Oczyszczacz powietrza to zakup na lata, dlatego wybór konkretnego urządzenia powinien być dobrze przemyślany. Przedstawiamy 14 parametrów i funkcji, które warto poznać, żeby ułatwić sobie znalezienie oczyszczacza skutecznego i dobrze dostosowanego do indywidualnych potrzeb.
1. CADR lub przepływ powietrza, czyli wydajność
Wydajność oczyszczania wskazuje na to, w jak dużym pomieszczeniu sprawdzi się konkretne urządzenie. Informują o niej dwa parametry:
- CADR – prezentuje, ile metrów sześciennych czystego powietrza oczyszczacz dostarcza w ciągu godziny,
- przepływ powietrza – informuje o tym, ile powietrza przepływa przez oczyszczacz w ciągu godziny, kiedy nie ma w nim filtrów.
Filtry spowalniają przepływ powietrza, dlatego CADR zawsze jest niższy od przepływu powietrza. Zwykle to około 80% przepływu. W praktyce to właśnie CADR ma większe znaczenie, dlatego warto skupić się na tym parametrze.
Dzieląc CADR przez 8, można poznać maksymalną wielkość pomieszczenia, jaką będzie w stanie obsłużyć dany oczyszczacz. Dla przykładu w przypadku nr 1 w naszym rankingu – Klarty Forste 4 – będzie to 38 m² (ponieważ CADR wynosi 300 m³/h).
Zawsze jednak zalecamy, aby wybrać oczyszczacz zapewniający lepszy stosunek wydajności do powierzchni. Dzięki temu łatwiej będzie utrzymać dobrą jakość powietrza bez częstego używania wysokich, głośnych prędkości filtracji.
2. Rodzaj filtrów
Rodzaj filtrów decyduje o tym, które zanieczyszczenia będą usuwane i z jaką skutecznością. Podstawę dobrego oczyszczacza powietrza na smog stanowią:
- filtr HEPA – wychwytuje pyły zawieszone PM1, PM2,5 i PM10 (głównie składniki smogu), alergeny wziewne (pyłki roślinne, sierść, kurz i roztocza, zarodniki pleśni) oraz wirusy i bakterie,
- filtr węglowy – zatrzymuje szkodliwe gazy, w tym LZO na czele z formaldehydem oraz neutralizuje nieprzyjemne zapachy).
W przypadku alergii najważniejszy będzie zatem filtr HEPA.
W wielu oczyszczaczach obecny jest również filtr wstępny, który wychwytuje duże zanieczyszczenia, głównie kurz i sierść, dzięki czemu nie zapychają one niepotrzebnie dalszych filtrów.
Czasem można spotkać jeszcze inne filtry (np. elektrostatyczny, zimno katalityczny), ale filtr HEPA i węglowy są w stanie usunąć z powietrza prawie 100% groźnych zanieczyszczeń.
3. Tryb automatyczny
Kilka prędkości pracy dostępnych w oczyszczaczach powietrza pozwala dostosowywać tempo filtracji do aktualnego stanu powietrza. W trybie automatycznym oczyszczacz robi to sam, bez potrzeby ingerencji ze strony użytkownika.
Warto zauważyć, że wbrew pozorom tryb automatyczny przekłada się nie tylko na komfort, ale i na jakość ochrony przed smogiem. Urządzenie samo wykrywa zagrożenie w postaci dużej ilości zanieczyszczeń i podejmuje działania zmierzające do wyeliminowania problemu jeszcze zanim użytkownik zda sobie z niego sprawę. W praktyce oznacza to skrócenie czasu ekspozycji na smog.
4. Czujniki zanieczyszczeń
Aby praca w trybie automatycznym była możliwa, oczyszczacz powietrza musi być wyposażony w czujnik zanieczyszczeń. Producenci wykorzystują różne rodzaje czujników, dlatego niektóre oczyszczacze radzą sobie z monitorowaniem stanu powietrza lepiej, a inne gorzej.
Głównym zadaniem oczyszczacza powietrza zazwyczaj jest ochrona przed smogiem, dlatego sugerujemy wybór urządzenia wyposażonego w czujnik pyłu zawieszonego PM2,5, czyli podstawowego składnika smogu. Warto też wiedzieć, że w oczyszczaczach stosowane są zarówno laserowe sensory cząsteczek PM2,5 jak i mierniki na podczerwień. Te pierwsze zwykle zapewniają większą dokładność pomiaru.
5. Wskaźnik jakości powietrza
Czujnik jakości powietrza służy nie tylko umożliwieniu pracy w trybie automatycznym. Jego obecność zazwyczaj oznacza też, że użytkownik może monitorować stężenie zanieczyszczeń poprzez wskaźnik jakości/czystości powietrza. Może on mieć postać:
- wskaźnika numerycznego, który prezentuje dokładne stężenie konkretnego zanieczyszczenia – zwykle jest stosowany w przypadku pyłu PM2,5,
- wskaźnika kolorystycznego – wykorzystuje kilka kolorów, z których każdy ma przypisany zakres stężenia zanieczyszczeń,
- wskaźnik w postaci skali – często spotykany w przypadku oczyszczaczy z czujnikiem LZO, działa podobnie jak kolorystyczny, ponieważ nie prezentuje dokładnego stężenia zanieczyszczeń.
Najbardziej rzetelnej wiedzy o stanie powietrza dostarcza oczywiście wskaźnik numeryczny. Zdarza się, że urządzenie ma zarówno wskaźnik numeryczny, jak i kolorystyczny, czego przykładem jest zaprezentowany powyżej oczyszczacz Samsung.
Zobacz także: Czujniki w oczyszczaczach powietrza – rodzaje, działanie
6. Liczba prędkości
Trzy prędkości filtracji to minimum potrzebne do tego, żeby zapewnić komfortową pracę. Większa liczba prędkości ułatwia wybór takiego tempa oczyszczania, które zapewni utrzymanie dobrej jakości powietrza, a jednocześnie nie będzie powodować nadmiernego hałasu, towarzyszącego wysokim obrotom wentylatora.
7. Sposób sterowania
Sterowanie oczyszczaczem powietrza może odbywa się:
- poprzez panel dotykowy,
- pilotem,
- za pośrednictwem aplikacji mobilnej.
Często w jednym urządzeniu dostępne są dwie opcje – panel + pilot lub pilot + aplikacja. Zdarza się też, że urządzeniem można sterować na wszystkie trzy wymienione sposoby.
Największą wygodę zapewnia aplikacja. Urządzeniem z wi-fi można sterować z dowolnego miejsca. Ponadto aplikacja daje często dostęp do dodatkowych funkcji, np. automatyzacji.
8. Automatyzacja
Automatyzacja to najciekawsza opcja dostępna w wielu oczyszczaczach z wi-fi. Oznacza ona możliwość zmiany ustawień trybu automatycznego, czyli zaprogramowania go tak, aby prędkość filtracji zmieniała się w zależności od wybranych zakresów zanieczyszczeń albo godzin i dni tygodnia.
Możliwość wprowadzania własnych ustawień trybu automatycznego przydaje się szczególnie wtedy, gdy fabryczne ustawienia są łagodne dla smogu. Ponadto automatyzacja pozwala na stworzenie harmonogramu pracy dobrze dostosowanego do stanu powietrza i własnego rozkładu dnia (np. poprzez zaprogramowanie używania niższej prędkości w godzinach, w których zwykle się śpi).
Zobacz także: Konfiguracja automatyzacji w oczyszczaczach powietrza Xiaomi
9. Jonizacja
Jonizacja nie jest niezbędna do efektywnego oczyszczania powietrza, ale pomaga usuwać niektóre zanieczyszczenia. Ponadto sprzyja zachowaniu równowagi pomiędzy jonami dodatnimi a ujemnymi w powietrzu.
W oczyszczaczach powietrza wykorzystywane są jonizatory:
- plazmowe – generują jony ujemne i dodatnie, działają trochę wolniej, leczy wytworzone jony są trwalsze i bardziej podobne do jonów występujących w środowisku naturalnym,
- ostrzowe – wytwarzają tylko jony ujemne, emitują ich dużo w krótkim czasie, lecz są to jony lekkie, a przez to mniej trwałe, nie wykazują też takiego podobieństwa do jonów obecnych w środowisku naturalnym jak te z jonizatora plazmowego.
Za lepsze uznawane są obecnie jonizatory plazmowe.
10. Wskaźnik zużycia filtra
Żywotność filtrów wymiennych często okazuje się inna od przewidywań producenta, ponieważ istotny wpływ na nią ma jakość powietrza w miejscu używania oczyszczacza. Czujnik zużycia filtra zwykle uwzględnia tylko czas pracy, lecz obecność wskaźnika sygnalizującego zużycie i tak bywa przydatna. Przyda się w szczególności osobom, które zapominają o tym, aby co jakiś czas skontrolować stan filtrów w swoim oczyszczaczu.
11. Głośność
Praca oczyszczacza powietrza zawsze wiąże się z pewnym hałasem. Ważne, aby głośność urządzenia nie wpływała negatywnie na nasz komfort. Najbardziej niepożądane są hałasy nocą, dlatego warto zwrócić szczególną uwagę na głośność najniższych prędkości, których zwykle używa się podczas snu. Dobrze byłoby, aby na niskich obrotach hałas nie przekraczał 25 dB.
W przypadku oczyszczacza powietrza, który nie będzie używany w sypialni, może być to trochę więcej. Głośność około 30 dB nie powinna być problem na tle towarzyszących nam na co dzień dźwięków.
Zobacz także: Oczyszczacz powietrza do sypialni
12. Cena i żywotność filtrów wymiennych
Wydatki związane z wymianą filtra to główny element kosztów eksploatacji oczyszczacza powietrza. Aby je oszacować, należy uwzględnić zarówno żywotność filtrów, jak i ich cenę. Trzeba przy tym pamiętać, iż wymiana może być konieczna wcześniej niż przewiduje producent lub filtry posłużą trochę dłużej.
Szczególne znacznie ma tu ilość zanieczyszczeń w miejscu użytkowania oczyszczacza. U palącego mieszkańca Rybnika, gdzie stężenie smogu jest duże, filtry zużyją się szybciej niż np. u mieszkańca mało zasmogowanej dzielnicy Szczecina, który nie pali w domu papierosów.
13. Pobór mocy
Moc to kolejny parametr wpływający na koszty eksploatacji oczyszczacza powietrza. Tego typu urządzenia zazwyczaj nie są zbyt prądożerne, lecz różnice w zużyciu energii poszczególnych modeli bywają duże.
14. Blokada rodzicielska
Blokada rodzicielska przyda się w domach, w których są małe dzieci. Jej uruchomienie uniemożliwia najmłodszym dokonanie samodzielnej zmiany ustawień albo wyłączenie oczyszczacza. Panel sterowania zostaje bowiem zablokowany.
FAQ, czyli najczęstsze pytania o parametry i funkcje oczyszczacza powietrza
W dopasowaniu oczyszczacza do konkretnego pomieszczenia pomaga przede wszystkim CADR. Powinien on być co najmniej 8 razy większy od powierzchni pokoju, do którego trafi oczyszczacz.
Najważniejszy jest tryb automatyczny, który pomaga w ochronie przed smogiem poprzez skrócenie czasu ekspozycji na szkodliwe zanieczyszczenia.
Koszty eksploatacji uzależnione są od ceny i żywotności filtrów oraz poboru prądu.