Pytanie „czy filtr HEPA można myć wodą” pojawia się bardzo często w kontekście użytkowania i czyszczenia oczyszczacza powietrza. Nic dziwnego, gdyż wymiana filtrów, choć nieczęsta, stanowi odczuwalny wydatek – od kilkudziesięciu do kilkuset złotych.
Niestety zdecydowana większość filtrów HEPA użytych w oczyszczaczach powietrza nie nadaje się do mycia ani do czyszczenia. W niektórych urządzeniach spotyka się tzw. zmywalne filtry HEPA, jednak ich produkcja jest bardzo droga, dlatego nie znajdziesz ich raczej w oczyszczaczach. Jak czyścić i co ile wymieniać filtr HEPA w oczyszczaczu powietrza?
Jak czyścić filtr HEPA?
Jeżeli bardzo chcesz „odświeżyć nieco” swój filtr, możesz spróbować delikatnie przedmuchać go sprężonym powietrzem lub przetrzeć suchą ściereczką.
Nie polecamy jednak czyszczenia filtrów HEPA. Są one bardzo delikatnie i wystarczy niewielki nacisk, by uległy zniekształceniu. To z kolei tworzy prostą drogę dla pyłów czy roztoczy, by przelatywały przez niego.
Pamiętaj też, by po upływie wskazanego przez producenta okresu wymiany (np. 6, 12 czy 24 miesiące) i tak wymień swój filtr.
Uważaj na internetowe porady z niesprawdzonych źródeł
W internecie można spotkać często opinie nakłaniające do odkurzania filtrów HEPA lub wręcz ich mycia.
Tymczasem ani jedno, ani drugie rozwiązanie nie jest dobre dla drobnej struktury, a co za tym idzie wytrzymałości Twojego filtra.
Czy filtr HEPA można myć wodą? 3 powody na nie
1. Spadek wydajności oczyszczania (CADR): mycie filtra HEPA może zniekształcić i „posklejać” ze sobą włókna, powodując spadek wydajności oczyszczania nawet o 30 %. Potwierdzają to badania przeprowadzone przez zespół Smartairfilters.
2. Mniejsza skuteczność filtracji: Woda odkształca wspomniane arkusze filtra. Wskutek tego więcej cząstek zanieczyszczeń zostaje po prostu przepuszczonych pomiędzy nimi Różnica może wynieść nawet 40 %.
3. Ryzyko uwolnienia z powrotem zanieczyszczeń do otoczenia. Myjąc filtr będziesz dotykał wiele zanieczyszczeń gromadzonych na filtrze tygodniami. Część z nich zapewne zostanie uwolniona z powrotem do otoczenia. Możesz być narażony na wdychanie szkodliwych drobnoustrojów (szczególnie, gdy wejdą one w kontakt z parą wodną).
Jeśli wyżej wymienione aspekty nie przekonały Cię i dalej chcesz spróbować wymyć swój filtr HEPA, musisz pamiętać o długim czasie schnięcia włókien.
Filtr musi być kompletnie suchy zanim włożysz go z powrotem do oczyszczacza. Całkowite wyschnięcie może zająć nawet kilkanaście godzin, podczas których będziesz pozbawiony oczyszczacza.
Zmywalny filtr HEPA?
Większość standardowych filtrów HEPA wykonanych jest z cienkich arkuszy polipropylenowych, przypominających mocno bibułę lub harmonijkę.
Zmywalne filtry HEPA produkuje się z nieco innego materiału: politetrafluoroetylenu (PTFE), który wykorzystywany jest np. w odkurzaczach przemysłowych lub urządzeniach laboratoryjnych. Ich użycie w domowych oczyszczaczach powietrza podniosłoby koszt urządzeń nieopłacalnie w stosunku do potencjalnych korzyści.
Ponadto, dla tradycyjnych filtrów HEPA prowadzono przez lata badania. W przypadku zmywalnych filtrów HEPA jest to na tyle wąska nisza, że ciężko o jakiekolwiek badania potwierdzające, jakie właściwości filtr ten będzie miał po kilku umyciach.
Co ile wymienia się filtr w oczyszczaczu powietrza?
Z reguły co sezon. Większość filtrów HEPA w oczyszczaczach została zaprojektowana, tak by służyć od 6 do 12 miesięcy. Dlatego też dobrą praktyką jest wymiana po prostu przed rozpoczynającym się sezonem smogowym (jesień-zima).
Niektórzy producenci, np. w oczyszczaczach powietrza Sharp deklarują 10-letnią żywotność swoich filtrów. Podobne informacje znajdziemy odnośnie użytkowania oczyszczaczy powietrza Daikin. Rekomendacje te zostały stworzone w oparciu o dane z rynku japońskiego, gdzie powietrze jest sporo czystsze niż w Polsce. W przypadku tych modeli zalecamy wymianę co około 2-3 lata.
Filtr wstępny vs filtr HEPA – ten pierwszy nadaje się do czyszczenia
Wiele oczyszczaczy powietrza posiada osobny filtr wstępny (ważne, by był osobny, a nie zintegrowany!). Ma on formę siateczki wypełniającej plastikową ramkę. Filtr ten zdecydowanie można czyścić. Warto to robić np. raz na miesiąc, aby pozbyć się warstw kurzu czy sierści.
Filtr wstępny najlepiej czyścić za pomocą wilgotnej ściereczki (np. z mikrofibry).
Źródła:
1. Khin, C. How to Clean Air Purifier Filters and Are HEPA Filters Washable? (z ang. „Jak czyścić filtry oczyszczaczy powietrza i czy filtry HEPA są zmywalne”). Blog Smartairfilters.com. 08.04.2024. smartairfilters.com. Dostęp do strony internetowej: 05.06.2024
