Czy styczeń to miesiąc, w którym osoby zmagające się z alergią na pyłki roślinne, mogą czuć się bezpieczne? Niestety nie do końca.
To właśnie w tym miesiącu w powietrzu pojawia się pyłek pewnego silnie uczulającego drzewa, a w zależności od warunków atmosferycznych w danym roku – nawet dwóch. Sprawdź, co pyli w styczniu.
Leszczyna – inicjatorka sezonu alergicznego w Polsce
Rośliną, która jako pierwsza daje się we znaki alergikom, jest leszczyna. Wprawdzie szczytowy okres jej pylenia to luty, ale pyłek pojawia się w powietrzu już w styczniu.
W Polsce najbardziej popularna jest leszczyna pospolita. Ma pręcikowe kwiaty o żółtej barwie i długości około 5 cm.
Chociaż w styczniu ilość wytwarzanego pyłku jest niezbyt duża, to w miejscach występowania większej liczby drzew może uzyskiwać stężenie mocno uciążliwe dla osób z alergią.
Główny alergen to Cor a 1, zaliczany do rodziny białek PR-10. Uczulonych jest na niego niemal 100% osób ze stwierdzoną alergią na leszczynę.
Pierwsze objawy pojawiają się przy stężeniu 35 ziaren pyłku leszczyny na 1 m3. Kiedy stężenie osiągnie około 80 ziaren na m3, symptomy występują już u wszystkich uczulonych.
Olcha – czy pyli w styczniu?
Jako początek kwitnienia olszy zazwyczaj wskazuje się luty. Jednak w praktyce pyłek tego drzewa może pojawić się w powietrzu już w styczniu. Dzieje się tak głównie wtedy, gdy zima jest łagodna, a w ostatnich latach bywało tak dosyć często.
W Polsce występują naturalnie olcha czarna, szara i zielona, przy czym najbardziej popularna jest ta pierwsza. Główne alergeny tego drzewa to
- Aln g1, czyli białko z rodziny PR-10,
- Aln g4 z grupy polkalcyn.
Pyłek wytwarzają kwiatostany o długości 6-12 cm, które od środka są żółte, natomiast na brzegach czerwonobrązowe.
Objawy alergii na styczniowe pyłki
Objawami alergii na leszczynę i olszę są przede wszystkim:
- wodnisty wyciek z nosa,
- świąd nosa,
- kichanie,
- zaczerwienienie, pieczenie i łzawienie oczu.
- niedrożność nosa (głównie przy uczuleniu na olchę, rzadko leszczynę).
Testy na alergię
W przypadku zaobserwowania powyższych symptomów, warto poddać się odpowiedniej diagnostyce. Alergię można potwierdzić wykonując:
- Test skórny – to najpopularniejsza metoda. Polega na wykonaniu drobnych nakłóć, a następnie wprowadzeniu przez nie alergenów i preparatów kontrolnych, czyli histaminy i soli fizjologiczne. Pojawienie się w miejscu wstrzyknięcia alergenu bąbla znacznie większego niż ten w miejscu podania preparatu kontrolnego świadczy o alergii.
- Test z krwi – polega na sprawdzeniu obecności we krwi przeciwciał IgE. Ta metoda jest stosowana głównie wtedy, gdy nie ma możliwości wykonania testu skórnego.
Oczyszczacz powietrza na smog skuteczny na styczniowe pyłki
Wewnątrz budynków najlepszą metodę ochrony przed pyłkiem stanowi oczyszczacz powietrza. Dobra wiadomość jest taka, że oczyszczacz skuteczny na smog (z filtrem HEPA i węglowym oraz o odpowiedniej wydajności) doskonale sprawdza się również w usuwaniu alergenów.
Główną rolę odgrywa tutaj technologia HEPA, który usuwa z powietrza pyłki roślinne, zarodniki pleśni, roztocza kurzu domowego i sierść zwierzęcą.
Ranking oczyszczaczy powietrza
Top 3 oczyszczaczeOsoby posiadające dobry oczyszczacz powietrza na smog nie muszą zatem kupować dodatkowego urządzenia, żeby usuwać pyłki.
W styczniu mamy suche powietrze w domach, dlatego warto rozważyć zakup oczyszczacza z nawilżaczem powietrza.
Ochrona przed objawami alergii na zewnątrz
Podobnie jak w przypadku innych uczuleń najważniejsze jest unikanie kontaktu z alergenem. Alergicy powinni zatem starać się omijać miejsca, w których rosną olchy i leszczyny. Oczywiście nie zawsze jest to możliwe, dlatego warto przestrzegać kilku zasad:
- zawsze mieć przy sobie leki na alergię, najlepiej zalecone przez lekarza alergologa,
- nie wietrzyć na zewnątrz koców, pościeli itp., ponieważ mogą osadzać się na nich alergeny,
- nosić nakrycie głowy, żeby pyłek nie osiadał na włosach.
Źródła:
- Kalendarz pylenia cz. 1 Leszczyna, alergiczne.info
- Piotr Rapiejko, Pyłek leszczyny mp.pl
- Kalendarz pylenia cz. 2 Olcha, alergiczne.info
- Olsza czarna, drzewa.nk4.netmark.pl
- Co pyli w styczniu? Jakie pyłki wywołują uczulenie w styczniu?, zdrovi.pl
- Na czym polegają i jakie są rodzaje testów alergologicznych?, salvemedica.pl.