyli czad, to wyjątkowo niebezpieczny związek chemiczny, ponieważ wysokie stężenia mogą doprowadzić do zgonu człowieka w ciągu zaledwie kilku minut. Oczyszczacz powietrza z filtrem węglowym może obniżyć jego poziom, co potwierdzają to badania przeprowadzone w 2018 r. w Indonezji. Do testu wykorzystano dwa filtry o różnej gęstości siatki – 20 i 30 mesh. Wyższą skuteczność wykazał ten drugi, który zredukował poziom czadu o 77,95%.^[2]

Zobacz więcej: Oczyszczacz powietrza a czad

Dwutlenek siarki

Węgiel aktywny wykazuje skuteczność w usuwaniu dwutlenku siarki, który powstaje na skutek spalania paliw zawierających siarkę. SO2 może powodować trudności z oddychaniem, podrażnienia błon śluzowych dróg oddechowych, a przy dłużej ekspozycji stany zapalne i uszkodzenia układu oddechowego.

Polecane oczyszczacze powietrza na związki chemiczne

1. Vestfrost VP-A1Z40W

2. Klarta Forste 4

Źródła

1. Vasileios N. Matthaios et all., NO2 levels inside vehicle cabins with pollen and activated carbon filters: A real world targeted intervention to estimate NO2 exposure reduction potential, https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0048969722074976
2. Elanda Fikri, Aprilia Veronica, Effectiveness of Carbon Monoxide Concentration Reduction on Active Carbon Contact System in Burning Polystyrene Foam, https://www.researchgate.net/publication/326137236_Effectiveness_of_Carbon_Monoxide_Concentration_Reduction_on_Active_Carbon_Contact_System_in_Burning_Polystyrene_Foam

FAQ, czyli najczęstsze pytania o oczyszczacz powietrza i związki organiczne

Klimatyzatory i klimatyzery cieszą się latem dużym zainteresowaniom, ponieważ ich zadaniem jest ochrona przed upałem (chociaż w przypadku tych drugich mamy pewne zastrzeżenia co do sposobu działania i efektywności). Wiele takich urządzeń znajdziemy w serwisie Allegro. Sprawdzamy, czy zasługują one na uwagę.

Spis treści

1. Co wybrać na Allegro.pl – klimatyzator czy klimatyzer. Jakie są różnice?
3. Przegląd oferty klimatyzatorów domowych z Allegro 2023
4. Przegląd klimatyzerów (klimatorów) z Allegro 2023

Klimatyzator czy klimatyzer. Jakie są różnice?

Klimatyzery nazywane też klimatorami (a niezbyt poprawnie – klimatyzatorami bez rury i klimatyzatorami wodnymi) sprzedawcy często zaliczają do klimatyzatorów przenośnych, którymi takie urządzenia w rzeczywistości nie są.

Działanie klimatyzatorów domowych opiera się na wspólnej pracy wymienników ciepła (czyli skraplacza i parownika), sprężarki, zaworu rozprężnego oraz wentylatora, który wymusza obieg powietrza wokół wspominanych wymienników. Istotną rolę odgrywa także czynnik roboczy, dzięki któremu dochodzi do odbioru ciepła w parowniku i oddania go w skraplaczu. Najpopularniejszy obecnie czynnik chłodniczy to R410A, a najbezpieczniejszy dla środowiska – R290.

W klimatyzerach głównym czynnikiem chłodniczym jest woda lub lód. Urządzenia te nie dorównują skutecznością klimatyzatorom, lecz przewyższają pod tym względem wentylatory.

Więcej na temat klimatorów dowiesz się z naszego filmu:

Które urządzenie lepiej sprawdzi się domu?

Klimatory są tańsze od klimatyzatorów powietrza. Niestety są również mało skuteczne w większych pomieszczeniach, ponieważ nie zachodzi wymiana powietrza, a jedynie mieszanie go i niewielkie schładzanie. Zakup klimatora możemy polecić jedynie w przypadkach, w których naprawdę nie mamy jak podłączyć klimatyzatora przenośnego.

Jeśli mamy do dyspozycji kwotę pozwalającą na zakup klimatyzatora i nic nie stoi na przeszkodzie do zamontowania go, to zakup klimatyzera jest błędem. Dotyczy to zwłaszcza pomieszczeń o wysokich zyskach ciepła, gdzie efektywność klimatora prawdopodobnie będzie zbyt niska, a także pomieszczeń narażonych na wilgoć.

Zobacz także:
Klimatyzator przenośny – Ranking 2023 – TOP 15 klimatyzatorów
Klimator (klimatyzer ewaporacyjny) – hit czy kit?

Przegląd klimatyzatorów domowych z Allegro

1. Thunder BIXO 2640 W
2. Climative AC26-S ICY 2600W
3. Kaisai KPPD-12HRN29
4. Vaco Arrifana VAC07W

Klimatyzator Thunder BIXO 2640 W

Klimatyzator Thunder BIXO 2640 W to klimatyzator o mocy chłodniczej 2,64 kW oraz przepływie powietrza sięgającym 270 m³/h. To dobre parametry, zwłaszcza przy tej cenie, dlatego urządzenie zasługuje na uwagę. Sterowanie jest możliwe przez panel dotykowy, a także za pośrednictwem aplikacji i pilota.

W klimatyzatorze przenośnym Klimatyzator Thunder BIXO 2640 W producent zastosował ekologiczny czynnik chłodniczy R290. Poza chłodzeniem powietrza urządzenie umożliwia wentylację oraz osuszanie, czyli odprowadzanie z powietrza wody, a także ogrzewanie (moc grzewcza to 2,05 kW). W zestawie znajduje się m.in. uszczelka okienna, więc nie trzeba dokupywać jej oddzielnie. Klimatyzator uzyskał klasę energetyczną A.

Marka i model	Thunder BIXO 2640 W
Cena	878 zł (Allegro.pl)
Moc chłodnicza (kW)/grzewcza (kW)	2,64/2,05
Przepływ powietrza  (m³/h)	270
Rodzaj czynnika chłodzącego	R290
Pobór mocy (W)	b.d.
Zakres temperatur (°C)	15-31°C
Głośność (dB)	<64 dB

Oferta na Allegro.pl

Climative AC26-S ICY 2600W

Climative AC26-S to stosunkowo tani i prosty klimatyzator przenośny. Dostępny jest w 2 wersjach kolorystycznych, różniących się ceną.

• Climative AC26-S ICY (biały) – od 1099 zł
• Climative AC26-S YIN (biało-czarny) – od 1199 zł.

Niezależnie od wybranego koloru, otrzymujemy urządzenie o dość standardowej mocy chłodniczej (2,6 kW) i przeciętnym przepływie powietrza (330 m³/h). Pozwala to stosować urządzenie w pomieszczeniach do ok. 30 m2. Na plus należy wyróżnić wygodne sterowanie: możliwe zarówno poprzez panel dotykowy, pilot, jak i aplikację mobilną. Atutem są także dość kompaktowe wymiary i niewielka waga (22 kg).

Na minus ograniczona ilość funkcji i niewielka moc chłodnicza.

Marka i model	Climative AC26-S ICY 2600W
Cena	1099 zł (Allegro.pl)
Moc chłodnicza (kW)/grzewcza (kW)	2,6
Przepływ powietrza  (m³/h)	330
Rodzaj czynnika chłodzącego	R290
Pobór mocy (W)	1005
Zakres temperatur (°C)	16-32
Głośność (dB)	do 65

Oferta na Allegro.pl

KAISAI klimatyzator przenośny KPPD-12HRN29

Klimatyzator Kaisai KPPD-12HRN29 to urządzenie umożliwiające chłodzenie oraz ogrzewanie powietrza. Wyróżnia go wysoka moc chłodząca (3,5 kW), połączona z dobrą wydajnością grzewczą (2,9 kW) oraz znakomitą prędkością chłodzenia, sięgającą 420 m³/h. Klimatyzator pracuje w trzech prędkościach (w najniższej i średniej przepływ powietrza wynosi odpowiednio 370 i 355 m³/h. 

Urządzenie ma wbudowany timer, funkcję autorestartu oraz kółka ułatwiające transport, a w zestawie znajduje się pilot zdalnego sterowania. Producent zastosował tu czynnik chłodniczy R290. Kaisai KPPD-12HRN29 w trybie chłodzenia i grzania uzyskał klasę A+.

Marka i model	Kaisai KPPD-12HRN29
Cena	1908 zł (Allegro.pl)
Moc chłodnicza (kW)/grzewcza (kW)	chłodzenie 3,5, grzanie 2,9
Przepływ powietrza  (m³/h)	420
Rodzaj czynnika chłodzącego	R290*
Pobór mocy (W)	1350, 1130
Zakres temperatur (°C)	17-30
Głośność (dB)	54,5

Oferta na Allegro.pl

Vaco Arrifana VAC07W

Jeden z najtańszych klimatyzatorów przenośnych to VACO Arrifana VAC07W. Model ten jest również z jednym najmniejszych urządzeń pod względem oferowanej mocy. Jest to zaledwie 2,0 kW. W przeciwieństwie do większego modelu – 0909W, VAC07W nie oferuje funkcji grzewczej.

Co ciekawe, pomimo niskiej ceny, w urządzeniu znalazło się Wi-Fi, a co za tym dziei także aplikacja mobilna (Smart Life) do zdalnego sterowania sprzętem. Jest to możliwe również za sprawą pilota. Na plus ekologiczny czynnik chłodzący R290 oraz timer.

Marka i model	Vaco Arrifana VAC07W
Cena	od 929 zł (Allegro.pl)
Moc chłodnicza (kW)/grzewcza (kW)	chłodzenie 2, brak
Przepływ powietrza  (m³/h)	225
Rodzaj czynnika chłodzącego	R290
Pobór mocy (W)	780
Zakres temperatur (°C)	b.d.
Głośność (dB)	do 65

Oferta na Allegro.pl

Przegląd klimatyzatorów domowych z Allegro

1. Adler AD7855 320
2. Ravanson KR-7010
3. Sencor SFN 9011SL
4. IcyAir WAC-703D

Adler AD7855

Adler AD7855 to klimatyzer przenośny wyróżniający się nowoczesnym designem. Stanowi połączenie klimatora i wentylatora kolumnowego. Charakteryzuje się też wysokim przepływem powietrza, który sięga 800 m³/h.

Urządzenie zostało wyposażone w timer, który pozwala zaplanować czas pracy, a także w pilota, umożliwiającego sterowanie na odległość. Sterowanie możliwe jest też poprzez panel dotykowy z wyświetlaczem LCD. Do klimatyzera Adler AD7855 dołączone są dwa wkłady chłodzące.

Marka i model	Adler AD7855
Cena	od 389 zł (Allegro.pl)
Przepływ powietrza  (m³/h)	800
Zużycie wody	b.d.
Pobór mocy (W)	60
Głośność (dB)	59

Oferta na Allegro.pl

Ravanson KR-7010

Klimator Ravanson KR-7010 to urządzenie przystosowane do pracy w trzech trybach. W najwyższym z nich uzyskuje przepływ powietrza na poziomie 220 m³/h. Zbiornik na wodę ma pojemność 8 l i może być napełniany zarówno zimną wodą, jak i lodem. W zestawie producent dołączył dwa specjalne wkłady chłodzące.

Ravanson KR-7010 oferuje oscylację poziomą i pionową. Znajdziemy w nim również timer, wskaźnik poziomu wody oraz kółka ułatwiające relokację. Sterowanie możliwe jest pilotem oraz poprzez panel z wyświetlaczem LED.

Marka i model	Ravanson KR-7010
Cena	od 349 zł (Allegro.pl)
Przepływ powietrza  (m³/h)	220
Zużycie wody	500 ml/h
Pobór mocy (W)	60
Głośność (dB)	52

Oferta na Allegro.pl

Sencor SFN 9011SL

Sencor SFN 9011SL to połączenie klimatyzera powietrza i wiatraka. Sprzęt pracuje w trzech prędkościach, a w najwyższej z nich jego przepływ powietrza sięga 13,3 m³/min. Zbiornik na wodę ma pojemność 5,5 l. W urządzeniu znajdziemy też wyświetlacz LED z niebieskim podświetleniem, timer, wskaźnik poziomu wody i kółka ułatwiające zmianę lokalizacji.

Klimatyzator Sencor SFN 9011SL został wyposażony w pilot, ale można nim sterować także przy pomocy przycisków umieszczonych w górnej części obudowy. Głośność pracy wynosi 66 dB, zatem jest na poziomie klimatyzatora przenośnego.

Marka i model	Sencor SFN 9011SL
Cena	od 686 zł (Allegro.pl)
Przepływ powietrza  (m³/h)	799,8*
Zużycie wody	b.d.
Pobór mocy (W)	110
Głośność (dB)	66

Oferta na Allegro.pl

IcyAir WAC-703D

IcyAir WAC-703D to klimatyzer, który wyróżnia m.in. wysoki przepływ powietrza, sięgający 550 m³/h. W opisie możemy znaleźć informację o funkcji oczyszczania, ale warto podkreślić, iż odpowiada za nią wyłącznie filtr, który w przypadku oczyszczacza określiłybyśmy jako filtr wstępny. Drobna siatka zatrzyma tylko sierść i większy kurz, ale nie mniejsze zanieczyszczenia, np. pyłki roślinne.

Klimator marki IcyAir pracuje w 3 prędkościach. Został wyposażony w timer wyłączenia oraz pilota. W zestawie znajdują się cztery pojemniki na lód.

Marka i model	IcyAir WAC-703D
Cena	199 zł (Allegro.pl)
Przepływ powietrza  (m³/h)	550
Zużycie wody	b.d.
Pobór mocy (W)	65
Głośność (dB)	b.d.

Oferta na Allegro.pl

Zobacz także: Klimatyzator czy klimator z Castoramy – co wybrać z oferty