Mogłoby się wydawać, że filtry w oczyszczaczu powietrza należy wymienić zawsze wtedy, gdy minie okres przydatności przewidziany przez producenta albo włączy się wskaźnik informujący o ich zużyciu. Jednak w rzeczywistości wymiana może być konieczna wcześniej albo z filtrów można korzystać dłużej. Wyjaśniamy, co wpływa na tempo zużywania filtrów i jak rozpoznać, że ich żywotność dobiegła końca.
Sposoby oceny zużycia filtra
Fakt, iż czujnik zużycia filtrów nie uwzględnia wszystkich czynników wpływających na tempo ich zużywania, przemawia za tym, aby samodzielnie monitorować stan filtrów wymiennych. Oto kilka wskazówek, które pomogą poznać, że nadszedł odpowiedni moment na dokonanie wymiany.
Spadek efektywności oczyszczania – sygnał ostrzegawczy
Jeśli zaobserwujemy, że na oczyszczenie powietrza potrzeba więcej czasu niż kiedyś, to warto przyjrzeć się filtrom. Znaczny stopień ich zużycia powoduje, że wydajność oczyszczacza (CADR) ulega obniżeniu.
Uwaga: Innym powodem spadku wydajności oczyszczania może być zabrudzony filtr wstępny. Zwykle nie wymaga on wymiany, lecz należy regularnie oczyszczać go z kurzu, sierści itp.
Ocena koloru filtra HEPA
Wiele oczyszczaczy powietrza wyposażonych jest w filtry HEPA w kolorze białym. Z czasem na skutek wychwytywania zanieczyszczeń filtr zmienia swój kolor, stając się coraz ciemniejszy. Ciemno szary albo czarny filtr wymaga wymiany na nowy.
Rzadziej stosowane są filtry HEPA kolorowe, głównie niebieskie, zielone lub szare. W takim przypadku ocena zużycia na podstawie barwy jest trochę trudniejsza, ale nie niemożliwa, ponieważ te filtry także stają się coraz ciemniejsze. Dobrym pomysłem jest wykonanie zdjęć nowego filtra, aby potem móc porównać jego obecny stan z wyjściowym.
Zobacz też: Filtry HEPA w oczyszczaczach powietrza
Skuteczność w walce z zapachami
Rzeczywista żywotność filtra HEPA i węglowego może być różna, w zależności od tego, jaki rodzaj zanieczyszczeń dominuje w miejscu użytkowania oczyszczacza. Ocena wizualna filtra węglowego jest niemożliwa, gdyż ma on kolor czarny. Niewiele oczyszczaczy ma wskaźniki poziomu LZO, tak więc kontrolowanie efektywności usuwania zanieczyszczeń gazowych też jest utrudnione.
Nie oznacza to jednak, że jedyne rozwiązanie to zakup zewnętrznego czujnika. Filtry węglowe usuwają również zapachy, dlatego można wykonać test, który ułatwi ocenę stopnia zużycia filtra obecnego w oczyszczaczu.
Zobacz też: Filtr węglowy – dlaczego jest potrzebny w oczyszczaczu powietrza?
Czynniki wpływające na żywotność filtrów
Nie da się jednoznacznie określić tempa zużycia filtra, ponieważ decydują o tym:
- Powierzchnia chłonna filtra
Obliczanie przewidywanej żywotności filtra zazwyczaj odbywa się z uwzględnieniem jego powierzchni chłonnej. Duży filtr będzie w stanie dobrze spełniać swoją funkcję dłużej niż ten dwa czy trzy razy mniejszy. - Czas używania oczyszczacza powietrza
Producenci zwykle prezentują przewidywaną żywotność filtrów do oczyszczaczy w dniach. Jednak czujniki zużycia filtra liczą liczbę przepracowanych godzin, co ma znacznie większy sens. W przypadku używania oczyszczacza powietrza 24 godziny na dobę ilość wychwytywanych zanieczyszczeń jest znacznie większa niż wtedy, gdy urządzenie pracuje np. 12 godzin. - Stopień zanieczyszczenia powietrza
Im więcej zanieczyszczeń w powietrzu, tym więcej gromadzi się ich na filtrach, tak więc jakość powietrza w miejscu użytkowania oczyszczacza ma duży wpływ na żywotność filtrów wymiennych.
Warto zaznaczyć, iż szybszemu zużyciu filtrów sprzyjają nie tylko zanieczyszczenia napływające z zewnątrz. Palenie w domu papierosów albo używanie kominka oznacza emisję zanieczyszczeń, które w przypadku używania oczyszczacza są wychwytywane przez filtry. - Wielkość oczyszczanego pomieszczenia
Im większe pomieszczenie, tym więcej powietrza do przefiltrowania, tak więc i więcej zanieczyszczeń do zatrzymania. Z tego powodu te same filtry zużyją się w pokoju o metrażu 40 m² szybciej niż w pomieszczeniu o metrażu np. 20 m².
Wskaźniki zużycia filtrów i zalecenia producentów. Dlaczego nie zawsze się sprawdzają?
Wskaźniki zużycia filtrów w oczyszczaczach uwzględniają zwykle wyłącznie liczbę przepracowanych godzin, dlatego nie zawsze sygnalizują potrzebę wymiany we właściwym momencie. Przewidywania producentów również nie zawsze się sprawdzają, nawet gdy bazują na testach, ponieważ duże znacznie ma jakość powietrza w miejscu używania oczyszczacza.
Dobrym przykładem są oczyszczacze Sharpa z filtrami, które mają wystarczać na 10 lat. Były one testowane w Japonii, gdzie powietrze jest znacznie czystsze niż w Polsce. U nas użytkownicy wymieniają te filtry co 1-3 lata.
Zobacz także: Technologie oczyszczania powietrza
FAQ, czyli najczęstsze pytania o to, co ile wymieniać filtry w oczyszczaczu powietrza
Filtr HEPA warto wymienić, kiedy z białego stał się ciemno szary albo czarny. Sygnałem zużycia filtra może być spadek wydajności oczyszczania.
Filtr węglowy warto wymienić, kiedy przestanie spełniać swoją funkcję. W przypadku filtra HEPA o zużyciu świadczy spadek efektywności usuwania zanieczyszczeń gazowych i brzydkich zapachów.
W przypadku oczyszczaczy Sharp, których żywotność producent szacuje na 10 lat, w polskich warunkach wymiana jest konieczna po 1-3 latach.