Testujemy.
Oceniamy.
Porównujemy.

Kwaśne deszcze są to opady atmosferyczne o kwaśnym odczynie pH (poniżej 5,6), w których krople wody zmieszały się ze szkodliwym gazami, dwu i trójtlenkiem siarki, tlenkiem azotu czy dwutlenkiem węgla. Opady kwaśnych deszczy przyczyniają się m.in. do erozji gleb oraz zakwaszania jezior i wód, co nierzadko ma zgubny skutek dla ekosystemów wokół nich zbudowanych. Co powoduje kwaśne deszcze? Kiedy padają kwaśne deszcze? Gdzie jest ich najwięcej? Tego wszystkiego dowiecie się z poniższego artykułu!
Zadbaj o jakość swojego powietrza, sprawdź nasz ranking oczyszczaczy:
Spis treści:
Pojawianie się kwaśnych deszczy może mieć podłoże naturalne lub antropologiczne. Dwutlenek siarki czy tlenki azotu, które powstają zarówno podczas np. erupcji wulkanów, jak i spalania paliw kopalnych (węgiel brunatny, kamienny), łączą się z kroplami wody w powietrzu.
Czynniki sprzyjające powstawaniu kwaśnych deszczy
Naturalne
Antropologiczne
Warto zaznaczyć, iż kwaśne deszcze powstają zazwyczaj w miejscach, gdzie atmosfera jest narażona na długotrwałą emisję dwutlenku siarki i tlenków azotu. Jest to z reguły niestety efekt uboczny działalności człowieka na ziemi.
Zjawiska te łączą się, a ich wspólnym mianownikiem są spaliny i dym wynikające z użycia paliw kopalnych czy produkcji przemysłowej. Zawarte w spalinach tlenki węgla, siarki i azotu łączą się z parą wodną, tworząc kwas siarkowy i azotowy. Jak widać więc, zanieczyszczenia powietrza powodujące smog, przyczyniają się także do powstawania kwaśnych opadów atmosferycznych. Nie dość, że wdychamy zanieczyszczone powietrze, to jeszcze czasem „spada” ono nam na głowę.
Przeczytaj także: Przyczyny zanieczyszczeń powietrza
Polecane: Smog fotochemiczny. Skład, powstawanie, skutki
Kwaśne opady atmosferyczne oddziałują nie tylko na jakość powietrza, wód gruntowych, gleb, ale także zdrowie ludzi, zwierząt i roślin.
Do najważniejszych skutków kwaśnych deszczy zaliczamy:
Spośród wszystkich niepożądanych skutków kwaśnych deszczy, najgroźniejsze dla nas wydają się być choroby układu oddechowego oraz zakażenie gleb i wód gruntowych. Kwas siarkowy i azotowy w opadach przyczynia się do rozwoju chorób przewlekłych, zwłaszcza związanych z nowotworami i funkcjonowaniem układu oddechowego.
Zakwaszanie wód i gleb utrudnia funkcjonowanie organizmom żywym korzystającym z nich. Ryby przestają się rozmnażać i obumierają. Liście roślin tracą warstwę wosku, chroniącą je naturalnie przed utratą wody. Sucha roślina przestaje wzrastać, co widać także w rolnictwie, gdzie plony stają się mniejsze.
Zobacz także: Jakie są najbardziej zanieczyszczone miasta w Polsce?
Głównie w miejscach, gdzie emisje SO2 i NOx są wysokie, czyli krajach wysokouprzemysłowionych. W Europie jednak najbardziej zagrożonymi obszarami są kraje skandynawskie oraz Europy środkowej. Przykładowo połowa powierzchni lasów w Niemczech została zanieczyszczona kwaśnymi deszczami.
W Polsce, od lat 80-tych bardzo spadły emisje dwutlenku siarki (SO2). Dzięki temu nie mamy już kwaśnych deszczy. Negatywne skutki jednak są najbardziej widoczne są w Sudetach, gdzie całe połacie drzew straciły swoje liście.
Choć w ostatnich latach zmniejszył się udział oraz wpływ wielkich fabryk na powstawanie kwaśnych deszczy, wciąż stanowią one wraz ze smogiem jedno z wyzwań, z którymi współczesny świat się mierzy. W myśl zasady „myśl globalnie, działaj lokalnie”, możemy ograniczyć stosowanie nawozów sztucznych i emisję spalin, wybierając rower lub transport zbiorowy. W domach zaś warto chronić się przed negatywnymi skutkami smogu, wybierając oczyszczacz powietrza.
Źródła:
1. Jędrak J. Jeszcze niedawno mieliśmy w Polsce kwaśne deszcze. Kto je pamięta? Smoglab, 02.01. 2018. https://smoglab.pl/jeszcze-niedawno-mielismy-polsce-kwasne-deszcze-je-pamieta/ Dostęp do strony internetowej: 05.07.2023
2. Autor nieznany. Czym są i jak powstają kwaśne opady? Alertsmogowy.pl. 06.09.2019. https://alertsmogowy.pl/informacje-dodatkowe/kqht/czym-sa-i-jak-powstaja-kwasne-opady.html Dostęp do strony internetowej: 06.07.2023.
Kwaśne deszcze powstają w wyniku reakcji pary wodnej z gazami, takimi jak dwutlenek siarki, trójtlenek siarki, siarkowodór, dwutlenek węgla czy tlenek azotu.
Spadają one wtedy, gdy do atmosfery, wraz ze spalinami i dymami, przedostają się trujące substancje – wyżej wymienione tlenki azotu, siarki czy siarkowodór.
Obecnie nie odnotowuje się już opadów atmosferycznych zawierających kwas siarkowy czy azotowy (kwaśne deszcze). Ich opady w poprzednich dekadach przyczyniły się jednak do degradacji lasów w Sudetach.