Pleśń na ścianie to defekt estetyczny oraz poważne zagrożenie dla zdrowia, dlatego warto (a nawet trzeba) z nią walczyć. Wyjaśniamy, skąd się bierze ten problem i jak rozwiązać go tak, żeby już nie powracał.
W skrócie
- Za rozwój pleśni na ścianie odpowiada głównie wilgoć. Ponadto przyczyniają się do tego brak dobrej cyrkulacji powietrza, wysoka temperatura i słaby dopływ światła słonecznego.
- Najskuteczniejsze metody zapobiegania rozwojowi pleśni to wyeliminowanie źródła wilgoci i zadbanie o dobrą wentylację. Dobrą pomoc doraźną stanowią osuszacze powietrza.
- Pleśń ze ścian można usunąć samodzielnie albo korzystając z pomocy specjalistów. Jeżeli grzyby zaatakowały tynk, konieczne jest jego usunięcie.
- Grzyby pleśniowe powodują m.in. choroby wątroby i nerek.
Skąd się bierze pleśń na ścianie?
Obecność pleśni na ścianie to efekt działania zarodników grzybów strzępkowych w połączeniu z występowaniem w budynku warunków sprzyjających ich rozwojowi. Środowisko odpowiednie dla grzybów charakteryzuje się:
- wysoką wilgotnością powietrza – powyżej 60%,
- wysoką temperaturą – pomiędzy 18 a 30 °C,
- ograniczonym dopływem światła słonecznego,
- niskim dopływem świeżego powietrza – przyczyny to słaba wentylacja, rzadkie wietrzenie, szczelne okna.
Pleśń na ścianie, której nie widać
Niestety, nawet jeśli na pierwszy rzut oka ściany są wolne od pleśni, to może się okazać, że jest ona obecna, ale na razie niewidoczna. Czasami wykwity znajdują się pod tapetą albo za wiszącymi szafkami. Objawy, które powinny skłonić do dokładnego sprawdzenia ścian, to:
- Purchle w postaci odchodzącej lub łuszczącej się farby – nawet, jeżeli pod spodem nie ma pleśni, to prawdopodobną przyczynę stanowi wilgoć, która prędzej czy później spowoduje rozwój grzybów pleśniowych.
- Wykwity solne – czasem są mylone z pleśnią, którą w rzeczywistości nie są. Podobnie jak purchle powstają w wyniku wilgoci, dlatego jest to oznaka prawdopodobnego rozwoju pleśni w przyszłości.
- Zapach pleśni w pomieszczeniu.
Ochrona przed pleśnią
Znajomość czynników wpływających na rozwój pleśni na ścianie pozwala podjąć działania skutecznie i trwale rozwiązujące ten problem. Kluczową rolę odgrywają przeciwdziałanie wilgoci i zapewnienie odpowiedniej cyrkulacji powietrza.
Przeciwdziałanie wilgoci
Prawidłowa wilgotność powietrza w pomieszczeniu mieści się w granicach 40-60%. Nadmierny wzrost może być spowodowany wadami konstrukcyjnymi budynku, awarią sieci kanalizacyjnej czy zatkaniem rur odprowadzających deszczówkę.
Oczywiście jedynym sposobem na to, żeby raz na zawsze pozbyć się wilgoci, jest wyeliminowanie jej przyczyny. Jednak w przypadku niektórych wad konstrukcyjnych bywa to kosztowne i czasochłonne, dlatego warto skorzystać z pomocy doraźnej w postaci osuszacza powietrza.
Takie urządzenie odprowadza z powietrza wodę, co skutkuje spadkiem poziomu nawilżenia. W rezultacie zostaje wyeliminowany główny sprzymierzeniec pleśni.
Ponadto warto zaopatrzyć się w higrometr, czyli miernik wilgotności. To niewielki przyrząd, który pozwoli na stałe monitorowanie poziomu nawilżenia powietrza.
Zapewnienie odpowiedniego przepływu powietrza
Zapewnienie dobrej cyrkulacji powietrza pomiędzy wnętrzem budynku a środowiskiem zewnętrznym także służy utrzymaniu prawidłowej wilgotności i redukcji ryzyka rozwoju pleśni. Aby to zrobić, należy przede wszystkim zadbać o dobre działanie wentylacji.
Niska wydajność nawiewników, ich nieprawidłowy montaż, a także zanieczyszczenie kratek wentylacyjnych to problemy wymagające natychmiastowego działania. Poza wilgocią niesprawna wentylacja powoduje bowiem występowanie bólów głowy, chorób układu oddechowego, podrażnienia błon śluzowych, a także wzrost ryzyka rozwoju alergii.
Oprócz dobrej wentylacji ważne jest regularne wietrzenie pomieszczeń. Należy o nim pamiętać także zimą.
Oczyszczanie ścian z pleśni
Wyeliminowanie czynników sprzyjających rozwojowi pleśni na ścianie zapobiegnie jej pojawieniu się, ale nie usunie tej, która już jest obecna w budynku. Zakres prac, a więc także czas ich trwania i związane z tym koszty uzależnione są od skali szkód.
Usuwanie powierzchownych wykwitów
Jeżeli pleśń nie zaatakowała tynku, to wystarczy zaopatrzyć się w:
- szczotkę z twardym włosiem,
- preparat grzybobójczy,
- farbę/tapetę do uzupełnienia ewentualnych ubytków.
Na początek należy oczyścić pleśń przy pomocy szczotki, a potem zastosować środek grzybobójczy. Jeśli doszło do naruszenia pokrycia ściennego, konieczne jest jego zdarcie, nałożenie preparatu ochronnego i ponowne pomalowanie ściany lub położenie tapety.
Usuwanie pleśni obecnej na tynku
Niestety, jeżeli pleśń zaatakowała tynk, to konieczne jest jego usunięcie i to z lekkim zapasem po bokach. Drugi krok to oczyszczenie z pleśni odsłoniętej powierzchni, a trzeci nałożenie preparatu grzybobójczego. Po upływie czasu wskazanego w instrukcji zastosowanego środka można położyć nowy tynk.
Farby i tynki przeciwgrzybiczne
W sklepach dostępne są farby i tynki, które ograniczają ryzyko rozwoju grzybów pleśniowych. Warto z nich skorzystać w przypadku ścian, które są szczególnie narażone na wilgoć. Właściwości antygrzybiczne wspomnianych tynków wynikają z obecności np. wapna albo cząsteczek srebra.
Domowe preparaty do usuwania pleśni ze ścian
Zamiast specjalistycznych preparatów na pleśń można użyć jednego z domowych środków. Najczęściej polecane są:
- Ocet – jest bezpieczny dla większości powierzchni i zabija 82% pleśni. Można go stosować nawet bez rozcieńczania. Po wyschnięciu powierzchnię należy przemyć wodą.
- Soda oczyszczona – także stanowi metodę uniwersalną. Odpowiednie proporcje wynoszą 1 łyżka sody na 1 litr wody.
- Boraks – czyli sól sodowa kwasu borowego. Boraks miesza się z wodą w proporcji 1:10.
- Amoniak – sprawdza się na powierzchniach gładkich, nieporowatych. Należy zmieszać go z wodą w proporcji 1:1.
Koszty profesjonalnego odgrzybiania
W każdym większym mieście można znaleźć firmę świadczącą usługi profesjonalnego usuwania grzybów i pleśni. Koszty zatrudnienia fachowców uzależnione są przede wszystkim od liczby i powierzchni pomieszczeń, w których występuje problem. W przypadku niedużego pomieszczenia mogą zamknąć się w kwocie 400 zł.
Wpływ pleśni na zdrowie
Grzyby pleśniowe stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia, ponieważ wydzielają mikotoksyny, które:
- uszkadzają nerki i wątrobę,
- zaburzają funkcjonowanie układu nerwowego,
- osłabiają układ odpornościowy,
- sprzyjają rozwojowi chorób nowotworowych,
- działają mutagenne, czyli prowadzą do mutacji genetycznych.
Negatywne skutki mogą wystąpić już przy krótkim kontakcie z pleśnią. Pierwsze objawy to przede wszystkim:
- bóle głowy,
- bóle gardła,
- świszczący oddech,
- katar,
- wysypka skórna.
Źródła
- Zła wentylacja – po czym poznać, wentylacyjny.pl
- Zagrzybienie ścian, zagrzybienie.pl
- Jak usunąć grzyba lub pleśń ze ściany?, leroymerlin.pl
- Jak usunąć pleśń lub grzyba ze ścian? 9 domowych sposobów, soda i ocet na pleśń, te-ch.pl
- Marta Pietroń, Mykotoksyny – czym grozi zatrucie nimi?, doz.pl
- Natalia Kurpiel, Grzyby i pleśnie w domu – jak się ich pozbyć?, medonet.pl
