Filtry odwróconej osmozy, dzięki swojej stosunkowo niskiej cenie i wysokiej skuteczności w filtracji wody, są powszechnie wykorzystywane do uzdatniania wody. Czym się charakteryzują? Jakie są ich wady i zalety?
Czym jest filtr odwróconej osmozy?
To jedno z najpopularniejszych rozwiązań do uzdatniania wody, wykorzystywane zarówno w prywatnych domach, jak i zakładach przemysłowych.
Jego najważniejszym elementem jest specjalna, półprzepuszczalna membrana. Pełni ona rolę drobnego sitka, usuwającego z wody niemal wszystkie zanieczyszczenia stałe, w tym bakterie, wirusy, metale ciężkie, sole mineralne, pestycydy i inne groźne.
Woda przepuszczana jest membranę pod ciśnieniem, które również odgrywa w tym procesie bardzo ważną rolę. To dzięki niemu bowiem woda przenika z roztworu o wyższym stężeniu do tego o niższym (odwrotnie do naturalnego zjawiska).
Po jednej stronie membrany mamy więc zgromadzoną wodę, a po drugiej odfiltrowane substancje.
Co ważne, skuteczność takiej filtracji jest bardzo wysoka i sięga aż 99 %.
Jaki filtr odwróconej osmozy wybrać?
Myśląc o filtracji wody za pomocą odwróconej osmozy, stoisz zapewne przed wyborem nablatowego i podblatowego filtra do wody.
Obydwa rozwiązania mają swoje plusy i minusy.
Zalety i wady filtrów na blat i pod blat
| Filtry nablatowe | Filtry podblatowe | |
| Zalety | Łatwa instalacja (nie musi być podłączony bezpośrednio do baterii) | Większa wydajność |
| Niska cena | Szybki przepływ wody (filtracja trwa krócej i czysta woda jest szybciej dostępna) | |
| Mobilność (idealne na wyjazd) | Schowane poza zasięgiem wzroku | |
| Wady | Zabiera miejsce na blacie | Trudniejsza instalacja (często wymaga nawiercenie dodatkowego otworu w zlewie i wyprowadzenia osobnego kranu |
| Pojemnik na wodę ma mniejszą pojemność niż w filtrach podblatowych | Droższe w zakupie |
Cechy, na które warto zwrócić uwagę przy wyborze filtra odwróconej osmozy
- Wydajność filtracji – maksymalna ilość przefiltrowanej wody w ciągu godziny (l/h). Może być też podawana w jednostce GPD (Gallons per day – ilość galonów wody dziennie), jeżeli filtr przeznaczony jest głównie na rynek amerykański.
- Etapy/stopnie filtracji – Im więcej etapów uzdatniania wody, tym droższy filtr. Przykładowo filtr RO 4, posiadających 4 wkłady filtrujące będzie tańszy od filtra oznaczonego RO 6. Większość filtrów, w pełni wystarczających do codziennego użytku, posiada z reguły od 3 do 6 poziomów filtracji.
- Stosunek wody czystej do odprowadzonej – ponownie, im wyższy wskaźnik tym lepiej. Przykładowo najlepsze nablatowe filtry do wody osiągają wynik 4:1, czyli 4 litry wody przefiiltrowanej do 1 litra wody odprowadzanej.
- Rodzaj usuwanych substancji – najczęściej metale ciężkie i związki mineralne, może być też mikroplastik, lotne związki organiczne, bakterie i wirusy, a nawet wolne rodniki.
- Wielkość pojemnika na wodę – z reguły od 2,5 do 6 litrów. Przekłada się na to, ile wody możesz maksymalnie wlać do dystrybutora. Większy pojemnik = rzadsza potrzeba dolewania, większa wygoda na co dzień.
- Obecność funkcji dodatkowych – podgrzewanie lub regulacja temperatury wody, wkład mineralizujący przywracający sole mineralne, dzbanek na owoce do wody infuzowanej (smakowej).
- Wymiary – istotne przede wszystkim przy nablatowym filtrze do wody. Z reguły urządzenia te mierzą ok. 30-50 cm wysokości i 25-45 cm szerokości.
Czy warto kupić filtry odwróconej osmozy? 7 x na TAK
1. Woda bez rdzy, piasku i metali ciężkich
Woda w kranach poddawana jest z reguły kilkukrotnej filtracji (w tym ozonowaniu i dezynfekcji dwutlenkiem chloru) zanim trafi do naszego gospodarstwa domowego. O jakość wody wodociągowej :”u źródła” nie musimy się zatem zupełnie obawiać.
Warto natomiast zdawać sobie sprawę, że jakość wody pitnej w naszych kranach może po drodze ulec pogorszeniu wskutek chociażby obecności drobinek rdzy czy piasku, pochodzących ze starych, zardzewiałych rur.
Choć w praktyce zdarza się to niezwykle rzadko, woda kranowa może zawierać również śladowe ilości chromu, miedzi, srebra, ołowiu, niklu, rtęci oraz kadmu.
Membrana filtra o bardzo malutkich oczkach zatrzymuje te cząsteczki. Dzięki zastosowaniu filtra węglowego wychwytywane są również pestycydy, herbicydy i lotne związki organiczne, które mogą występować w wodach gruntowych. Możesz je jednak potencjalnie znaleźć w wodach z przydomowych studni aniżeli miejskich wodociągów.
2. Brak mikroplastiku w wodzie
Woda butelkowana ma swoje niezaprzeczalne atuty. Przede wszystkim jest ona doceniana za smak i wygodę spożycia. Butelki są bowiem różnej pojemności, w różnym smaku, a nawet stopniu mineralizacji. Każdy więc może znaleźć swój ulubiony produkt i ruszyć z nim do szkoły czy pracy.
Z drugiej strony od niedawna wzrosła też świadomość dot. mikroplastiku w wodzie. W badaniu przeprowadzonym w 2018 roku, w którym udział wzięło 259 butelek wody pochodzących od 11 globalnych producentów, aż 93 % z nich było zanieczyszczone mikroplastikiem.
Woda w plastikowych butelkach przebywa bowiem często kilka miesięcy zanim trafi do spożycia. Plastik pod wpływem promieniowania słonecznego wydziela szkodliwe substancje, które trafiają do wody.
Mikroplastik może też przenikać przez obecne systemy uzdatniania wody, gdyż cząstki o średnicy mniejszej niż 5 mm są ciężkie do wychwycenia.
3. Oszczędność dla planety i naszego portfela
Czy wiesz, że plastikowe butelki rozkładają się w środowisku od 450 do aż 1000 lat? (wg szacunków WWF – Światowego Funduszu na rzecz Przyrody). Rezygnacja z plastikowych butelek niesie więc też ze sobą pozytywny wpływ na kondycję gleb i wód.
Filtry odwróconej osmozie zamontowane pod blatem lub na blacie w domu to również więcej pieniędzy w kieszeni.
Zakładając, że wypijasz 1 litr wody butelkowanej dziennie, miesięcznie kupujesz zapewne około 20 butelek 1,5-litrowych, które kosztują około 2 zł. Na wodę w butelkach wydajesz więc w ciągu miesiąca ok. 30 zł.
Roczny koszt wymiany filtrów do w zależności od modelu dystrybutora 100 – 250 zł. Szybko możemy więc policzyć, że nawet przy jednoosobowym gospodarstwie domowym – filtrowanie wody w kranach jest rozwiązaniem tańszym, które zwraca się po około 0,5 roku użytkowania.
Oszczędność ta rośnie oczywiście wraz z ilością osób korzystających z systemu filtracji.
4. Czysta i zdrowa woda bez uszczerbku na smaku i składnikach mineralnych
Filtry odwróconej osmozy w zdecydowanej większości posiadają również filtr węglowej, którego zadaniem jest poprawa zapachu i smaku spożywanej wody. Osoby używające wody osmotycznej do parzenia kawy czy herbaty zauważają ich lepszy, czystszy i bardziej esencjonalny smak.
Nowoczesne filtry do wody wyposażone są często we wkłady mineralizujące, nasycające przefiltrowaną wodę składnikami mineralnymi, jak również np. dzbanki na owoce czy liście ziół, infuzujące wodę Twoimi ulubionymi smakami.
5. Brak kamienia w sprzętach AGD
Kamień w czajniku, czyli wytrącony węglan wapnia i magnezu. Źródło: Canva.com
Koniec z kamieniem w czajniku czy ekspresie do kawy. Drobne związki wapnia i magnezu zostają na membranie filtra, a Ty możesz nareszcie zapomnieć o uciążliwym odkamienianiu.
6. Zmiękczona woda korzystna dla ryb w akwariach
Odwrócona osmoza zapewnia miękką wodę o neutralnym pH, pozbawioną chloru i jego pochodnych. Usuwa metale ciężkie i wiele szkodliwych mikroorganizmów. Pozbawia też jednak wody tej flory bakteryjnej, która jest korzystna dla żyjących w akwarium ryb.
Dlatego też polecamy nie podmieniać całej wody jednocześnie. Eksperci z dziedziny akwarystyki wskazują na 20-25 % wody jako optymalny poziom podmiany.
7. Bezpieczne nawadnianie ogrodów
Wodę pochodzącą z odwróconej osmozy możesz również śmiało wykorzystać do podlewania swojego ogródka. W przeciwieństwie do bieżącej wody z kranu, jak również deszczówki woda osmotyczna zawiera mniej soli.
Pozbawiona jest także żelaza, manganu, wapnia i magnezu, których obecność może osłabiać działanie niektórych nawozów.
Źródła:
1. Mason, Sherri A., Victoria G. Welch, and Joseph Neratko. “Synthetic Polymer Contamination in Bottled Water.” Frontiers in Chemistry, vol. 6, 2018, article 407, doi.org Dostęp do strony: 13.10.2025
