Pytanie jak pozbyć się kurzu w domu jest jednym z najczęściej zadawanych sobie przez wielu alergików, jak i osoby, które dosyć mają ciągłego sprzątania.
Niestety jak dotąd nie wymyślono jednego, uniwersalnego rozwiązania na pozbycie się kurzu w mieszkaniu.
Istnieją jednak sposoby, które mogą istotnie zmniejszyć jego ilość w naszym otoczeniu. Do jednych z nich należą m.in. oczyszczacze powietrza.
Zapraszam do poradnika, w którym odkryjesz 12 najważniejszych sposobów walki z kurzem.
W skrócie
- Kurz to mieszanina wielu cząsteczek stałych. W jego skład wchodzą m.in. roztocza i ich odchody, złuszczony naskórek, pyłki roślinne, fragmenty martwych owadów.
- Kurz stanowi zagrożenie głównie dla alergików. Zdania dotyczące jego szkodliwości dla pozostałych ludzi są wśród naukowców różne.
- W ograniczeniu ilości kurzu pomogą oczyszczacze powietrza. Należy regularnie wymieniać w nich filtry. Nie można też zapominać o filtrach w innych urządzeniach.
- Sprzątanie powinno być częste, lecz także dobrze przemyślane. Ważne jest odpowiednia kolejność prac porządkowych, którą przedstawiamy w artykule.
- Niektóre przedmioty łatwo gromadzą kurz, więc warto ograniczyć ilość ozdób oraz często prać dywany, firanki itp.
Co to jest kurz?
Kurz jest to mieszanina cząstek stałych o średnicy do 100 µm. W skład kurzu wchodzą przede wszystkim drobne odpady organiczne i nieorganiczne oraz mikroorganizmy, które żywią się np. naszymi włosami i sierścią zwierząt.
Co znajduje się w kurzu?
Najważniejsze składniki kurzu to:
- złuszczony naskórek
- włosy
- żywe roztocza oraz ich odchody
- bakterie, jak np.: Bacillus, Staphyloccus czy Micrococcus
- grzyby, pleśnie i ich zarodniki
- martwe owady
- jaja i odchody owadów
- pyłki roślin
- resztki kosmetyków, środków czystości, środków chemicznych
- zanieczyszczenia przyniesione z zewnątrz na butach – ziarna piasku, ziemi
- i wiele innych
Składniki kurzu domowego
| Składnik | Opis |
| Złuszczony naskórek | Martwe komórki skóry ludzkiej |
| Włosy | Ludzkie i zwierzęce |
| Roztocza i ich odchody | Mikroskopijne organizmy żywiące się naskórkiem |
| Bakterie | Np. Bacillus, Staphylococcus, Micrococcus |
| Grzyby i pleśnie | Zarodniki unoszące się w powietrzu |
| Martwe owady | Fragmenty ciał owadów |
| Pyłki roślin | Alergeny pochodzenia roślinnego |
| Zanieczyszczenia z zewnątrz | Piasek, ziemia przyniesione na butach |
W zbiorczym badaniu Consumer Product Chemicals in Indoor Dust wykazano, że w skład kurzu może wchodzić nawet 45 substancji chemicznych, które w różnym stopniu przyczyniają się do powstawania cząstek kurzu.
Roztocza w kurzu są główną przyczyną alergii wziewnych w domach.
Czy kurz szkodzi? Zdania naukowców podzielone
Wpływ kurzu na zdrowie jest indywidualną kwestią. U jednych osób kontakt z kurzem domowym nie będzie niósł żadnych skutków dla zdrowia.
U innych może prowadzić do silnej reakcji alergicznej. Również naukowcy są podzieleni odnośnie wpływu kurzu na zdrowie organizmu
Wpływ kurzu na zdrowie
| Komu kurz szkodzi? | Możliwe skutki zdrowotne |
|---|---|
| Alergicy | Nasilenie objawów alergii, takich jak kichanie, kaszel, wysypka |
| Astmatycy | Zaostrzenie objawów astmy, trudności w oddychaniu |
| Dzieci | Zwiększone ryzyko rozwoju alergii i problemów z układem oddechowym |
| Osoby starsze | Pogorszenie funkcji układu oddechowego, zwiększone ryzyko infekcji |
| Osoby zdrowe | Możliwe podrażnienia dróg oddechowych przy wysokim stężeniu kurzu |
Szkodliwy wpływ kurzu na zdrowie
Zdaniem Norberta Englerta z Federalnego Urzędu Środowiska w Niemczech, drobne cząsteczki kurzu (< 10 um), wnikają przy wdechu do pęcherzyków płucnych.
W organizmie rozpoznawane są jako ciała obce, wywołując podrażnienie. Oprócz tego w cząsteczce kurzu znajdziemy także mikroskopijne drobinki (< 0,1 um), które są w stanie przeniknąć przez barierę krew-powietrze.
Spontaniczna reakcja organizmu na kurz może objawiać się:
- bólem gardła,
- nieżytem nosa,
- kichaniem,
- uciskiem w klatce piersiowej,
- dusznością,
- zaczerwienieniem i pieczeniem skóry,
- swędzeniem.
Reakcja alergiczna w większości wywołana jest przez roztocza kurzu domowego oraz produkty przemiany materii owadów.
Utrzymanie odpowiedniej wilgotności (40-60%) ogranicza rozwój roztoczy w domu.
W kłębkach kurzu kryje jest też sierść zwierząt oraz zarodniki grzybów i pleśni (Alternaria, Cladosporium, Penicillum), na które uczulona jest spora grupa osób.
Warto przeczytać: ? Oczyszczacz powietrza a grzyby i pleśnie: co warto wiedzieć?
Długotrwałe oddychanie zakurzonym powietrzem prowadzi do:
- przewlekłych chorób układu oddechowego, m.in. astmy oskrzelowej,
- osłabienia układu odpornościowego,
- częstszych infekcji górnych dróg oddechowych.
Ponadto, jak wskazują badania portugalskich naukowców, kurz może gromadzić w sobie substancje z gatunku kancerogennych.
Cząstki kurzu przyniesione do domu z zewnątrz mogą zawierać m.in. cynę, metale ciężkie czy środki owadobójcze.
Czy kurz może być pożyteczny?
Z drugiej jednak strony, kontakt z kurzem może też korzystnie wpłynąć na nasze zdrowie. Tego zdania jest m.in. prof. Andreas Butte z uniwersytetu w Oldenburgu.
Dzięki kontaktom z różnego rodzaju drobnoustrojami, wzmacniamy swój układ odpornościowy, a nasz organizm może lepiej bronić się przed otaczającymi bakteriami.
Jak pozbyć się kurzu w mieszkaniu? 12 sposobów
- Oczyszczanie powietrza
- Regularne odkurzanie
- Czyszczenie półek, blatów, szafek
- Sprzątanie w systemie góra-dół
- Mycie podłóg
- Sprawna wentylacja
- Wietrzenie pomieszczeń
- Ograniczenie liczby akcesoriów i ozdób
- Pozbycie się dywanów, firanek i zasłon
- Pokrowce, kapy, które można wyprać
- Szczotkowanie zwierząt
- Wymiana filtrów w posiadanych urządzeniach AGD
Sposoby redukcji kurzu w domu
| Jak usunąć kurz? | Opis |
|---|---|
| Oczyszczacz powietrza | Usuwa cząsteczki kurzu z powietrza |
| Regularne odkurzanie | Eliminuje kurz z podłóg i dywanów |
| Czyszczenie powierzchni | Usuwa kurz z mebli i sprzętów |
| Sprzątanie od góry do dołu | Zapobiega opadaniu kurzu na już wyczyszczone powierzchnie |
| Mycie podłóg na mokro | Zbiera resztki kurzu po odkurzaniu |
| Wietrzenie pomieszczeń | Wprowadza świeże powietrze i redukuje wilgotność sprzyjającą rozwojowi roztoczy |
| Ograniczenie liczby ozdób | Zmniejsza powierzchnie, na których może osadzać się kurz |
| Pranie tekstyliów domowych | Usuwa nagromadzony kurz i roztocza z tkanin |
1. Oczyszczacze powietrza
Oczyszczacze powietrza to jeden z najlepszych sposobów na to, jak pozbyć się kurzu z powietrza.
Wyposażone w filtry mechanicznie zatrzymujące zanieczyszczenia (wstępny oraz HEPA), urządzenia te neutralizują wszelkie dryfujące w powietrzu drobinki o wielkości od 0,01 μm.
Jeśli masz oczyszczacz, to pamiętaj o regularnej wymianie filtrów!
Nieczyszczone filtry w oczyszczaczu powietrza mogą powodować spadek jego wydajności i wzrost ilości kurzu w pomieszczeniu.
Cząsteczki kurzu mają z reguły średnicę od 1 do 100 µm. Większe z nich zatrzymują się na siateczkowym filtrze wstępnym. Mniejsze zostają zablokowane przez filtr HEPA, zbudowany z gęsto utkanych włókien polimerów.
Oczyszczacz powietrza może być więc nie tylko skuteczny w przypadku smogu czy pyłków roślin, ale także roztoczy kurzu domowego, włosów, sierści i naskórka, które tworzą cząsteczki kurzu.
Warto przeczytać: ? Oczyszczacz powietrza – wpływ na zdrowie
Jak oczyszczacz powietrza usuwa kurz?
Dzięki wbudowanemu wiatrakowi, oczyszczacz powietrza wymusza obieg powietrza w otoczeniu.
Intensywna cyrkulacja wznieca drobinki kurzu, które dostają się do oczyszczacza. Tam osiadają na powierzchni filtra wstępnego oraz HEPA. Czyste powietrze zostaje zaś wydmuchane do otoczenia.
Cały proces trwa zaledwie kilka sekund i odbywa się regularnie przez cały czas pracy oczyszczacza. Dzięki obecności trybu automatycznego urządzenie może mierzyć poziom zanieczyszczeń w czasie rzeczywistym.
Następnie na podstawie odczytów z czujników dopasowuje intensywność nawiewu do warunków.
Należy przy tym pamiętać, że choć skuteczność filtra HEPA wynosi np. 99,95 %, nie należy oczekiwać, iż oczyszczacz usunie 99,95 % cząsteczek kurzu z naszego pokoju.
W codziennym życiu przepływ powietrza jest nieco inny niż w warunkach laboratoryjnych. Wiele zależy też od ustawienia oczyszczacza i jego dopasowania do wielkości pomieszczenia.
Faktem jest natomiast, iż oczyszczacz powietrza istotnie zredukuje liczbę drobinek kurzu krążących w powietrzu. Może również przyczynić się do zmniejszenia ilości kurzu na okolicznych półkach.
Nie powinniśmy go jednak traktować jako remedium na kurz. A jedynie jeden ze środków prowadzących do czystego powietrza w domu.
Oczyszczacz powietrza z jonizatorem na kurz?
Na rynku dostępne są również oczyszczacze powietrza z jonizatorem lub jonizatory powietrza.
Jak pokazują badania, wpływają one pozytywnie na efektywność usuwania zanieczyszczeń.
Przykładem może być choćby badanie z 2012 roku na łamach Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine, gdzie analizowano skuteczność jonizacji w usuwaniu popularnych odmian roztoczy.
Warto jednak pamiętać, iż sama jonizacja nie zapewnia satysfakcjonującej skuteczności (ok. 80% roztoczy zostało zneutralizowanych dopiero po upływie 24 h pracy jonizatora).
Przeczytaj także: ? Jonizator powietrza – czy warto?
W połączeniu z oczyszczaniem powietrza, jonizacja pomoże jednak szybciej pozbyć się kurzu, co potwierdzają nasze testy laboratoryjne, podczas których zaobserwowaliśmy, że jonizacja przyśpiesza neutralizację cząstek PM2,5 o ok. 20-30 %.
2. Odkurzacz
Odkurzanie mieszkania 1-2 razy w tygodniu to minimum, jeśli chcemy mówić o przestrzeni wolnej od kurzu.
Odkurzacz bez filtra HEPA może rozpylać drobny kurz zamiast go eliminować.
W przypadku alergików warto to robić nawet co drugi dzień. Cząsteczki przylegające do podłogi są stale wzniecane w powietrze przez przechodzących domowników.
Dlatego też z jednej strony ważna jest praca oczyszczacza, który będzie te cząstki wyłapywał.
Z drugiej strony równie ważne jest regularne odkurzanie, dzięki któremu zakurzonych powierzchni będzie jak najmniej.
Wybierając odkurzacz do mieszkania, szukajmy urządzeń z wysoką klasą reemisji kurzu. Jeżeli regularne odkurzanie nie brzmi zachęcająco, możemy wybrać spośród coraz popularniejszych i tańszych robotów odkurzających.
Rodzaje odkurzaczy – jaki typ sprzętu wybrać?
Na rynku znajdziemy wiele rodzajów odkurzaczy. Najczęściej spotykanym typem jest odkurzacz pionowy, który cechuje niska waga i wysoka wydajność odkurzania.
Modele pionowe to najczęściej odkurzacze bezprzewodowe, z akumulatorem. Ich czas działania to około 60 minut. Polecamy je do mniejszych i ciasnych pomieszczeń.
Do większych i otwartych przestrzeni polecamy roboty sprzątające. Mogą one pracować nawet do 180 minut i są w pełni automatyczne. Najbardziej zaawansowane modele posiadają system wykrywania przeszkód i samoczyszczenia stacji dokującej.
Jeśli zależy Ci na utrzymaniu podłogi w czystości, wybierz odkurzacz myjący. Nowoczesne urządzenia są w stanie skutecznie odkurzać i mopować podłogę.
Tańsze egzemplarze to odkurzacze z myciem pasywnym, natomiast droższe to odkurzacze z funkcją mycia aktywnego.
Mycie pasywne przypomina mycie podłogi mopem za pomocą ściereczki z mikrofibry. W myciu aktywnym obrotowe pady usuwają z podłogi zanieczyszczenia.
3. Czyszczenie blatów, szafek, półek
Co najmniej raz w tygodniu warto również przetrzeć powierzchnię blatów, szafek i półek. Zwłaszcza jeśli są one w odkrytych, często używanych miejscach.
Kurz z powierzchni najlepiej usuwać wilgotną ściereczką, aby uniknąć jego unoszenia się w powietrzu.
4. Sprzątanie w systemie góra-dół
Zanim przystąpimy do odkurzania, warto wcześniej zetrzeć kurz z szafek czy półek u góry.
Zmieciony w kierunku dołu, będzie on łatwiejszy do neutralizacji przez odkurzacz czy oczyszczacz powietrza.
5. Mycie podłóg
Po skończonym odkurzaniu warto jeszcze umyć podłogę. Polecamy to zwłaszcza alergikom.
Po pierwsze, mokra powierzchnia mopa przyciągnie resztki kurzu, które zostały po odkurzaniu. Po drugie, nawilżone powietrze przyniesie ulgę wysuszonym, zmęczonym śluzówkom alergików.
Obecnie na rynku znajdziemy nie tylko tradycyjne mopy ręczne, ale także mopy parowe czy roboty myjące podłogę.
6. Sprawna wentylacja
O tym, jak istotna jest właściwa cyrkulacja powietrza, pisaliśmy już przy okazji oczyszczaczy. Dlatego też oprócz urządzeń wspierających mechaniczną wentylację, warto zadbać o naturalny przepływ powietrza w mieszkaniu.
Sprawnie działająca kratka wentylacyjna to podstawa.
Upewnijmy się, że nie jest ona zabrudzona lub zatkana. Sprzątając, warto przetrzeć ją również mokrą ściereczką. Od czasu do czasu należy też wymyć kratkę w ciepłej wodzie z detergentem.
7. Wietrzenie pomieszczeń
Temperatura powyżej 20 st. C. i wilgotność powietrza utrzymująca się na poziomie od 60 do 80 % to idealne warunki do rozwoju roztoczy. Aby do tego nie dopuścić, warto co jakiś czas przewietrzyć mieszkanie.
Ze względu na napływające z zewnątrz zanieczyszczenia, warto robić to z głową. Dlatego też polecamy krótkie, ale intensywne wietrzenie.
Otwarcie okien na przestrzał na ok. 5-10 minut pozwoli skutecznie odświeżyć powietrze w mieszkaniu.
Latem czynność tę powtarzajmy kilka, a nawet kilkanaście razy dziennie. Zimą możemy przewietrzyć mieszkanie 2-3 razy dziennie.
8. Ograniczenie liczby przedmiotów
W zapobieganiu powstawaniu kurzu olbrzymią rolę pełni również ograniczenie do minimum powierzchni, na których może gromadzić się kurz.
Warto więc postawić na minimalizm we wnętrzu, pozbywając się nadmiernych mebli i ograniczając liczbę pamiątek czy bibelotów.
Aranżując mieszkanie, pamiętajmy również, aby nie zostawiać trudno dostępnych szpar (np. za kanapą czy pomiędzy szafą, a sufitem).
9. Pozbycie się dywanów, firanek i zasłon
Z analogicznych względów warto pozbyć się zasłon, firanek czy dywanów, gdyż stanowią one ogromną powierzchnię, na której gromadzi się kurz.
10. Zdejmowane pokrowce i kapy, które możemy wyprać
Kanapy i łóżka to meble, na których spędzamy bardzo dużo czasu w ciągu dnia. Nic więc dziwnego, że stanowią one świetne miejsce do rozwoju roztoczy kurzu domowego.
Spieralne kapy na kanapy i pokrowce na materace to łatwy sposób na utrzymanie ich w czystości.
11. Szczotkowanie zwierząt
Posiadacze czworonogów wiedzą doskonale, ile sierści potrafią gubić ich pupile. Tymczasem to sierść zwierząt jest jednym z najważniejszych składników kurzu domowego.
Regularne czesanie kotów i psów zmniejszy ilość kurzu pokrywającego podłogę.
12. Wymiana filtrów w posiadanych urządzeniach AGD
Rzecz, o której często zapominamy na co dzień. W urządzeniach AGD, np. frytkownicy czy okapie kuchennym znajdują się filtry, które mają za zadanie pochłaniać tłuszcz i brud kuchenny. Automatycznie zbierają one też okoliczny kurz.
Warto wiedzieć, iż tłuste filtry mają ograniczoną skuteczność pochłaniania zanieczyszczeń. Dzięki regularnej wymianie będą zaś w stanie zebrać więcej kurzu.
Podsumowanie
Trwale pozbycie się kurzu w domu wymaga połączenia różnych działań. Z jednej strony warto zainwestować w urządzenia, które szczególnie pomogą zredukować ilość kurzu unoszącego się w powietrzu, np. oczyszczacz powietrza.
Z drugiej nieoceniony będzie odkurzacz o niskim poziomie emisji wtórnej. Finalny efekt nie będzie jednak możliwy bez zmiany pewnych nawyków i przyzwyczajeń, a przede wszystkim regularności i konsekwencji w działaniu.
Na koniec dobra wiadomość: Im częściej będziemy sprzątać, tym mniej brudu i kurzu zgromadzi się w naszym domu i tym krócej zajmie nam pozbycie się ich..
Zobacz także:
- Oczyszczacze powietrza – Ranking
- Oczyszczacz powietrza dla alergików – jaki wybrać?
- Alergia na kurz – jak rozpoznać?
- Czy oczyszczacz powietrza usuwa kurz?
- Pyły zawieszone – wszystko o pyłach PM2,5 i PM10
- Oczyszczacz powietrza z jonizatorem czy jonizator powietrza? Co wybrać?
- Oczyszczacze powietrza dla palaczy – ranking
2 komentarzy
Asia
18 listopada 2024 at 14:44
Maciej Kluba
19 listopada 2024 at 08:46
Pozdrowienia i powodzenia!