Pluskwa domowa (Cimex lectularius) to niewielki, bezskrzydły owad pasożytniczy z rodziny pluskwowatych, który żywi się krwią zwierząt stałocieplnych oraz ludzi.
I choć przez długi czas była ona niemal wytępiona w krajach rozwiniętych, w ostatnich latach obserwuje się jej powrót do mieszkań i domów.
Pasożyty trafiają do nas z używanych mebli, po podróżach, pobytach w hotelu, schronisku czy podróży komunikacją miejską. Są aktywne głównie nocą i najczęściej atakują ludzi podczas snu.
Jeśli ten problem dotyczy Ciebie, działaj szybko. Długotrwałe działanie pluskwy może prowadzić do
Jak wygląda pluskwa domowa?
Pluskwa domowa to uciążliwy pasożyt, którego najlepiej szybko zidentyfikować. Jako że wygląda ona charakterystycznie, jej rozpoznanie nie jest trudne.
Ciało pluskwy jest silnie spłaszczone, owalne, przypominające pestkę jabłka.
Owad posiada sześć odnóży i długie czułki.
Dorosłe osobniki mają długość około 4–7 mm i szerokość 2–3 mm, z kolei młode osobniki (nimfy) są wielkości ziarnka maku.
Jeśli chodzi o jaja pluskwy, są one białoperłowe, cylindryczne, długości 0,8–1,3 mm.
Jak rozpoznać obecność pluskiew w domu?
Pluskwy chowają się w szczelinach łóżek, mebli tapicerowanych, pod tapetami, za listwami podłogowymi i w innych zakamarkach blisko miejsc, gdzie śpią ludzie.
Najpopularniejsze oznaki pojawiania się tych pasożytów to:
- swędzące ugryzienia na ciele, pojawiające się po nocy, często w liniach lub grupach,
- czarne lub ciemnoczerwone plamki na materacu, pościeli, ścianach – to odchody pluskiew,
- obecność wylinek (osłonek po linieniu) oraz jaj przyklejonych do podłoża,
- charakterystyczny, słodkawy zapach w pomieszczeniu, który pojawia się szczególnie przy dużej liczbie owadów,
- plamki krwi na pościeli powstałe po zgnieceniu pluskwy.
Czym grozi ugryzienie pluskwy?
Ugryzienia pluskiew są zazwyczaj bezbolesne w momencie ukąszenia, ponieważ owad wprowadza substancję znieczulającą.
Po kilku godzinach pojawiają się czerwone, swędzące plamki lub bąble, często w grupach lub liniach (tzw. śniadanie, lunch, kolacja).
U osób wrażliwych może dojść do silnej reakcji alergicznej, z dużym obrzękiem i rumieniem wokół miejsca ukąszenia, a nawet do stanów zapalnych skóry.
Ugryzienia najczęściej pojawiają się na odkrytych częściach ciała: rękach, nogach, szyi, twarzy czy brzuchu.
Warto wiedzieć, że pluskwa domowa nie przenosi chorób zakaźnych, ale jej obecność może prowadzić do problemów ze snem, niepokoju i pogorszenia komfortu życia.
Jeśli problem jest uciążliwy, warto zwrócić się po pomoc psychologa.
Jak odróżnić ugryzienie pluskwy od ugryzienia innych owadów
Często ugryzienie pluskwy jest mylone z ugryzieniem komara lub pchły.
Różnica między ugryzieniem pluskwy domowej a ugryzieniem innych owadów polega przede wszystkim na tym, że ugryzienie pluskwy jest bezbolesne w momencie ukąszenia dzięki substancjom znieczulającym zawartym w jej ślinie, podczas gdy np. ugryzienie komara jest od razu bolesne i swędzące.
Poza tym pluskwa często gryzie wielokrotnie wzdłuż jednej linii lub w skupiskach, co tworzy charakterystyczny wzór ugryzień, natomiast ugryzienia innych owadów, jak komary, są zwykle rozproszone i pojedyncze.
Jak wyleczyć ugryzienie pluskwy?
Każda osoba ugryziona przez pluskwę może złagodzić objawu kontaktu z pasożytem i zapobiec infekcjom skóry.
Jeśli nosisz na skórze ślady po ugryzieniu pluskwy domowej, dokładnie umyj zainfekowane miejsce ciepłą wodą z mydłem. W ten sposób usuniesz resztki śliny owada.
Unikaj drapania ugryzionego miejsca, ponieważ to może tylko pogorszyć sytuację.
Aby zredukować swędzenie, zastosuj kremy dostępne bez recepty i maści antyhistaminowych, które łagodzą reakcje alergiczne skóry.
Chwilową ulgę mogą przynieść także zimne okłady, które przy okazji redukują obrzęk.
Jeśli objawy zaczną się nasilać, koniecznie skonsultuj się z lekarzem.
Pluskwa domowa – jak ją zwalczyć?
Zwalczanie pluskiew jest trudne i wymaga systematyczności.
W przypadku występowania dużego skupiska tych owadów konieczne jest skorzystanie z usług profesjonalnych firm, które docierają do trudno dostępnych miejsc.
Jeśli problem nie jest na tyle poważny, poniższe rady pomogą Ci zwalczyć pluskwy.
- Zastosuj specjalne środki owadobójcze (insektocydy) dostępne w sklepach,
- Wypierz pościel, poszewki, kołdry i poduszki w gorącej wodzie – minimum 60°C.
- Odkurzaj materace, łóżka, dywany, a następnie wyrzuć zanieczyszczenia jak najdalej od swojego domu,
- Dokładnie umyj i wyczyść meble, zwłaszcza w szczelinach i zakamarkach.
- Wymroź lub wygrzej pomieszczenia w domu – pluskwy giną w temperaturze powyżej 50°C oraz poniżej -18°C.
- Uszczelnij szczeliny i pęknięcia w ścianach, ramach łóżek i mebli, aby ograniczyć miejsca schronienia dla pluskiew.
- Regularnie sprawdzaj miejsca potencjalnego bytowania pluskiew, zwłaszcza po podróżach lub zakupie używanych mebli.
Jak zapobiegać rozwojowi pluskwiew?
Aby zapobiec działaniu domowej pluskwy, należy dokonać inspekcji posiadanych rzeczy. Jest to szczególne dla osób, które często podróżują i często kupują używane meble.
W celu uniknięcia pluskwy domowej:
- sprawdź bagaż i ubrania po podróży,
- dokładnie obejrzyj używane meble po zakupie,
- stosuj pokrowce na materac, które uchronią Twoje łóżko,
- zastosuj wyciąg z kurkumy i goździków, który odstraszy owady,
- regularnie pierz pościel w wysokiej temperaturze,
- systematycznie odkurzaj podłogę i tapicerkę mebli. Do tego celu przyda się dobry odkurzacz pionowy.
- zadbaj o szczelność mebli oraz ścian i wszelkich pęknięć. To zapobiegnie przedostawaniu się pluskiew do wnętrza.
Pluskwa domowa – podsumowanie
Pluskwa domowa to mały pasożyt żywiący się krwią ludzi, który często trafia do mieszkań po podróżach lub poprzez zakup używanych mebli.
Jej obecność można rozpoznać po swędzących ugryzieniach, ciemnych plamkach na pościeli oraz charakterystycznym zapachu.
Ugryzienia są bolesne i mogą wywoływać reakcje alergiczne, choć pluskwa nie przenosi chorób zakaźnych.
Leczenie polega na łagodzeniu objawów i higienie skóry, a zwalczanie wymaga prania pościeli, sprzątania oraz stosowania środków owadobójczych. W przypadku dużej infestacji warto skorzystać z pomocy lekarza.
Źródła
Pluskwa domowa [Cimex lectularius Linnaeus, 1758] morfologia, biologia, ekologia, znaczenie sanitarne, profilaktyka i zwalczanie; Kadej M; Biuletyn Polskiego Stowarzyszenia Pracowników Dezynfekcji, Dezynsekcji i Deratyzacji; Rocznik: 2010 r.
Uciążliwy współokator. Pluskwa domowa; Kania J; Biuletyn Polskiego Stowarzyszenia Pracowników Dezynfekcji, Dezynsekcji i Deratyzacji; Rocznik: 2013 r.
Pluskwa domowa – jak rozpoznawać, zapobiegać i skutecznie wyleczyć jej ugryzienie; aptekacodzienna.pl; Data publikacji: 19.02.2025 r.
