Rośliny doniczkowe oczyszczające powietrze

Katarzyna Wnuk

Katarzyna Wnuk

10 minut czytania

Doniczkowe rośliny oczyszczające powietrze mają pozytywny wpływ na stan powietrza. Niektóre gatunki usuwają z niego szkodliwe zanieczyszczenia, np. formaldehyd i benzen.

Jednak ich możliwości w tym zakresie są mocno ograniczone, więc rośliny to nie alternatywa dla oczyszczaczy powietrza.

Urządzenia wyposażone w odpowiednie technologie (HEPA i filtr węglowy) są najskuteczniejszym sposobem na usunięcie groźnego dla zdrowia smogu.

W skrócie

  • Badania nad wpływem roślin na stan powietrza rozpoczęła NASA w 1989 r.
  • Rośliny pochłaniają wyłącznie zanieczyszczenia gazowe, natomiast w walce z pyłami zawieszonymi, czyli głównym składnikiem smogu, są całkowicie nieskuteczne.
  • W domowych warunkach efektywność roślin jest niska, dlatego w pomieszczeniu musiałoby znaleźć się ich dość dużo, aby powietrze zostało oczyszczone z LZO.
  • Do domu warto wybierać takie gatunki, które będą mieć zapewnione odpowiednie warunki do rozwoju i nie stworzą zagrożenia dla posiadanych zwierząt.
Oczyszczacze powietrza a rośliny oczyszczające powietrze

20 gatunków roślin oczyszczających powietrze – charakterystyka

Chamedora wytworna (Chamaedorea elegans)palma koralowa

Chamedora wytworna
Nazwa polskaChamedora wytworna
Nazwa systematycznaChamaedorea elegans
Cenaok. 20 zł (kup na Allegro.pl)
Co usuwatrichloroetylen
formaldehyd
benzen
ksyleny
tlenek węgla
Najlepsza lokalizacjaw cieniu lub w półcieniu, w głębi pomieszczenia
Preferowana glebażyzna, próchnicza, najlepiej z domieszką torfu, odczyn pH w granicach 5-6
Sposób podlewaniawtedy, gdy podłoże jest przesuszone, przegotowaną wodą o temperaturze pokojowej
Dodatkowe uwaginawilża powietrze

Nefrolepis wyniosłypaprotka

Nefrolepis wyniosły
Nazwa polskaNefrolepis wyniosły
Nazwa systematycznaNephrolepis exaltata
Cenaok. 17 zł (sprawdź cenę na Allegro)
Co usuwaksyleny
formaldehyd
Najlepsza lokalizacjamiejsca, gdzie dociera rozproszone światło
Preferowana glebaspecjalne podłoże do paproci, ewentualnie ziemia torfowa, lekko kwaśna, z dodatkiem mchu albo keramzytu
Sposób podlewanialatem przynajmniej 2-3 razy w tygodniu, zimą co najmniej raz na tydzień
Dodatkowe uwaginie lubi przesadzania

Zielistka Sternberga

Zielistka Sternberga
Nazwa polskaZielistka Sternberga
Nazwa systematycznaChlorophytum comosum
Cenaok. 11 zł (kup na Allegro.pl)
Co usuwaksyleny
formaldehyd
Najlepsza lokalizacjamiejsca o średnim stopniu nasłonecznienia
Preferowana glebazwykła ziemia dla roślin doniczkowych
Sposób podlewaniawodą o temperaturze pokojowej, kiedy górna warstwa podłoża jest przesuszona
Dodatkowe uwagibrązowienie końcówek świadczy o zbyt intensywnym podlewaniu

Sansewieria gwinejska

Sansewieria gwinejska
Nazwa polskaSansewieria gwinejska
Nazwa systematycznaSansevieria trifasciata
Cenaok. 339 zł (kup na Allegro.pl)
Co usuwatrichloroetylen
benzen
ksyleny
formaldehyd
Najlepsza lokalizacjamiejsca nasłonecznione
Preferowana glebalekka, próchnicza, o odczynie zbliżonym do obojętnego
Sposób podlewaniapoprzez wlewanie wody do podstawki
Dodatkowe uwagiroślina trująca

Daktylowiec niski

Phoenix roebelinii - Daktylowiec niski
Nazwa polskaDaktylowiec niski
Nazwa systematycznaPhoenix roebelinii roebelenii
Cenaod 159 zł (kup na Allegro.pl)
Co usuwaksyleny, formaldehyd
Najlepsza lokalizacjaciepłe i słoneczne miejsce w odległości 0,5-2 m od okna
Preferowana glebaśrednio ciężka, próchnicza, o pH w granicach 5,7-6,8
Sposób podlewaniaw okresie wegetacyjnym obficie, w pozostałe miesiące umiarkowanie
Dodatkowe uwagilatem można wynosić go na zewnątrz, ale nie może być narażony na wiatr

Bluszcz pospolity

Bluszcz pospolity
Nazwa polskaBluszcz pospolity
Nazwa systematycznaHedera helix
Cenaod 15 zł (kup na Allegro.pl)
Co usuwatrichloroetylen
benzen
ksyleny
formaldehyd
toluen
Najlepsza lokalizacjamiejsce lekko zacienione, a w przypadku młodych roślin najlepiej na parapecie okna północnego
Preferowana glebastandardowa ziemia doniczkowa z dodatkiem piasku lub żwiru, dobrze przepuszczalna
Sposób podlewanianie częściej niż dwa razy w tygodniu i niezbyt obfite
Dodatkowe uwagiroślina trująca

Aglaonema

Aglaonema Schott
Nazwa polskaAglaonema
Nazwa systematycznaAglaonema Schott
Cenaod 39 zł (kup na Allegro.pl)
Co usuwaksyleny
formaldehyd
Najlepsza lokalizacjamiejsce ciepłe, ale nie bezpośrednio nasłonecznione
Preferowana glebamieszanka torfu i piasku z niewielką ilością kompostu lub uniwersalna mieszanka ziemi ogrodniczej
Sposób podlewaniawiosną i latem obficie, a zimą oszczędniej, zawsze miękką wodą
Dodatkowe uwagizawiera substancje, które działają drażniąco na skórę i śluzówkę

Anturium Andreego

Anturium Andreego
Nazwa polskaAnturium Andreego
Nazwa systematycznaAnthurium andreanum
Cenaod 55 zł (kup na Allegro.pl)
Co usuwaksyleny
formaldehyd
amoniak
Najlepsza lokalizacjastanowisko jasne, ale nie bezpośrednio nasłonecznione
Preferowana glebakwaśna o pH w granicach 4,5-5,5, lekka i próchnicza, a najlepiej mieszanka ziemi liściowej, kory, torfu i piasku w równych proporcjach
Sposób podlewaniaodstałą, miękką wodą o temperaturze pokojowej, dbając o to, aby ziemia była stale zwilżona, lecz nie mokra.
Dodatkowe uwagizawiera substancje trujące

Gerbera Jamesona

Gerbera Jamesona
Nazwa polskaGerbera Jamesona
Nazwa systematycznaGerbera jamesonii
Cenaod 6 zł – nasiona (kup na Allegro.pl)
Co usuwatrichloroetylen
ksyleny
formaldehyd
benzen
Najlepsza lokalizacjastanowisko widne, ale nie bezpośrednio nasłonecznione
Preferowana glebażyzna, a jednocześnie lekka i przepuszczalna, np. zwykła ziemia doniczkowa z dodatkiem piasku i torfu
Sposób podlewaniaw okresie wegetacji często w niedużych ilościach, pomiędzy październikiem a marcem minimalnie
Dodatkowe uwagiroślina uważana za trudną w uprawie,nawilża powietrze

Dypsis lutescens

(Chrysalidocarpus lutescens, Palma Areka)

Dypsis lutescens (Chrysalidocarpus lutescens, Palma Areka)
Nazwa polskaDypsis lutescens/Palma Areka (Chrysalidocarpus lutescens)
Nazwa systematycznaDypsis lutescens (Chrysalidocarpus lutescens)
Cenaod 10 zł / 30 cm (kup na Allegro.pl)
Co usuwaksyleny, formaldehyd, toluen
Najlepsza lokalizacjaciepłe, w słońcu lub półcieniu
Preferowana glebaspecjalne podłoże dla palm albo uniwersalna ziemia ogrodnicza z dodatkiem gliny i piasku, z warstwą drenażową na dnie donicy
Sposób podlewaniaod wiosny do jesieni dwa razy w tygodniu, zimą raz
Dodatkowe uwagiżółknięcie i usychanie liści świadczy o niskiej wilgotności powietrza w pomieszczeniu

Chryzantema wielkokwiatowa

Chryzantema wielkokwiatowa
Nazwa polskaChryzantema wielkokwiatowa
Nazwa systematycznaChrysanthemum morifolium
Co usuwatrichloroetylen
ksyleny
formaldehyd
benzen
amoniak
Najlepsza lokalizacjamiejsce jasne, nasłonecznione
Preferowana glebażyzne i przepuszczalne podłoże o odczynie zasadowym
Sposób podlewaniaregularne, aby zachować wilgotną, lecz nie mokrą glebę
Dodatkowe uwagiw domu kwitnie krócej niż na zewnątrz

Dracena odwrócona

Dracena odwrócona
Nazwa polskaDracena odwrócona
Nazwa systematycznaDracaena reflexa
Cenaod 19 zł (kup na Allegro.pl)
Co usuwatrichloroetylen
ksyleny
formaldehyd
benzen
amoniak
toluen
tlenek węgla
Najlepsza lokalizacjajasne miejsce, ale nie w bezpośrednim kontakcie ze słońcem
Preferowana glebalekka i porowata z warstwą drenażową na dnie donicy
Sposób podlewanialatem obficie, aby ziemia była cały czas wilgotna, a zimą wtedy, gdy podłoże przeschnie
Dodatkowe uwagilubi wysokie temperatury, dlatego zimą nie powinna być przechowywana w miejscu, gdzie jest mniej niż 15-18° C

Dracena wonna

Dracena wonna
Nazwa polskaDracena wonna
Nazwa systematycznaDracaena fragrans
Co usuwatrichloroetylen
benzen
formaldehyd
Najlepsza lokalizacjamiejsce jasne, ale nie bezpośrednio nasłonecznione
Preferowana glebapróchnicze i przepuszczalne, najlepiej specjalna ziemia do dracen
Sposób podlewanialatem obficie, utrzymując glebę w wilgoci, a zimą wtedy, gdy podłoże przeschnie
Dodatkowe uwagizawiera substancje trujące

Figowiec Benjamina

Ficus benjamina
Nazwa polskaFigowiec benjamina
Nazwa systematycznaFicus benjamina
Cenaok. 26 zł (kup na Allegro.pl)
Co usuwaksyleny
formaldehyd
benzen
amoniak
oktan
Najlepsza lokalizacjamiejsce jasne, ale nie bezpośrednio nasłonecznione
Preferowana glebażyzna i przepuszczalna, o odczynie pH 5,7-6,8
Sposób podlewaniamiękką, najlepiej przegotowaną wodą, kiedy górna warstwa podłoża lekko przyschnie
Dodatkowe uwagiroślina trująca, źle reaguje na zmianę miejsca

Epipremnum złociste

Epipremnum złociste
Nazwa polskaEpipremnum złociste
Nazwa systematycznaEpipremnum aureum
Cenaok. 20 zł (kup na Allegro.pl)
Co usuwaksyleny
formaldehyd
benzen
Najlepsza lokalizacjanajlepiej stanowisko dobrze naświetlone, ale przetrwa także w półcieniu
Preferowana glebauniwersalna ziemia do kwiatów doniczkowych, może być z dodatkiem piasku
Sposób podlewaniakiedy ziemia lekko przyschnie, latem średnio co 4-5 dni, a zimą co 7-8
Dodatkowe uwagijego pędy mogą osiągać długość ponad 4 m

Szparag Sprengera (aspragus gęstokwiatowy)

Asparagus densiflorus = Szparag Sprengera (aspragus gęstokwiatowy)
Nazwa polskaSzparag Sprengera (aspragus gęstokwiatowy)
Nazwa systematycznaAsparagus densiflorus
Co usuwaformaldehyd
ksyleny
toulen
benzen
trichloroetylen
Najlepsza lokalizacjamiejsca widne, lecz nie bezpośrednio nasłonecznione
Preferowana glebażyzne, próchniczne, lekko kwaśne (pH 6,0-6,5)
Sposób podlewaniamiękką wodą, z częstotliwością umożliwiającą zachowanie stale wilgotnego podłoża

Hoja różowa

hoja
Nazwa polskaHoja różowa
Nazwa systematycznaHoya carnosa
Cenaok. 25 zł (kup na Allegro.pl)
Co usuwaformaldehyd
benzen
toluen
Najlepsza lokalizacjamiejsce jasne, ale nie bezpośrednio nasłonecznione
Preferowana glebażyzna, próchnicza i przepuszczalna, może być uniwersalna ziemia do roślin doniczkowych z dodatkiem piasku
Sposób podlewaniaw niewielkich ilościach, kiedy przeschnie górna warstwa podłoża

Skrzydłokwiat

Skrzydłokwiat
Nazwa polskaSkrzydłokwiat
Nazwa systematycznaSpathiphyllum
Cenaok. 14 zł (kup na Allegro.pl)
Co usuwaformaldehyd
benzen
aceton
trichloroetylen
Najlepsza lokalizacjastanowisko półcieniste
Preferowana glebażyzna, przepuszczalna, lekko kwaśna (pH 5-6)
Sposób podlewanialatem 2-3 razy w tygodniu, zimą raz na tydzień

Trzykrotka

trzykrotka
Nazwa polskaTrzykrotka
Nazwa systematycznaTradescantia
Cenaok. 30 zł (kup na Allegro.pl)
Co usuwatrichloroeten
benzen
ksyleny
formaldehyd
toluen
Najlepsza lokalizacjajasne, ale bez nadmiaru słońca, rozwija się także w półcieniu
Preferowana glebapróchnicza, najlepiej z dodatkiem ziemi kompostowej
Sposób podlewaniawiosną i latem podłoże powinno być lekko wilgotne, jesienią i zimą ilość wody należy ograniczyć

Liriope szafirkowata

Liriope szafirkowata - Rośliny oczyszczające powietrze
Nazwa polskaLiriope szafirkowata
Nazwa systematycznaLiriope muscari
Cenaok. 18 zł (kup na Allegro.pl)
Co usuwatrichloroetylen
amoniak
ksyleny
Najlepsza lokalizacjapółcieniste
Preferowana glebażyzna, próchnicza, o pH kwaśnym
lub lekko kwaśnym
Sposób podlewaniapoprzez wlewanie wody
do doniczki

Rośliny łatwe w uprawie

Jeśli nie masz doświadczenia w hodowli roślin, wybierz jeden z gatunków łatwych w uprawie. Odpowiednie dla ciebie rośliny to:

  • dypsis lutescens,
  • epipremnum złociste,
  • zielistka Sternberga.

Rośliny oczyszczające powietrze bezpieczne dla psów i kotów

kot stoi pośród roślin

Koty i psy mogą odgryzać i zjadać kawałki roślin, a w niektórych z nich obecne są trujące substancje. Jeśli masz w domu zwierzaka, powinieneś wybrać gatunki bezpieczne dla niego. Spośród omówionych przez nas roślin na uwagę zasługują:

Rośliny oczyszczające powietrze bezpieczne dla psów i kotów

Historia badań nad roślinami oczyszczającymi powietrze

Badaniem wpływu roślin na stan powietrza zajęła się NASA, która w 1989 r. opublikowała listę 18 gatunków najlepiej radzących sobie z usuwaniem zanieczyszczeń. Znalazły się na niej:

  • aglaonema,
  • anturium Andreego,
  • bluszcz pospolity,
  • chryzantema wielkokwiatowa,
  • daktylowiec niski,
  • dracena odwrócona,
  • dracena wonna,
  • dypsis lutescens,
  • epipremnum złociste,
  • figowiec Benjamina,
  • gerbera Jamesona,
  • nefrolepis obliterata,
  • nefrolepis wyniosły,
  • liriope szafirkowata,
  • rapis wyniosły,
  • sansewieria gwinejska,
  • skrzydłokwiat,
  • zielistka Sternberga.

W trakcie badań uwzględniono efektywność walki z formaldehydem, benzenem, amoniakiem, ksylenami i trichloroetylenem.

Zanieczyszczenia powietrza usuwane przez rośliny

Aby rzetelne ocenić wyniki uzyskane przez NASA, trzeba wziąć pod uwagę fakt, iż badane rośliny znajdowały się w szczelnych komorach o objętości maksymalnie 1 m³. To zupełnie inne warunki niż te, z jakimi mamy do czynienia w naszych domach i mieszkaniach.

Rośliny oczyszczające powietrze w laboratorium

B. C. “Bill” Wolverton, jeden z pracowników NASA kontynuował badania nad zdolnością roślin do redukcji zanieczyszczeń jeszcze przez wiele lat. W 2006 r. dokonał on eksperymentu, którego wyniki nie zostały wprawdzie oficjalnie opublikowane, ale zasługują na wspomnienie.

Wolverton skonstruował wówczas filtr roślinno-powietrzny, czyli roślinę rosnącą w mieszaninie węgla aktywnego i keramzytów, którą umieścił w przyczepie silnie zanieczyszczonej formaldehydem. Przeprowadzone testy wykazały, iż jego poziom obniżył się z 0,18 ppm do 0,03 ppm.

Tematem tym zainteresował się także Stanley J. Kays z Uniwersytet w Georgii, który w 2009 r. po sprawdzeniu 28 roślin stwierdził, że niektóre z nich oczyszczają powietrze, a dodatkowo poprawiają samopoczucie psychiczne, obniżając poziom stresu i zwiększając produktywność.

Zespół Kaysa ocenił skuteczność walki usuwania benzenu, toluenu, trichloroetenu, oktanu i alfa-pinenu, z którymi spośród przebadanych gatunków najlepiej poradziły sobie aspragus gęstokwiatowy (szparag Sprengera), bluszcz pospolity (Hedera helix), hemigraphis alternata oraz hoja (Hoya carnosa).

Sam naukowiec zwrócił jednak uwagę na fakt, iż badania odbywały się w warunkach laboratoryjnych, które różnią się od domowych.

Jako ciekawostkę można potraktować eksperyment youtubera prowadzącego kanał Techplant. Spróbował on odtworzyć test przeprowadzony w laboratorium NASA.

Rośliny oczyszczające powietrze a smog

Zanieczyszczenia, których nie usuwają rośliny

Roślin doniczkowych nie można uznać za znakomitą broń w walce ze smogiem nie tylko ze względu na specyfikę warunków, w jakich przeprowadzono badania.

Główny problem stanowi fakt, iż rośliny nie usuwają pyłów zawieszonych, czyli podstawowego składnika smogu.

Jeśli chcesz oczyścić powietrze z pyłów PM2,5 i PM10, potrzebujesz dobrego oczyszczacza powietrza.

Czy rośliny oczyszczające powietrze mają sens?

Zaprezentowane przez nas gatunki to rośliny doniczkowe, które najlepiej radzą sobie z oczyszczaniem powietrza. Chociaż żadna z nich nie zastąpi oczyszczacza, to warto mieć je w swoim domu – będą stanowić dodatkową ochronę i zdobić pomieszczenia.

Warto pamiętać o tym, że to system korzeniowy jest elementem odpowiedzialnym za oczyszczanie, dlatego w celu pełnego wykorzystania właściwości roślin doniczkowych, należy ustawić je w taki sposób, żeby powietrze łatwo docierało do korzeni.

Drugi czynnik wpływający na efektywność walki z toksynami to stosunek liczby roślin do wielkości pomieszczenia. Możliwości filtracyjne poszczególnych gatunków są różne, ale jedna roślin z pewnością nie wpłynie znaczącą na jakość powietrza, dlatego w każdym pokoju powinno ich być kilka.

Uwaga! Badania Kaysa wykazały też, iż plastikowe doniczki oraz pestycydy mogą stać się źródłem LZO. Warto zatem wybierać bezpieczne pojemniki i korzystać z naturalnych środków ochrony roślin.

Podsumowanie, czyli rośliny oczyszczające powietrze wg ranking-oczyszczaczy.pl

Rośliny doniczkowe usuwają wyłącznie zanieczyszczenia gazowe, a ich efektywność jest dość niska. Aby uzyskać dobre rezultaty, w pomieszczeniu trzeba umieścić przynajmniej kilkanaście różnych gatunków. Żadna roślina nie pochłania pyłów zawieszonych. Jeśli chcesz dobrze dbać o zdrowie swoje i swoich bliskich, skorzystaj z rankingu oczyszczaczy powietrza albo wybierz jedno z rekomendowanych urządzeń.

Oczyszczacze powietrza do pokoju do 30 m²:

  • Klarta Forste 4 (najlepszy stosunek ceny do możliwości) – cena około 859 zł
  • LIFAair LA333 ze stacją LAM05 (ogromna ilość węgla, czujnik LZO) – cena około 3500 zł

Oczyszczacze powietrza do pokoju od 30 do 70 m²:

  • Klarta Stor 2 (najlepszy stosunek ceny do możliwości) – cena około 1600 zł
  • LIFAair LA503 ze stacją LAM05 (ogromna ilość węgla, czujnik LZO) – cena około 5000 zł

Źródła

  1. Rośliny oczyszczające powietrze: lista skutecznych roślin według NASA, poradnikzdrowie.pl
  2. Interior Landscape Plants For Indoor Air Pollution Abatement, ntrs.nasa.gov
  3. NASA Plant Research Offers a Breath of Fresh Air, spinoff.nasa.gov
  4. Kwiaty domowe, zielony-parapet.pl
  5. Katalog roślin, zielonyogrodek.pl

FAQ, czyli najczęstsze pytania o rośliny oczyszczające powietrza

Istnieją rośliny, które oczyszczają powietrze, ale usuwają tylko niektóre gazy. Nie zatrzymują pyłów zawieszonych PM2,5 i PM10. Ponadto ich skuteczność w walce z zanieczyszczeniami gazowymi jest ograniczona.

Nie ma badań, które pozwoliłyby wskazać rośliny o najwyższej skuteczności w usuwaniu zanieczyszczeń.

Jak oceniasz recenzję?

Aby wystawić ocenę kliknij w gwiazdki

Średnia ocena 4,7 / 5. Ilość ocen: 15

Brak ocen. Oceń recenzję jako pierwszy!

6 komentarzy

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Inne metody oczyszczania

2 grudnia 2024 · 4 minuty czytania

Efekt Coandy – na czym polega i gdzie jest wykorzystywany?

Efekt Coandy zjawisko fizyczne nazwane na część rumuńskiego konstruktora Henri Coandy. Pozwala ono manipulować kierunkiem przepływu powietrza lub płynu. Znajdziesz je m.in. w klimatyzatorach, oczyszczaczach, ale także np. suszarkach do włosów. Jak działa efekt Coandy? Skąd taka nazwa? I jak wpływa na działanie oczyszczaczy powietrza czy klimatyzatorów?

28 listopada 2024 · 6 minut czytania

Alergeny wziewne – kompendium wiedzy dla alergików

Pyłki roślinne, zarodni pleśni, roztocza kurzu i zwierzęce alergeny wziewne to problem dotykający prawie połowy z nas. Warto zatem znać o nich kilka faktów.

27 listopada 2024 · 2 minuty czytania

Co pyli na żółto? To te rośliny wytwarzają żółty pyłek

Pytanie o to, co pyli na żółto, pojawia się głównie w maju i czerwcu. To właśnie w tym czasie na …

27 listopada 2024 · 7 minut czytania

Domowy pochłaniacz zapachów – jak pozbyć się nieprzyjemnej woni z wnętrza?

Pierwszym krokiem w pozbyciu się nieprzyjemnych zapachów jest regularne sprzątanie, wietrzenie pomieszczeń i udrożnienie wentylacji. Sprawdź co zrobić, żeby pozbyć się woni z wnętrza.

25 listopada 2024 · 12 minut czytania

Top 13 Roślin Pochłaniających Wilgoć – Naturalne Osuszacze do Twojego Domu?

Czy rośliny pochłaniające wilgoć stanowią faktycznie naturalny i ekologiczny sposób na poprawę mikroklimatu w naszych domach/ Z jednej strony nierzadko oczyszczają one powietrze z toksyn i zanieczyszczeń, potrafią absorbować też dużo wody z otoczenia. Z drugiej, aby rozkwitały potrzebują podlewania czy zraszania. Co jest bardziej skutecnze? Rośliny czy osuszacze powietrza?