Oczyszczanie powietrza w domu

Według danych opublikowanych w 2021 roku, ok. 12 mln Polaków cierpi z powodu alergii wziewnych, z czego 8 mln doświadcza częstego nieżytu nosa, zaś 4 miliony zmagają się z poważniejszą astmą. Dobrą wiadomością jest natomiast fakt, że łagodzić przebieg alergii mogą oczyszczacze powietrza. Cieszy też rosnąca świadomość i zaufanie użytkowników do tych urządzeń. Jakiego rodzaju filtry muszą się w nich znaleźć, by oczyszczacze były skuteczne dla alergików?

Continue Reading

Filtr węglowy to jedna z najpopularniejszych technologii wykorzystywanych w oczyszczaczach powietrza. Zazwyczaj jest stosowany razem z filtrem HEPA, ponieważ uzupełniają one nawzajem swoje działanie. Rola filtra węglowego jest bardzo ważna, dlatego nie powinno go zabraknąć w żadnym oczyszczaczu powietrza na smog.

Co usuwa filtr węglowy?

W oczyszczaczu powietrza filtr węglowy ma za zadanie przede wszystkim zatrzymywać zanieczyszczenia gazowe. Bardzo dobrze radzi on sobie z:

• lotnymi związkami organicznymi, w tym formaldehydem, benzenem i ksylenami,
• wieloma składnikami dymu papierosowego,
• brzydkimi zapachami, np. pochodzącymi ze smażenia albo zepsutej żywności.

Budowa i właściwości filtra węglowego

Filtr węglowy zbudowany jest z węgla aktywnego, powstającego głównie węgla pierwiastka. Substancje organiczne o bardzo dużej zawartości węgla zostają poddane procesowi odbywającemu się bez dostępu tlenu. Powstały w ten sposób węgiel zostaje później aktywowany poprzez oddziaływanie wysokim ciśnieniem i gazem.

Węgiel aktywny ma porowatą strukturę, co skutkuje bardzo dobrą relacją między powierzchnią a masą.

Sposób działania filtra węglowego

Działanie filtra węglowego polega na adsorpcji, czyli wiązaniu cząsteczek na powierzchni materiału absorbującego. Adsorpcja zachodzi najłatwiej pomiędzy cząsteczkami, które zawierają węgiel, dlatego filtr węglowy wykazuje najwyższą skuteczność w usuwaniu zanieczyszczeń organicznych, a więc właśnie tych majacych w sobie węgiel.

Z powodu mechanizmu działania filtr węglowy często występuje w formie przypominającej plaster miodu. Takie rozmieszczenie granulek sprawia, że powietrze ma z nimi swobodny kontakt na dużej powierzchni.

Zobacz ranking oczyszczaczy >>

Czym różnią się od siebie filtry węglowe w oczyszczaczach?

W przeciwieństwie do technologii HEPA w przypadku filtrów węglowych nie ma klasyfikacji, która pozwoliłaby określić skuteczność filtra zastosowanego w konkretnym urządzeniu. Można jednak przyjąć zasadę, że im więcej węgla, tym lepszy filtr, ponieważ będzie w stanie dłużej spełniać swoją funkcję.

W oczyszczaczach powietrza filtry węglowe mogą występować w dwóch formach:

• jako filtry niezależne,
• jako element filtra zintegrowanego, najczęściej z filtrem HEPA.

Co ile wymieniać filtr węglowy w oczyszczaczu powietrza?

Filtr węglowy podlega wymianie. To, jak długo będzie spełniał swoją funkcję, zależy w znacznym stopniu od jego pojemności, lecz nie tylko. Taki sam filtr może posłużyć jednej osobie krócej, a innej dłużej, ponieważ na jego żywotność wpływa:

• stopień zanieczyszczenia powietrza w miejscu użytkowania oczyszczacza – im więcej zanieczyszczeń, tym szybciej filtr się zużyje,
• wielkość oczyszczanego pomieszczenia – duże pomieszczenie to więcej powietrza do przefiltrowania, a więc i więcej zanieczyszczeń niż w mniejszym pokoju,
• częstotliwość korzystania z urządzenia.

Czy filtr węglowy należy myć?

Zazwyczaj nie należy myć filtra węglowego znajdującego się oczyszczaczu powietrza, ponieważ mogłoby to doprowadzić do jego uszkodzenia. Jednym z nielicznych wyjątków jest seria oczyszczaczy Sharp KC-A, w których producent zastosował zmywalny filtr węglowy.

Inne zastosowania filtra węglowego

Ze względu na swoje właściwości węgiel aktywny wykorzystywany jest także:

• do uzdatniania wody pitnej,
• w akwarystyce,
• w kosmetyce,
• w okapach kuchennych,
• w samochodach, jako filtr kabinowy,
• w suplementach diety.

Zobacz także: 👉 Oczyszczacz powietrza a czad

Pozostałe filtry w oczyszczaczach

👉Filtr katalityczny
👉Filtr elektrostatyczny
👉Technologie oczyszczania powietrza
👉Filtr wodny

Podsumowanie: pytania i odpowiedzi

Filtr katalityczny w przeciwieństwie do węglowego czy HEPA spotykany jest w oczyszczaczach powietrza niezbyt często. Jest on wprawdzie skuteczny, ale jego działanie pokrywa się z działaniem popularniejszych technologii oczyszczania powietrza. Wyjaśniamy, jakie zanieczyszczenia usuwa filtr katalityczny i w jaki sposób to robi.

Jakie zanieczyszczenia usuwa filtr katalityczny?

Filtr katalityczny – a precyzyjniej zimno katalityczny – działa przede wszystkim na zanieczyszczenia gazowe. Neutralizuje m.in:

• formaldehyd,
• benzen,
• siarkowodór,
• amoniak.

Ponadto filtr zimno katalityczny powoduje rozpad mikroorganizmów, unieszkodliwiające w ten sposób bakterie i wirusy.

Zobacz ranking oczyszczaczy >>

Działanie filtra katalitycznego

Działanie filtra katalitycznego jest dość proste i polega na utlenianiu katalitycznym. Filtr neutralizuje szkodliwe gazy poprzez przekształcenie ich w cząsteczki wody oraz dwutlenku węgla, czyli związki nieszkodliwe.

W oczyszczaczach powietrza wykorzystywane są filtry zimno katalityczne, które do niszczenia zanieczyszczeń nie wymagają wysokiej temperatury. Sam katalizator nie ulega trwałemu przekształceniu, dlatego może być wykorzystywany przez długi czas.

Filtr fotokatalityczny

Odmianą filtra katalitycznego jest filtr fotokatalityczny, wykony z rozdrobnionego ditlenku tytanu. W tym przypadku reakcja rozpadu zanieczyszczeń wymaga silnego światła. W połączeniu z tym filtrem stosuje się zwykle lampę UV. Powoduje ona, że na powierzchni filtra fotokatalitycznego pojawiają się aktywne chemiczne hydroksyle i wolne rodniki, dzięki którym dochodzi do utlenienia zanieczyszczeń.

Czy filtr katalityczny jest niezbędny w oczyszczaczu?

Pomimo skuteczności filtra katalitycznego nie jest on jednym z najważniejszych elementów oczyszczacza powietrza. Gazy skutecznie usuwa popularny filtr węglowy, natomiast bakterie i wirusy zatrzymuje technologia HEPA. Z tego powodu producenci rzadko sięgają po filtr katalityczny, a jego obecność nie powinna być jednym z głównych czynników decydujących o wyborze oczyszczacza powietrza.

Filtr katalityczny możesz spotkać w oczyszczaczu Setti+, który został omówiony w naszej recenzji: 👉Setti+ AP800W Smart – dość wydajny oczyszczacz i słaby nawilżacz – warto mu zaufać?

Pozostałe filtry w oczyszczaczach

Sprawdź, które filtry są dostępne w oczyszczaczach. Zobacz ich działanie i skuteczność. Przeczytaj nasze artykuły:
👉 Filtr HEPA
👉 Filtr elektrostatyczny
👉 Technologie w oczyszczaczach
👉 Filtr węglowy

FAQ, czyli najczęstsze pytania o filtr katalityczny

Filtr elektrostatyczny nie jest szczególnie popularną technologią w oczyszczaczach powietrza, ale na polskim rynku można spotkać wykorzystujące go urządzenia. W tym krótkim artykule wyjaśniamy, jakie zanieczyszczenia usuwa filtr elektrostatyczny oraz w jaki sposób to robi.

Jakie zanieczyszczenia usuwa filtr elektrostatyczny?

Filtr elektrostatyczny umożliwia usuwanie z powietrza cząsteczek stałych i kropli cieczy. Technologia ta wykazuje skuteczność w przypadku takich zanieczyszczeń jak:

• pyły zawieszone,
• pyłki roślinne,
• kurz i roztocza,
• pleśnie,
• wirusy.

Funkcja filtra elektrostatycznego pokrywa się z tą, jaką w większości oczyszczaczy pełni filtr HEPA. Jednak filtry elektrostatyczne potrzebują więcej czasu na oczyszczenie powietrza. Mają bowiem niższą skuteczność pierwszego przejścia, czyli procent zatrzymanych podczas pierwszego przejścia przez filtr zanieczyszczeń (pleśń, kurz, pyłki itp.). Skuteczność pierwszego przejścia wynosi tutaj 60-80%, podczas gdy w przypadku filtra HEPA jest to 87-90%.^[1]

Zobacz ranking oczyszczaczy >>

Działanie filtra elektrostatycznego

Filtry elektrostatyczne wykorzystują mechanizm wyładowania koronowego. Powietrze przechodzi przez specjalną obudowę, wewnątrz której ulega silnemu zjonizowaniu. Cząsteczki zanieczyszczeń zostają naładowane dodatnio, a następnie przyciągnięte przez elektrody naładowane ujemnie. W kolejnym etapie dochodzi do ich rozłożenia na neutralne osady.

Czy filtr elektrostatyczny podlega wymianie?

Jako zaletę filtra elektrostatycznego często wskazywany jest brak potrzeby jego wymiany. Jednak filtr elektrostatyczny zapycha się, co doprowadza w końcu do spadku efektywności pracy. Da się go co prawda oczyścić, jednak jest to zadanie skomplikowane i czasochłonne, co warto wziąć pod uwagę w przypadku decyzji o zakupie oczyszczacza z filtrem elektrostatycznym.

Filtr elektrostatyczny a ozon. Czy trzeba się go obawiać?

Opracowanie Ranking-oczyszczaczy.pl

Skutkiem ubocznym działania filtra elektrostatycznego jest emisja ozonu. Podobnie jak w przypadku oczyszczaczy powietrza z jonizatorem jego ilość jest znikoma, więc nie powinna mieć wpływu na nasze zdrowie i samopoczucie.

👉 O oznonie pisaliśmy także w tym artykule: Oczyszczacz powietrza z jonizatorem – 5 najlepszych modeli do 1000 i 2000 zł.

Źródła

^[1]HEPA vs Electrostatic: Which Air Purifier is Best?, https://alen.com/pages/hepa-air-purifiers-are-more-effective-than-electrostatic-air-purifiers, dostęp online 02.02.2022.

FAQ, czyli najczęstsze pytania o filtr elektrostatyczny

Najpopularniejszy zestaw filtrów w oczyszczaczu obejmuje filtr wstępny, węglowy i HEPA. Takie połączenie charakteryzuje się wysoką skutecznością w usuwaniu różnych rodzajów zanieczyszczeń, ale wiele urządzeń wykorzystuje też dodatkowe technologie oczyszczania. Wyjaśniamy, jak działają filtry i inne technologie, które można znaleźć w oczyszczaczach powietrza.

Filtr wstępny

Filtr wstępny ma postać drobnej siateczki. Jego zadanie polega na zatrzymywaniu większych zanieczyszczeń, takich jak kurz, sierść czy włosy. W przypadku braku filtra wstępnego w oczyszczaczu duże zanieczyszczenia zostają wychwycone przez kolejne filtry. Nie oznacza to jednak, iż element ten można uznać za zbędny.

Zaletą filtra wstępnego jest to, że zgromadzone na nim zanieczyszczenia można łatwo usunąć. Producenci zazwyczaj zalecają używać w tym celu miękkiej ściereczki albo odkurzacza pracującego na wolnych obrotach. Należy robić to regularnie, ponieważ duża ilość kurzu i innych zanieczyszczeń na filtrze wstępnym utrudnia przepływ powietrza przez filtry. Oznacza to, że wydajność oczyszczania ulega obniżeniu.

Dzięki temu, że duże zanieczyszczenia zostają zatrzymane na filtrze wstępnym, nie zapychają one niepotrzebne dalszych filtrów. Pozostałe filtry mogą zatem lepiej spełniać swoją funkcję, którą jest zatrzymywanie znacznie drobniejszych zanieczyszczeń.

Filtr HEPA

Filtr HEPA to podstawa dobrego oczyszczacza powietrza na smog, lecz także na alergię. Zatrzymuje bowiem pyły zawieszone PM1, PM2,5 i PM10, alergeny roślin (pyłki), zwierząt (sierść, będącą nośnikiem uczulających białek), zarodniki pleśni oraz kurz i jego roztocza wraz z wydzielanym przez nie uczulającym białkiem. Ponadto wychwytuje bakterie i wirusy.

Filtr HEPA ma postać harmonijki, którą tworzą liczne warstwy włókna polimerowego. W materiale znajdują się pory o średnicy 0,3 mikrona przez które przepływa powietrze. To właśnie cząsteczki o takiej wielkości są dla filtra HEPA najtrudniejsze do wychwycenia i na podstawie skuteczności ich zatrzymywania opracowano klasyfikację filtrów HEPA.

Klasa	Skuteczność całkowita filtracji	Skuteczność miejscowa
EPA E10	85%	nieokreślona
EPA E11	95%	nieokreślona
EPA E12	99,5%	nieokreślona
HEPA H13	99,95%	99,75%
HEPA H14	99,995%	99,975%

W oczyszczaczach powietrza wykorzystywane są zwykle filtry HEPA klas E11, E12 i H13.

Należy jednak zaznaczyć, że filtr HEPA usuwa także cząsteczki znacznie mniejsze niż 0,3 μ.

HEPA to jeden z filtrów ulegających zużyciu, dlatego po pewnym czasie konieczna jest jego wymiana. Wprawdzie producenci zwykle informują o przewidywanej żywotności, ale w rzeczywistości może być ona różna. Decyduje o tym:

• stopień zanieczyszczenia powietrza w miejscu użytkowania oczyszczacza – im więcej zanieczyszczeń usuwanych przez filtr HEPA, tym szybciej ulegnie on zużyciu,
• częstotliwość używania oczyszczacza powietrza,
• wielkość pomieszczenia, w którym pracuje urządzenie – im większy pokój, tym więcej powietrza do przefiltrowania, czyli więcej zanieczyszczeń gromadzi się na filtrze.

Filtr węglowy

Filtr węglowy uzupełnia działanie filtra HEPA, ponieważ zatrzymuje zanieczyszczenia gazowe. Stanowi skuteczną broń w walce z lotnymi związkami organicznymi, do których zalicza się np. formaldehyd. Ponadto pomaga pozbyć się nieprzyjemnych zapachów. Największą skuteczność wykazuje w przypadku gazów o charakterze organicznym, czyli tych zawierających w swoim składzie węgiel.

Węgiel aktywny jest zbudowany głównie z węgla pierwiastka. Powstaje w procesie odbywającym się w wysokiej temperaturze bez dostępu tlenu. Charakteryzuje się porowatą strukturą, która skutkuje bardzo dobrą relacją powierzchni chłonnej do masy. Następnie węgiel zostaje aktywowany poprzez zastosowanie wysokiego ciśnienia i gazu.

Filtr węglowy również podlega wymianie. Podobnie jak w przypadku filtra HEPA żywotność uzależniona jest m.in. od stopnia zanieczyszczenia powietrza w miejscu użytkowania oczyszczacza.

Filtr katalityczny

Filtry katalityczne bywają określane także jako zimno katalityczne. Oczyszczają powietrze z niektórych gazów, np. siarkowodorów, amoniaku, benzenu i formaldehydu. Ich działanie polega na utlenianiu katalitycznym, czyli neutralizacji szkodliwych zanieczyszczeń na skutek przekształcenia ich w cząsteczki wody i dwutlenku węgla.

Rzadkie występowanie filtrów katalitycznych w oczyszczaczach powietrza wynika z tego, że usuwają one zanieczyszczenia, z którymi poradzi sobie filtr węglowy.

Filtr elektrostatyczny

Filtry elektrostatyczne wykorzystują mechanizm wyładowań elektrostatycznych. Naładowany ujemnie filtr przyciąga naładowane dodatnio cząsteczki zanieczyszczeń, np. pyłków i kurzu. W następnym kroku dochodzi do rozłożenia tychże cząsteczek na neutralne osady.

Filtr wodny

O filtrze wodnym mówi się często w odniesieniu do urządzeń łączących funkcję oczyszczacza i nawilżacza powietrza. W wodzie zatrzymane zostają większe zanieczyszczenia, takie jak kurz i sierść. Jednak nie ma ona żadnego wpływu na usuwanie z powietrza smogu czy lotnych związków organicznych. Tak naprawdę jeśli chodzi o czystość powietrza, to woda pełni funkcję skrajnie minimalną.

Filtr antyalergiczny

Nie istnieje coś takiego jak standaryzowany filtr antyalergiczny, tak więc pod tym określeniem mogą kryć się tak naprawdę różne filtry. Niektórzy producenci mianem filtra antyalergicznego określają jeden z wariantów filtra dostępnego dla swoich urządzeń. Dla przykładu filtr antyalergiczny do oczyszczaczy Electrolux serii Pure A9 to wersja filtra cylindrycznego, która ma filtr HEPA i wstępny, natomiast jest pozbawiona węgla aktywnego.

Takie podejście jest słuszne, ponieważ filtr HEPA stanowi najskuteczniejszą broń w walce z alergenami, a filtr wstępny wspiera jego działanie poprzez zatrzymywanie kurzu i sierści.

Filtr zintegrowany

Filtr zintegrowany to filtr stanowiący połączenie przynajmniej dwóch różnych filtrów. Połączenie to jest trwałe i nie można rozłączyć poszczególnych elementów, a przynajmniej bez ryzyka ich uszkodzenia. Najczęściej spotkanym filtrem zintegrowanym jest filtr HEPA z filtrem węglowym.

W przypadku zintegrowanych filtrów konieczna jest wymiana wszystkich jego elementów jednocześnie. Z jednej strony to wygodne rozwiązanie, ponieważ nie trzeba zamawiać filtrów oddzielnie. Z drugiej filtry mogą zużywać się w różnym czasie, w zależności od tego, jaki rodzaj zanieczyszczeń dominuje w otoczeniu. Niestety w przypadku zużycia jednej części filtra zintegrowanego, trzeba dokupić całość.

Filtr zintegrowany może mieć postać filtra cylindrycznego, jak przedstawionym powyżej przykładzie oczyszczacza Philips, ale czasem spotykane są zintegrowane filtry kasetowe.

Mata ewaporacyjna

Matę ewaporacyjną znajdziemy w oczyszczaczach z ewaporacyjnym nawilżaczem powietrza. Mata jest niezbędna dla efektywnego nawilżania. Dodatkowo zatrzymuje zanieczyszczenia obecne w wodzie, np. kamień. Podobnie jak sama filtracja wodna nie wpływa na usuwanie z powietrza groźnych zanieczyszczeń, takich jak pyły zawieszone czy LZO.

Jonizacja powietrza / Jonizator

Jonizator jonizuje powietrze, czyli nasyca je jonami. W zależności od rodzaju jonizatora są to wyłącznie jony ujemne albo dodanie i ujemne. Jony po połączeniu z zanieczyszczeniami ułatwiają ich usuwanie. Warto jednak zaznaczyć, iż samodzielny jonizator nie przynosi zbyt dobrych efektów. Jonizacja znacznie lepiej sprawdza się w połączeniu z oczyszczaczem o dobrej wydajności, wyposażonym w filtr HEPA i filtr węglowy.

W oczyszczaczach wykorzystywane są jonizatory:

• Plazmowe – na dwóch elektrodach o przeciwnych ładunkach wytwarzają jony ujemne tlenu i dodatnie wodoru. Jony te charakteryzują się dużym podobieństwem do jonów występujących w naturze i wyższą trwałością niż w przypadku jonów emitowanych przez jonizator ostrzowy.
• Ostrzowe – wykorzystują proces wyładowania koronowego i generują jony ujemne. Zaletę stanowi emisja dużej ilości jonów w krótkim czasie, wadę niższa trwałość tychże jonów w porównaniu do tych z jonizatora plazmowego.

Więcej o jonizacji dowiesz się w tym artykule 👉  Oczyszczacz powietrza z jonizatorem – 5 najlepszych modeli do 1000 i 2000 zł

Lampa UV

Zadaniem lampy UV jest usuwanie z powietrza bakterii oraz wirusów. Generowane światło ultrafioletowe ma zdolność uszkadzania DNA tych patogenów, co prowadzi do ich neutralizacji. Niestety w przypadku oczyszczaczy powietrza lampy UV nie są skuteczne.

Trzeba wziąć pod uwagę fakt, iż powietrze szybko przepływa przez oczyszczacz, a więc czas jego kontaktu z promieniowaniem UV jest bardzo krótki. Aby doszło do uszkodzenia DNA bakterii i wirusów, czas tego kontaktu musiałby być znacznie dłuższy.

Lampy UV mogą mieć sens w oczyszczaczach połączonych z nawilżaczem, jeśli promenowanie ultrafioletowe będzie skierowane na te elementy nawilżacza, które są podatne na rozwój bakterii ze względu na wilgoć. Wówczas patogeny będą niszczone, co zapobiegnie ich namnażaniu np. na filtrze ewaporacyjnym.

Sprawdź także artykuł: 👉 Filtry w oczyszczaczach powietrza dla alergików

Podsumowanie: pytania i odpowiedzi

Jak prawidłowo używać oczyszczacza powietrza, tak by starczał nam na jak najdłużej? Okazuje się, że nie wystarczy jedynie pamiętać o wyłączeniu urządzenia przed wyciągnięciem wtyczki z gniazdka. Regularne czyszczenie filtra wstępnego, okresowe przetarcie laserowych czujników czy odpowiednie ustawienie wpływają nie tylko na żywotność poszczególnych elementów, ale też na zapewnianą jakość powietrza w pomieszczeniu. A, ta jak wiadomo, potrafi być w Polsce różna, zwłaszcza zimą. Jak powinna wyglądać obsługa oczyszczacza powietrza i jakich błędów należy się wystrzegać?

---

Z tego artykułu dowiesz się:

• Jakie są najczęściej popełniane błędy w eksploatacji oczyszczacza powietrza?
• Jak czyścić oczyszczacz powietrza?
• Co ile wymieniać i/lub jak czyścić filtry oczyszczacza?
• Jak dobrać oczyszczacz do pomieszczenia?
• Jak poprawnie ustawić oczyszczacz powietrza w pokoju?
• Dlaczego dbanie o oczyszczacz powietrza = dbanie o własne zdrowie?
• Jakie modele są najbardziej „bezobsługowe”?

---

Spis treści

1. Błąd #1: Nie czyszczenie filtrów (wstępnego, nawilżającego)
   1. Jak czyścić filtry?
   2. Jak czyścić filtr wodny ?
2. Błąd #2: Zapominanie o wymianie filtrów
3. Błąd #3: Zakurzone czujniki jakości powietrza
4. Błąd #4: Niekorzystne ustawienie oczyszczacza
5. Błąd #5: Rezygnacja z wentylacji pomieszczeń
6. Błąd #6 : Korzystanie z oczyszczacza tylko „w razie potrzeby”
7. Oczyszczacz powietrza dla leniwych? 5 najłatwiejszych w obsłudze modeli
   1. Dbanie o oczyszczacz powietrza = dbanie o powietrze
   2. FAQ – najczęstsze błędy użytkowników oczyszczaczy

Błąd #1: Nie czyszczenie filtrów (wstępnego, nawilżającego)

Oczyszczacz powietrza, jak przystało na urządzenie, które nieustannie filtruje powietrze z zanieczyszczeń, samo po pewnym czasie ulega zabrudzeniu, co przekłada się na jego żywotność i efektywność oczyszczania.

W oczyszczaczu powietrza regularnemu czyszczeniu poddajemy:

• Filtr wstępny
• Filtr wodny/nawilżający (w modelach 2w1)

 

Jak czyścić filtry w oczyszczaczu powietrza?

To zależy o jakim filtrze mowa. W przypadku filtra wstępnego, wystarczy przetrzeć lub przemyć siateczkę, z której jest wykonany. Zadaniem tej gęsto utkanej siatki jest głównie zbieranie kurzu, sierści, włosów i innych większych, dryfujących cząstek. Dlatego też nic dziwnego, że to na nim gromadzi się najwięcej kurzu. Na szczęście wystarczy co ok. 3-4 tygodnie przetrzeć powierzchnię filtra wilgotną ściereczką, aby pozbyć się kurzu. Nie należy używać mocnych detergentów.

Więcej o kurzu i oczyszczaczach powietrza piszemy w poradniku “Czy oczyszczacz powietrza usuwa kurz?”

Nie należy również czyścić ani tym bardziej płukać czy prać filtra HEPA lub węglowego. Doprowadzi do ich uszkodzeń i osłabi skuteczność filtracji powietrza.

Jak czyścić filtr wodny w oczyszczaczu powietrza?

Posiadacze oczyszczacze powietrza z nawilżaczem mają nieco więcej elementów do pielęgnacji, choć nie jest to trudne ani pracochłonne. Po kilku tygodniach eksploatacji zobaczymy bowiem na filtrze nawilżającym pierwszy osadzający się kamień. Jest to zupełnie normalne, gdyż na filtrze osadzają się m.in. sole wapnia. Jak czyścić filtr wodny w oczyszczaczu powietrza? Należy co jakiś czas umyć filtr wodą z kwaskiem cytrynowym.

Ekspert radzi:

Aby pozbyć się kamienia należy regularnie, 1 lub 2 razy w miesiącu wykąpać filtr w roztworze wody z kwaskiem cytrynowym (przez minimum 15-30 minut z każdej strony).

Należy również pamiętać, by po każdej wymianie wody w modelach z nawilżaniem, przynajmniej przepłukać pod bieżącą wodą zbiornik na wodę i tackę na filtr. Są to elementy, w których pozostają resztki wody, która niewylana, zaczyna się psuć, tworząc świetne siedlisko do rozwoju bakterii i drobnoustrojów, będąc także źródłem nieprzyjemnego zapachu. Więcej o tym jak dbać o urządzenia 2w1 w artykule Oczyszczacz powietrza z nawilżaczem 2w1 czy zestaw?

Błąd #2. Zapominanie o wymianie filtrów

Obowiązkowym elementem w eksploatacji oczyszczaczy powietrza jest również wymiana filtrów HEPA i węglowego. Częstotliwość tej wymiany jest różna w zależności od producenta – z reguły jest to 1 raz na rok lub 1 raz na 2 lata. Rekordzistą w tej kwestii jest firma Sharp, która określa żywotność swoich filtrów na 10 lat. W swoich wyliczeniach zakłada jednak średni dzienny poziom PM2,5 powietrza w mieszkaniu na 20 ug/m3, czyli równowartość 5 wypalonych papierosów dziennie.

Tymczasem w Krakowie do niedawna średnioroczne stężenie pyłów PM2,5 sięga nawet 70 ug/m³. To pokazuje, że w Polsce, niezależnie od zaleceń producenta wymiana filtrów może nastąpić częściej – w zależności od stopnia zużycia, a nie papierowych gwarancji producenta czy zaprogramowanego na dany okres czasu licznika w urządzeniu.

Ekspert radzi: Warto na bieżąco monitorować stan powietrza w otoczeniu oraz stan filtrów (poziom ich zabrudzenia). Zazwyczaj za sprawą brunatnej barwy dość łatwo poznać, że te nadają się już do wymiany.

Błąd #3. Zakurzone czujniki jakości powietrza

Wielu użytkowników skarży się co jakiś czas na nieprawidłowo działające lub zepsute czujniki jakości powietrza, które nagle pokazują wartości nieadekwatne do stanu powietrza, np. 999 w Klarcie lub 600 w Xiaomi. Dlaczego tak się dzieje? Problemów może być kilka, warto natomiast wyeliminować ten najbardziej prowizoryczny – zakurzone czujniki.

W takim przypadku najlepiej otworzyć (niekiedy trzeba odkręcić śrubokrętem) klapkę przykrywającą czujnik, a następnie za pomocą patyczka do uszu bardzo delikatnie przeczyścić powierzchnię czujnika. Co ile czynność tę należy powtarzać? Philips i Xiaomi np. zalecają swoim użytkownikom czyszczenie czujnika co min. 2 miesiące. Klarta z kolei nie sugeruje konkretnych terminów, mówiąc jedynie o pożądanej reakcji, gdy na wyświetlaczu pojawia się liczba 999.

Błąd #4: Niekorzystne ustawienie oczyszczacza

Oczyszczacz powietrza NIE powinien być umieszczony:

• w rogu czy zaułku – ogranicza się wtedy przepływ powietrza
• w zbyt bliskiej odległości od ścian – zaleca się przynajmniej 10-20 cm, by wydmuchiwane powietrze mogło swobodnie wydostać się z oczyszczacza, odbić od ściany i wrócić do pomieszczenia
• w bezpośrednim sąsiedztwie innych urządzeń z elektroniką
• na półce, szafie czy komodzie – najwięcej zanieczyszczeń z reguły kumuluje się przy podłodze. Wibracje i drgania generowane przez silnik mogą także doprowadzić do zsunięcia/ześlizgnięcia się sprzętu z wysokich powierzchni.

Ekspert radzi:

By zapewnić odpowiednią cyrkulację, warto znaleźć miejsce w sypialni czy salonie, gdzie przepływ powietrza nie będzie ograniczony. Jednocześnie nie należy ustawiać sprzętu zbyt daleko od okien, gdyż to przez nie przedostaje się spora ilość zanieczyszczeń z zewnątrz. Pamiętaj jednocześnie, że nagromadzenie mebli czy akcesoriów w pomieszczeniu, również zmniejsza cyrkulację powietrza.Niektórzy producenci projektując swoje oczyszczacze powietrza, wykorzystują zjawisko fizyczne, zwane efektem Coandy, które nieco bardziej uporządkowuje dopływ zanieczyszczonego powietrza do urządzenia. Brudne powietrze nie miesza się chaotycznie z czystym. Rozwiązanie to znajdziemy chociażby w oczyszczaczach powietrza Sharp.

Błąd #5: Rezygnacja z wentylacji pomieszczeń

Nawet najlepszy oczyszczacz powietrza nie zastąpi naturalnej wentylacji powietrza. I choć z jednej strony wydawać by się mogło, że otwieranie okien przy włączonym oczyszczaczu to syzyfowa praca dla urządzenia, warto regularnie otwierać okna i wietrzyć pomieszczenia w których przebywamy (przynajmniej 2-3 razy dziennie po 5-10 minut).

W przeciwnym razie przyczyniamy się do zbyt dużego stężenia CO2, które przekłada się często na senność, bóle głowy i problemy z koncentracją. Poziom CO2 w budynkach z reguły oscyluje wokół 900-1000 ppm. Gdy przekracza 1100 (w biurach 1400 ppm), pojawiają się pierwsze oznaki zmęczenia.

Zobacz ranking 127 oczyszczaczy powietrza >

Błąd #6: Korzystanie z oczyszczacza tylko „w razie potrzeby”

Błędem jest również przekonanie towarzyszące wielu, iż oczyszczacz powietrza jest urządzeniem, z którego korzystamy, podobnie jak z odkurzacza, jedynie gdy zobaczymy, że jest brudno. Tymczasem oczyszczacz ≠ odkurzacz. I by właśnie nie dopuszczać do sytuacji, w których powietrze staje się bardzo brudne, powinien być włączony cały czas lub przez większość dnia.Z tego też względu najlepiej wybierać modele wyposażone w dobrze zaprogramowany tryb auto. Tryb ten pozwala włączyć oczyszczacz i zapomnieć o nim, gdyż urządzenie samo będzie dobierać intensywność oczyszczania do aktualnych warunków, nie dopuszczając do pojawienia się wysokich stężeń PM2,5, PM10 czy LZO. Poniżej prezentujemy 5 najłatwiejszych w codziennej eksploatacji modeli, które charakteryzują się właśnie przede wszystkim dobrze skonfigurowanym, restrykcyjnym auto.

Oczyszczacz powietrza dla leniwych? 5 najłatwiejszych w obsłudze modeli

1. Klarta Forste 4 – cena 929 zł

2. Klarta Stor 2 – cena 1399 zł

3. Electrolux PA91-404 DG/GY – cena 1599 zł

4. Winix Zero Pro – 1129 zł

5. Ikea Starkvind – cena 699 zł

Dbanie o oczyszczacz powietrza = dbanie o powietrze

Czysty i sprawny oczyszczacz to czyste, zdrowe powietrze w Twoim otoczeniu. Regularne czyszczenie filtra wstępnego i czujników, wymiana filtrów HEPA oraz węglowego czy utrzymywanie w czystości zbiornika na wodę w modelach 2w1 są niezwykle istotne. Przekładają się bezpośrednio na żywotność tych elementów oraz jakość wdychanego powietrza w pomieszczeniu. Jeśli filtry są zapchane lub posklejane, automatycznie nie będą w stanie zatrzymywać skutecznie napływających zanieczyszczeń.

FAQ – najczęstsze błędy użytkowników oczyszczaczy

Maciej Kluba

Wyludnione ulice chińskich miast uświadomiły wielu osobom, że pandemia koronawirusa miała też swój pozytywny efekt w postaci redukcji zanieczyszczeń i poprawy jakości oddychania.

Analizując wpływ jakości powietrza na śmiertelność z powodu chorób układu krążenia czy oddechowego, naukowcy potwierdzają że wzrost stężenia PM2,5 o jedną jednostkę zwiększa ryzyko śmierci z powodu Covid-19 o 15%.

Jak smog może przekładać się na zagrożenie koronawirusem i jak bronić się przed zanieczyszczeniami?

Zdjęcia NASA ukazujące zanieczyszczenie tlenkiem azotu przed i w trakcie trwania epidemii w Chinach

USA (2020): Wzrost PM2,5 – 15% większe ryzyko śmierci

Nie od dziś wiadomo, że zła jakość powietrza jest czynnikiem zwiększającym tzw. śmiertelność ogólną (czyli śmiertelność ze wszystkich możliwych przyczyn). W raporcie naukowców z Harvardu (7 kwietnia 2020), przeanalizowano dane dot. stężeń pyłów zawieszonych w 98 hrabstwach USA, zbieranych przez ostatnie kilkanaście lat.

Tam, gdzie dopuszczalne normy jakości powietrza przekraczano choćby o 1 μg/m3, obserwuje się obecnie zwiększoną śmiertelność z powodu Covid-19 (około 15% więcej przypadków zgonów). Tym samym policzono, iż jeżeli sam Manhattan wdrożyłby w ostatnich 15 latach odpowiednie regulacje antysmogowe, można byłoby uniknąć śmierci 248 jego mieszkańców.

Jednocześnie badacze podkreślają, iż nie można tu mówić o prostym związku przyczynowo-skutkowym, lecz o bardziej złożonych powiązaniach, m.in. za sprawą nasilenia się innych schorzeń i chorób towarzyszących.

Lombardia (2020): Rozwinięta technologicznie północ cierpi dużo bardziej

Choć w momencie powstawania artykułu, całe Włochy od Piemontu po Sycylię, pogrążone są w żałobie, to właśnie Lombardia na północy jest regionem, który cierpi najbardziej. Przyczyn tego może być co najmniej kilka, jednak w analizach Włoskich naukowców często znaleźć można wysoką gęstość zaludnienia i industrializację regionu (link do badań).

Epidemiolodzy twierdzą, iż zanieczyszczenie powietrza, wyższe niż w regionach południowych, było obok błędów lokalnych władz oraz zachowania poszczególnych obywateli, przyczyną tak wielu ostrych przypadków zachorowań na COVID-19.

SARS-CoV-1 (2003) 2 razy większe prawdopodobieństwo śmierci w regionach o dużym zanieczyszczeniu powietrza

Badanie z 2003 roku, opublikowane na łamach Environmental Health Journal, pokazuje jasno relację między zanieczyszczeniem powietrza, a liczbą ofiar śmiertelnych w trakcie epidemii SARS na początku XXI w.

Linearny wykres pokazuje śmiertelność w różnych miastach Chin, różniących się między sobą stopniem urbanizacji i industrializacji. W położonym na południu Guangdong śmiertelność wynosiła niecałe 4 %, podczas gdy w Pekinie czy Tianjin wartości oscylowały wokół 8%.

Porównanie śmiertelności w różnych regionach Chin

Jak się to ma do Polski?

Pyły zawieszone PM2,5 zwiększają zagrożenie przedwczesną śmiercią u osób z chorobami serca i płuc. Długotrwałe narażenie na substancje smogowe podrażnia nasze płuca, które tracą swoją pojemność i stają się mniej odporne. Częściej zmagamy się z dusznicą bolesną, arytmią czy astmą.

Analogicznie, jesteśmy również bardziej narażeni na zarażenie i ciężki przebieg COVID-19. Wymieniony już wyżej zespół badaczy z Harvard T.H. Chan School of Public Health w Bostonie ogłosił, że ryzyko, że przy zanieczyszczonym powietrzu ryzyko zgonu na COVID-19 jest nawet 20 razy większe niż wynosi wskaźnik śmiertelności ogólnej. Niepokój wśród osób przewlekle chorujących, np. na astmę, choroby serca czy cukrzycę może budzić też fakt, iż zanieczyszczenie powietrze potęguje ryzyku cięższego przebiegu COVID-19.

Mieszkańcy regionów szczególnie narażonych na smog (m.in okolice Żywca, Rybnika, Pszczyny, Kędzierzyna-Koźla, Opoczna i wielu innych), jak również obywatele dużych miast (Krakowa, Warszawy, Wrocławia),  boleśnie odczuwają negatywne skutki tzw. „epizodów smogowych”. 

Są to okresy w ciągu roku, kiedy dopuszczalne normy PM2,5, PM10 czy benzopirenu są przekroczone. Ich następstwem są częstsze wizyty w przychodniach i szpitalach z powodu chorób układu oddechowego. Na szczęście rozwiązaniem dla nich mogą być oczyszczacze powietrza.

Zobacz ranking oczyszczaczy powietrza

Jak chronić się przed zanieczyszczeniami? Oczyszczacze powietrza i maseczki

Oczyszczacze powietrza i maseczki antysmogowe to świetni sprzymierzeńcy w walce nie tylko ze smogiem, ale i bakteriami, alergenami czy wirusami. Oczyszczacze powietrza wyposażone w filtry HEPA lub ich odpowiedniki w maseczkach antysmogowych (FP3/N99) są w stanie zatrzymać od 95 do 99,995% zanieczyszczeń, w których skład wchodzą nie tylko pyły zawieszone, ale też spaliny, lotne związki organiczne czy kurz.

Grafika ilustrująca w przybliżeniu* wielkości cząsteczek koronawirusa na tle innych popularnych zanieczyszczeń.
(Źródło: seetheair.wordpress.com, autor: Sotirios Papathanasiou)

* W przybliżeniu, ponieważ przykładowo PM2.5 to nie drobinki o wielkości dokładnie 2,5 μm (niezwykle ciężko jest znaleźć cząsteczki mające idealnie 2,5 μm), tylko zakres od 0 do 2,5 μm.

▶ Zapraszamy na nasz ranking oczyszczaczy powietrza, gdzie znajdziesz modele z filtrem HEPA zatrzymujące wirus, smog, alergeny ▶

Zobacz ranking oczyszczaczy powietrza

Czy warto kupić oczyszczacz powietrza?

Zatrzymując cząsteczki o wielkości nawet 0,1 mikrona, oczyszczacze powietrza stanowią bardzo ważną barierę dla bakterii, wirusów, grzybów, pleśni i drobnoustrojów. W profilaktyce przeciwwirusowej nie można jednak polegać wyłącznie na oczyszczaczu powietrza.

Urządzenia te, podobnie jak maseczki, zwiększają nasze bezpieczeństwo, jednak nie zwalniają z przestrzegania zasad higieny zalecanych przez WHO czy Ministerstwo Zdrowia.

Oprócz ochrony przeciwwirusowej, głównym zadaniem oczyszczaczy jest przede wszystkim obrona przed smogiem, alergenami czy lotnymi związkami organicznymi (zawartymi chociażby w żywicach, klejach, czy farbach). Warto więc rozważyć ich zakup nie tylko w czasie pandemii, lecz również gdy życie wróci już normalności, a gospodarka zacznie budzić się z letargu.

Serwis Wybierzoczyszczacz.pl przygotował artykuł z analizą czy warto kupić oczyszczacz powietrza na koronawirus. Polecamy!

Maciej Kluba

Źródła:

1. https://www.theguardian.com/environment/2020/apr/07/air-pollution-linked-to-far-higher-covid-19-death-rates-study-finds#img-1
2. https://edition.cnn.com/2020/04/07/health/covid-19-air-pollution-risks-wellness/index.html
3. https://www.nytimes.com/2020/04/07/climate/air-pollution-coronavirus-covid.html
4. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.04.05.20054502v1
5. https://ehjournal.biomedcentral.com/articles/10.1186/1476-069X-2-15
6. https://pacjent.gov.pl/przestrzeganie-higieny-chroni-przed-koronawirusem (dostęp 2.10.2020)

FAQ – najczęściej zadawane pytania

8 groszy – tak niedużo kosztuje dziennie utrzymanie czystego powietrza w średniej wielkości pomieszczeniu. W związku z rosnącymi kosztami prądu oraz grożącemu nam kryzysowi energetycznemu, postanowiliśmy przyjrzeć się bliżej, ile prądu zużywają najpopularniejsze modele oczyszczaczy powietrza.

Realna analiza kosztów i ocena parametrów konkretnych urządzeń pokazuje, że naprawdę nie ma się czego obawiać. Nawet mocny oczyszczacz pracujący w trybie ciągłym zużyje znacznie mniej prądu niż choćby odkurzacz, telewizor czy laptop. Ile dokładnie? I jak wygląda zużycie poszczególnych urządzeń? Zapraszamy do lektury.

---

W tym artykule dowiesz się:

• Ile wynosi szacowane dzienne, miesięczne oraz roczne zużycie prądu przez oczyszczacz powietrza
• Jakie są miesięczne i roczne koszty eksploatacji oczyszczacza powietrza i co do nich zaliczamy?
• Jak oczyszczacze powietrze wypadają na tle innych urządzeń?

---

Spis treści

1. 8 groszy za dzień, czyli 0,136 kW/dziennie i 50 kW rocznie – tyle prądu zużywają oczyszczacze powietrza pracujące 24/7
2. Ile prądu zużywa oczyszczacz powietrza? Test 4 popularnych modeli
   1. Klarta Forste 4 – jeden z bestsellerów wśród oczyszczaczy do małych i średnich pomieszczeń
   2. Sharp KC-G40EUW – popularny oczyszczacz powietrza z nawilżaczem
   3. Winix Zero Pro – wydajny oczyszczacz z jonizacją
   4. Samsung AX60R5080WD – duży oczyszczacz jednego z najpopularniejszych producentów
3. Test poboru prądu – warunki
4. Metodologia
5. Wyniki testu poboru prądu
6. 8 gr/dzień – ile zapłacisz rocznie oczyszczając powietrze?
7. A co z filtrami? Całkowity koszt eksploatacji oczyszczaczy powietrza
8. Ceny i żywotność filtrów wymiennych popularnych oczyszczaczy powietrza
9. FAQ

8 groszy za dzień, czyli 0,136 kW/dziennie i 50 kW rocznie – tyle prądu zużywają oczyszczacze powietrza pracujące 24/7

Gwarancja stałej ceny energii elektrycznej dla wszystkich gospodarstw domowych do zużycia 2000 kilowatogodzin (kWh) rocznie oraz 2600 kWh w wyjątkowych przypadkach. Rządowa odpowiedź na rosnące ceny zaczęła rodzić wiele pytań i wątpliwości wśród odbiorców energii, dot. przede wszystkim tego, czy zmieszczą się w przewidywanych limitach i ile prądu pobierają posiadane przez nich urządzenia domowe? Jak na tym tle wypadają oczyszczacze powietrza? 

Przeprowadziliśmy test zużycia prądu w najczęściej używanym trybie auto, z którego wynika, że od ok. 50 do 115 kWh rocznie, a więc bardzo niewiele. Właściciele oczyszczaczy nie muszą się więc obawiać przekroczenia przez nich rządowych limitów.

Ile prądu zużywa oczyszczacz powietrza? Test 4 popularnych modeli

Aby dowiedzieć się, ile wynosi średnio dzienne, miesięczne czy roczne zapotrzebowanie oczyszczaczy powietrza na prąd, postanowiliśmy zrobić test poboru prądu dla 4 popularnych modeli – Klarta Forste 4, Sharp KC-G40EUW, Winix Zero Pro oraz Samsung AX60R5080WD.

Dobór modeli jest nieprzypadkowy, gdyż oprócz wspomnianej popularności, każdy z wykorzystanych oczyszczaczy reprezentuje nieco inny typ urządzeń, różniąc się również parametrami.

Klarta Forste 4 – jeden z bestsellerów wśród oczyszczaczy do małych i średnich pomieszczeń

• Cena: 899 zł
• Wydajność oczyszczania: 300 m³/h
• Pobór prądu: 5,6 – 38,8 W
• Szacowane roczne zużycie prądu na podst. naszego testu w trybie auto (przy pracy 24/7): ok. 50 kWh = 32,96 zł
• Roczny koszt eksploatacji (koszt energii elektrycznej + wymiana filtrów): 32,96 zł + 159 zł = ok. 192 zł

Sharp KC-G40EUW – popularny oczyszczacz powietrza z nawilżaczem

• Cena: 1999 zł
• Wydajność oczyszczania: 240 m³/h
• Wydajność nawilżania: 440 ml/h
• Pobór prądu: 5 W – 31 W
• Szacowane roczne zużycie prądu na podst. naszego testu w trybie auto (przy pracy 24/7): ok. 55 kWh = 36,42 zł

Roczny koszt eksploatacji (koszt energii + filtry): 36,42 zł + 260 zł = ok. 296 zł

Winix Zero Pro – wydajny oczyszczacz z jonizacją

• Cena: 1198 zł
• Wydajność oczyszczania: 492 m³/h
• Pobór prądu: – 5,4 – 90 W
• Szacowane roczne zużycie prądu na podst. naszego testu w trybie auto (przy pracy 24/7): ok. 82 kWh = 54,35 zł 
• Roczny koszt eksploatacji (koszt energii + filtry): 54,35 zł + 265 zł = ok. 320 zł

Samsung AX60R5080WD – duży oczyszczacz jednego z najpopularniejszych producentów>

• Cena: 1498 zł
• Wydajność oczyszczania: 460 m³/h
• Pobór prądu: 7,2 W – 45 W
• Szacowane roczne zużycie prądu na podst. naszego testu w trybie auto (przy pracy 24/7): ok. 115 kWh = 76,32 zł

Roczny koszt eksploatacji (koszt energii + filtry): 76,32 zł + 189 zł = ok. 265 zł

Test poboru prądu – warunki

Do naszej analizy wykorzystaliśmy pomieszczenie testowe, którym dysponujemy, zlokalizowane w ścisłym centrum Wrocławia. Test przeprowadzaliśmy w ciągu 2 chłodniejszych dni na przełomie 20 i 21 września 2022. Temperatura we Wrocławiu wynosiła wtedy od 10 st. C rano do ok. 13 st.C w godzinach popołudniowych. Dni te były dość pochmurne, z przelotnymi opadami deszczu, a jakość powietrza bardzo dobra. 3 stacje pogodowe Airly zlokalizowane w pobliżu naszego biura pokazywały  od 3 do 9 µg/m³ PM2,5 i od 5 do 11 µg/m³ PM10.

Metodologia

Każdy z testowanych oczyszczaczy pracował przez 3 godziny w trybie pracy automatycznej. Pobór prądu mierzyliśmy za pomocą watomierzy Greenblue (link do Ceneo.pl). Po upływie 3h, sprawdzaliśmy zużycie prądu i dokumentowaliśmy je zdjęciami. 

Przyjęte przez nas 3h to jedynie pewien wycinek czasu, jednak obrazujący sposób działania oczyszczaczy na co dzień. Zależało nam na odtworzeniu naturalnego, codziennego środowiska pracy tych urządzeń. Dlatego też pozostawiliśmy lekko uchylone okno w pomieszczeniu (pokój o wielkości 14 m²), tak by oczyszczacze konfrontowały się z nieco brudnym powietrzem, wpływającym do pomieszczenia z zewnątrz, np. dym papierosowy dochodzący z okolicznych mieszkań czy spaliny i pyły wzniecane przez ruch uliczny.

Zakładamy, że oczyszczacz będzie użytkowany przez wiele godzin dziennie (być może nawet całą dobę) jako urządzenie pracujące „w tle”. Wówczas sprzęt ten będzie pracował przez większość czasu w najniższych trybach – Sleep lub 1, ew. 2 prędkości, pobierając stosunkowo niewiele prądu.

Zanieczyszczenia będą bowiem usuwane na bieżąco, więc też rzadko będzie zachodziła konieczność uruchomiania trybu Turbo (czy innego trybu szybkiej pracy). Alarmujące poziomy szkodliwych cząstek z reguły mają charakter pewnych epizodów, pojawiając się wskutek palenia papierosów przez domowników lub sąsiadów, smażenia czy używania środków chemicznych. Będą one stanowiły jednak niewielki wycinek całej doby.

Wyniki testu poboru prądu

Średni pobór prądu wybranych przez nas modeli wahał się w trakcie testu od 5,7 do 13,2 W (w zależności od urządzenia). W ciągu 3h oczyszczacze zużyły więc od 0,017 kWh (Klarta Forste 4) do 0,040 kWh (Samsung AX60). Zakładając pracę urządzenia przez 24 godziny na dobę, urządzenia te wygenerowałyby od ok. 0,14 do 0,32 kWh. W skali całego miesiąca jest to zaledwie 4,2-9,6 kWh.Z przeprowadzonej przez nas analizy widzimy, że oczyszczacze powietrza zużywają od ok. 0,136 kWh dziennie (przy założeniu, że pracują w trybie auto przez 24 h/dobę) a więc ok. 49,64 kWh rocznie (przy ciągłej pracy przez 365 dni). Czy to dużo?

8 gr/dzień – ile zapłacisz rocznie oczyszczając powietrze?

Oczyszczanie powietrza naprawdę nie kosztuje wiele. Zwłaszcza, jeżeli przeliczymy to na miesięczny czy roczny koszt poboru prądu przez oczyszczacz. 

Ten szacujemy na mniej więcej na 2,4 do ok. 6 zł miesięcznie. Rocznie daje to ok. 29 do 70 zł, a więc stosunkowo niewiele. Dla porównania poniżej prezentujemy tabelę poboru prądu i kosztów innych popularnych urządzeń elektronicznych na podstawie szacunków przeprowadzonych przez PGNIG.

A co z filtrami? Całkowity koszt eksploatacji oczyszczaczy powietrza

Koszt wymiany filtrów to drugi i ostatni czynnik, który musimy brać pod uwagę szacując roczny koszt eksploatacji oczyszczaczy. W zdecydowanej większości urządzeń wymienia się je co roku lub co dwa lata. Zdarzają się jednak marki, gdzie filtry wymieniamy częściej, np. Levoit zaleca wymianę swoich filtrów co 6-8 miesięcy. Są też producenci, którzy gwarantują nawet 10-letnią żywotność swoich filtrów (oczyszczacze powietrza Sharp).

My ze swojej strony radzimy, by uważnie obserwować przede wszystkim barwę posiadanych przez siebie filtrów, jak również tempo oczyszczania. Jeśli zauważymy, że z czasem oczyszczacz zaczyna działać wolniej (różnica może być trudna do zauważenia) lub gdy filtr przybrał brunatny kolor, to znak, że pora na wymianę. W Polsce z racji na kiepski stan powietrza, może nastąpić to szybciej niż w innych krajach Europy, dlatego też rekomendujemy wymianę filtra min. co sezon.

Ceny i żywotność filtrów wymiennych popularnych oczyszczaczy powietrza

FAQ – Pobór prądu przez oczyszczacze powietrza

Maciej Kluba

Z badań amerykańskiej Agencji Ochrony Środowiska wynika, że pracodawcy, którzy zadbali o jakość powietrza w swoich miejscach pracy, zauważyli o 11% wyższą wydajność pracowników. Marka Sharp w swoich badaniach mówi o nawet 20% wzroście wydajności. Jak jest naprawdę? Dlaczego oczyszczacze powietrza powinny na stałe zagościć w biurach i miejscach pracy? Jakie oczyszczacze do biura warto wybrać? 

---

Z poniższego artykułu dowiesz się:

1. Jak wybrać oczyszczacz powietrza do biura?
2. Jakie modele oczyszczaczy powietrza do biura polecamy?
3. Dlaczego oczyszczanie powietrza w biurach jest ważne?
4. Co to jest syndrom chorego budynku?

---

Jak wybrać oczyszczacz powietrza do biura?

1. Dopasuj wydajność oczyszczania do powierzchni pomieszczeń biurowych
2. Zwróć uwagę na tryb automatyczny – czy jest i jak działa
3. Sprawdź posiadane filtry i czujniki jakości powietrza
4. Zwróć uwagę na dodatkowe funkcje, np. nawilżanie czy jonizacja powietrza
5. Znajdź najbardziej atrakcyjny cenowo oczyszczacz i ciesz się czystym powietrzem w biurze 😊

Najważniejszym kryterium wyboru oczyszczacza do biura, powinna być wydajność oczyszczania. Dostosowana do posiadanej powierzchni biurowej, przełoży się na realną efektywność oczyszczania. Ze względu na zbyt małą wydajność oczyszczania nie polecamy tzw. oczyszczaczy powietrza na biurko.

Kolejnym ważnym czynnikiem jest tryb automatyczny – to on sprawia, że oczyszczacz potrafi sam dopasować intensywność oczyszczania do aktualnej jakości powietrza, pracując szybciej, gdy ulega ona pogorszeniu, jak również wolniej i ciszej, gdy stężenie zanieczyszczeń jest niższe. Dobrze skonfigurowany tryb automatyczny to spokojna głowa użytkowników.

Warto też zwrócić uwagę na posiadane czujniki jakości powietrza. Sensor pyłów PM2,5 to podstawa, która powinna znaleźć się w każdym jakościowym oczyszczaczu powietrza. To właśnie ta frakcja zanieczyszczeń jest uważana za najgroźniejszą, wnikając głęboko w układ oddechowy. Opcjonalnie, urządzenie może być wyposażone również np. w czujnik gazów (LZO/VOC) lub czujnik CO₂ (zaskakująco rzadko występujący w popularnych sprzętach). Dobrze jest też sprawdzić, jakie filtry urządzenie wykorzystuje. Najbardziej sprawdzonym, uznanym zestawem jest komplet filtrów: HEPA, węglowy oraz wstępny.

Nawilżacz powietrza pozwoli utrzymać optymalną wilgotność powietrza w pomieszczeniu – 40-60%. Jonizator powietrza pomaga natomiast szybciej pozbyć się zanieczyszczeń pyłowych, jak i nieprzyjemnych zapachów i szkodliwych gazów.

Przeczytaj również: 👉 Jak wybrać oczyszczacz powietrza — krok po kroku

Jakie oczyszczacze powietrza do biura? Polecane modele

Ranking oczyszczaczy powietrza do biura – top 5 propozycji

1. Najbardziej opłacalny wybór do biur i dużych powierzchni – Klarta Stor 2 (promocyjna cena od 1299 zł)

Model	Klarta Stor 2
Cena	1299 zł
Wydajność oczyszczania	600 m³/h
Rekomendowana powierzchnia	75 m²
Filtry	Wstępny, HEPA H13 lub E11, węglowy
Czujniki	PM2,5, temperatury, wilgotności
Wskaźniki	Kolorystyczny PM2,5
Głośność	24-66 dB
Pobór mocy	5-66 W
Roczny koszt eksploatacji	Żywotność filtrów – 12 mies., cena od 269 zł za komplet, roczny koszt eksploatacji – od 1 zł

Ze względu na świetną relację ceny do wydajności oczyszczania, Klarta Stor 2 to propozycja w sam raz do dużych powierzchni typu open space. CADR na poziomie 600 m³/h pozwala stosować oczyszczacz Klarty w pomieszczeniach do 75 m². Najważniejszą zaletą jest jednak obecność 3 trybów auto: Auto Turbo, Auto Normal i Auto Sleep, z których każdy naprawdę restrykcyjnie ocenia jakość powietrza, dzięki czemu użytkownicy nie muszą zaprzątać sobie głowy obsługą urządzenia.

Co istotne, dzięki rozbudowanej aplikacji mobilnej  i harmonogramowi pracy, użytkownicy mogą zaprogramować pracę oczyszczacza, tak by ten nie rozpraszał ich w codziennych obowiązkach.

Dodatkowymi zaletami Klarty Stor 2 jest niska cena filtrów wymiennych oraz obecność wydajnego jonizatora plazmowego ION PlasmaAir, generującego nawet 75 mln jonów. Minusami może być brak cyfrowego wyświetlacza (dokładne wartości PM2,5 dostępne są w aplikacji mobilnej) oraz nieco dość głośna praca w trybie turbo.

2. Najtańszy, ale nie bez wad – Xiaomi Air Purifier Pro H (od 899 zł)

Model	Xiaomi Air Purifier PRO H
Cena	899 zł
Wydajność oczyszczania	600 m³/h
Rekomendowana powierzchnia	75 m²
Filtry	Wstępny, HEPA H13, węglowy
Czujniki	PM2,5
Wskaźniki	Numeryczny PM2,5, żywotności filtra
Głośność	34-58 dB
Pobór mocy	b.d.
Roczny koszt eksploatacji	Żywotność filtrów – 14 mies., cena filtrów – ok. 300 zł, roczny koszt eksploatacji – od ok. 250 zł

Xiaomi Air Purifier Pro H to kolejny oczyszczacz, który wyróżnia się świetną relacją ceny do wydajności. Podobnie jak Klarta Stor 2, urządzenie to może być stosowane w pomieszczeniach do 75 m². Dodatkowym atutem jest imponującej wielkości filtr HEPA, którego powierzchnia to aż 3,5 m². Dlaczego zatem Xiaomi naszym zdaniem jest propozycją nr 2? 

Największym mankamentem jest tryb automatyczny. System oceny jakości powietrza przez Xiaomi diametralnie różni się od Klarty. Dlatego też koniecznym jest stworzenie własnych reguł pracy, które pomogą nieco obejść ten problem. W trybie automatycznym jednak, urządzenie będzie dopuszczało wysokie stężenia PM2,5 czy PM10 w pomieszczeniach. Dodatkowym minusem jest brak jonizacji powietrza, choćby ostrzowej.

3. Cichy i elegancki – Electrolux PA91-604DG/GY (od 1999 zł)

Model	Electrolux PA91-604DG/GY
Cena	1999 zł
Wydajność oczyszczania	620 m³/h
Rekomendowana powierzchnia	77,5 m²
Filtry	Wstępny, HEPA, węglowy
Czujniki	PM2,5, LZO, temperatury, wilgotności, światła
Wskaźniki	Kolorystyczny (na panelu sterowania), numeryczny (w aplikacji), PM2,5, LZO, temperatury, wilgotności
Głośność	17-49 dB
Pobór mocy	do 50 W
Roczny koszt eksploatacji	Żywotność filtrów – do 12 miesięcy, cena od 299 do 399 zł (w zależności od wybranego wariantu filtrów). Roczny koszt eksploatacji – od 299 zł

Głównym walorem oczyszczaczy powietrza Electrolux Pure A9 (PA91-404 i PA91-604DG/GY) jest ich cicha i energooszczędna praca. W szczególności polecamy większy model – PA91-604DG/GY, który wyróżnia się wydajnością oczyszczania 620 m³/h. Dzięki temu może być stosowany na otwartych powierzchniach do 77,5 m².

Urządzenie posiada też dedykowaną aplikację mobilną, jednak oprócz podstawowego sterowania, nie posiada ona zbyt wielu opcji. Minus również za wysoki koszt filtrów wymiennych, których cena sięga 399 zł. Filtry te powinniśmy natomiast wymieniać co rok.

4. Oczyszczacz powietrza z wydajnym nawilżaczem – Sharp KC-D60EUW (od 2299 zł)

Model	Sharp KC-D60EUW
Cena	2299 zł
Wydajność oczyszczania	396 m³/h
Wydajność nawilżania	660 ml/h
Rekomendowana powierzchnia	49 m²
Filtry	Wstępny, HEPA H13, węglowy
Czujniki	Jakości powietrza, temperatury, wilgotności
Wskaźniki	wskaźnik jakości powietrza (wskazanie kolorami), wskaźnik wilgotności powietrza, wskaźnik konieczności czyszczenia i wymiany filtrów, wskaźnik braku wody w nawilżaczu
Głośność	25-55 dB
Pobór mocy	7-70 W
Roczny koszt eksploatacji	Żywotność filtrów – do 10 lat, choć w wielu miejscach w Polsce będzie ona wynosić 2-3 lata. Filtr HEPA od 399 zł. Filtr węglowy od 149 zł. Filtr nawilżacza 269 zł.

Sharp KC-D60EUW to przedstawiciel jednych z najbardziej popularnych oczyszczaczy powietrza z nawilżaczem – serii KC-D marki Sharp. Seria ta zawdzięcza swoją popularność między innymi zbalansowaniu oferowanych parametrów i dobrej relacji ceny do wydajności oczyszczania i nawilżania.

Choć cena prawie 2300 zł może wydawać się zaporowa dla wielu osób, wśród urządzeń 2w1 nie ma na razie zbyt wielu konkurencyjnych propozycji. Na plus renomowana jonizacja plazmowa Sharp Plasmacluster. Na minus chociażby wolna reakcja na smog i dość duży pobór mocy przy intensywnym oczyszczaniu i nawilżaniu powietrza.

5. Mniej wydajny, pozbawiony jonizacji, ale tańszy oczyszczacz 2w1 – Philips AC3829/10 (od 1499 zł)

Model	Philips AC3829/10
Cena	1499 zł
Wydajność oczyszczania	310 m³/h
Wydajność nawilżania	600 ml/h
Rekomendowana powierzchnia	39 m²
Filtry	Wstępny, HEPA H13, węglowy
Czujniki	PM2,5, wilgotności
Wskaźniki	Numeryczny PM2,5, wilgotności oraz alergenów
Głośność	od 32 dB
Pobór mocy	do 45 W
Roczny koszt eksploatacji	Filtr NanoProtect HEPA – do 2 lat, cena: 162 zł. Filtr węglowy – do 1 roku, cena: 139 zł. Filtr nawilżacza – do 1 roku, cena: 84 zł. Roczny koszt eksploatacji: ok. 300 zł.

Oczyszczacz powietrza Philips AC3829/10 to jeden ze starszych modeli w gamie Philipsa. Pomimo upływu kilku lat, jest to wciąż całkiem atrakcyjny, choć dość prosty model oczyszczacza powietrza z nawilżaczem. Wydajność oczyszczania sprzętu wynosi 310 m³/h i pozwala stosować urządzenia na powierzchniach do 39 m². W dużej przestrzeni typu open space przydałyby się więc co najmniej 2 lub 3 Philipsy.

Atutem jest natomiast całkiem wydajny nawilżacz, oddający do pomieszczenia 600 ml wody w ciągu godziny. Od pewnego czasu model ten sprzedawany jest z modułem Wi-FI i aplikacją mobilną Clean Home+. Aplikacja ta jednak jest dość skromna pod względem oferowanych opcji, oferując dokładnie to, co znajdziemy także na panelu sterowania. Oczyszczacz powietrza Philips również dość pobłażliwie reaguje na rosnący poziom pyłów, wolno oczyszczając powietrze z zanieczyszczeń.

Zobacz także: Najważniejsze funkcje i parametry, na które zwrócić uwagę przy wyborze oczyszczacza powietrza

Oczyszczanie powietrza w biurze – dlaczego jest istotne?

A dlaczego w ogóle warto dbać o czyste i zdrowe powietrze w miejscu pracy? 

Praca jest miejscem, gdzie spędzamy ok. 1/3 naszego życia. Dlatego też istotnie kształtuje ona nasze zdrowie i samopoczucie, nie tylko psychiczne, ale też fizyczne. Do najczęściej wymieniany dolegliwości, mogących mieć podłoże w złej jakości powietrza w pracy zaliczamy:

• Senność i problemy z koncentracją
• Podrażnienie, pieczenie oczu
• Zawroty głowy, mdłości
• Migreny
• Ból gardła, kaszel, uczucie zatkanego nosa
• Zmiany skórne – przesuszenie, zaczerwienienie, złuszczanie się naskórka

Wszystko to przekłada się oczywiście na niższą efektywność i mniejsze zadowolenie pracowników. W świetle obecnie obowiązujących przepisów, to na pracodawcy ciąży obowiązek zapewnienia pracownikom zdrowych i bezpiecznych warunków do wykonywania swoich obowiązków. 

Nie należy bagatelizować jakości powietrza w miejscu pracy

• Z raportu opublikowanego przez WHO już w 1984 roku, aż 30% budynków na świecie miało problem ze złą jakością powietrza. Większość z nich stanowiły obiekty biurowe.
• Nieco nowsze badania, np. to zrealizowane przez Amerykańską Agencję Ochrony Środowiska, mówią o 11% wzroście wydajności pracowników, zaobserwowanym przez pracodawców, którzy zadbali o lepszą jakość powietrza w swoich biurach.
• Jeszcze nowsze doniesienia mówią też o jakości powietrza pomieszczeń, jako jednym z newralgicznych czynników przy rozprzestrzenianiu się epidemii COVID-19. Zapewnienie odpowiedniej wymiany powietrza, jak również właściwego poziomu wilgotności przekładało się na mniejsze ryzyko przenoszenia wirusa.
• Irigaray i wsp. dowodzą również, że długotrwałe narażenie na działanie lotnych związków organicznych mogą zwiększać zachorowalność na białaczkę i chłoniaka.
• Poprawa jakości powietrza w miejscu pracy ma również ważny wymiar ekonomiczny. Zmniejszenie absencji pracowników to mniejsze straty generowane przez firmę.
• Aż 80% respondentów biorących udział w badaniu British Council for Offices w 2016 roku wskazało jakość powietrza jako najistotniejszy czynnik wpływający na komfort pracowników w miejscu pracy.
• Do najważniejszych wyzwań związanych z jakością powietrza w biurach należy utrzymywanie niskiego poziomu CO₂. Dla właściwego samopoczucia i zachowania dobrej wydajności pracy, stężenie dwutlenku węgla w powietrzu nie powinno przekraczać 1000 ppm (ogólno przyjęta norma). Naturalnie im więcej ludzi, tym trudniej utrzymać niskie stężenie.
  W naszym wrocławskim biurze, przy zamkniętych oknach (np. zimą), sami obserwujemy często senność i pogorszenie jakości pracy, czego przyczyną jest poziom CO₂ sięgający często 1300-1500 ppm.
• Obecne przepisy mówią o tym, by pracownicy mieli dostęp do czystego powietrza. Przyjmuje się, że należy zapewnić 20 m³/h czystego powietrza każdemu, kto przebywa m.in. w budynku użyteczności publicznej. Gdy mamy do czynienia z budynkiem bez otwieranych okien (np. nowoczesne biurowce), ilość świeżego powietrza to min. 30m³/h świeżego powietrza. Jeżeli w pomieszczeniach można palić wyroby tytoniowe, ilość ta rośnie do 50m³/h.

Co to jest syndrom chorego budynku?

Wiele z wymienionych wyżej objawów, m.in. dotyczących koncentracji, migren czy podrażnionych śluzówek, może świadczyć o większym problemie – tzw. Syndromie Chorego Budynku. Z ang. Sick Building Syndrome (SBS) został zdefiniowany przez WHO jako choroba występująca w pomieszczeniach zamkniętych, gdzie co najmniej 20% przebywających w nich osób doświadcza w/w dolegliwości zdrowotnych.

Syndrom chorego budynku najczęściej jest wynikiem:

• zanieczyszczonego powietrza,
• niskiej wilgotności powietrza,
• nieodpowiedniej wentylacji lub zbyt rzadkiego wietrzenia pomieszczeń,
• nieprawidłowo funkcjonującej klimatyzacji,
• ulatniania się farb, rozpuszczalników, impregnatów lub innych elementów wyposażenia wnętrz,
• dużej ilości elementów tapicerowanych i dywanów, będących często siedliskiem roztoczy,
• nadmiernego hałasu i wibracji,

co przekłada się negatywnie na zdrowie mieszkających czy pracujących tam osób. 

Źródła:

1. Berry G.; Parsons, A.; Morgan, M.; Rickert, J.; Cho, H. (2022). A Review of methods to reduce the probability of the airborne spread of COVID-19 in ventilation systems and enclosed spaces, Environmental Research, Volume 203, 111765, ISSN 0013-9351. Dostęp do wersji internetowej: https://doi.org/10.1016/j.envres.2021.111765.
2. Bilewicz, K. (2014). Ciemna strona efektywności energetycznej. Rynek Energii. 2014. 32-40. Dostęp do wersji internetowej: 27.07.2022. https://cire.pl/pliki/2/syndrom_rynek_ciepla_wys.pdf
3. Irigaray, P.; Newby, JA; Clapp, R.; Hardell, L.; Howard, V.; Montagnier L.; Epstein, S.; Belpomme, D.
   (2007). Lifestyle-related factors and environmental agents causing cancer: An overview. Biomedicine & Pharmacotherapy, Volume 61, Issue 10, December 2007, pp. 640–658. DOI: 10.1016/j.biopha.2007.10.006. Dostęp do wersji internetowej: 26.07.2022 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18055160/
4. Strona Internetowa British Council Offices. What Workers Want 2016. Dostęp do strony internetowej: 25.07.2022. http://pdf.savills.com/documents/What_Workers_Want_2016.pdf
5. Strona internetowa World Green Building Council. Health, Wellbeing and Productivity in Offices: The Next Chapter for Green Building. Dostęp do strony internetowej: 27.07.2022 https://www.worldgbc.org/news-media/health-wellbeing-and-productivity-offices-next-chapter-green-building

Zobacz ranking oczyszczaczy powietrza >> 

Filtracja powietrza jest często zalecana jako element przeciwdziałania objawom alergicznym u osób z przewlekłymi alergiami i chorobami układu oddechowego. W opublikowanym w 2020 roku artykule „Does air filtration work for cat allergen exposure?” autorzy zwracają uwagę, że stosowanie urządzeń z filtrami HEPA zmniejszyło stężenie alergenu białka kociego w powietrzu, powodując poprawę wczesnej i późnej reakcji astmatycznej o 60%. Zdaniem wielu osób ze środowiska medycznego oczyszczanie powietrza działa, choć rezultaty mogą być widoczne dopiero po pewnym czasie.

---

Spis treści

1. Oczyszczacz powietrza – skutecznie usunie alergeny z powietrza
1.1. Oczyszczacz powietrza a alergia – głosy za
1.2. Oczyszczacz powietrza a alergia – głosy przeciw
2. Co powinien posiadać skuteczny oczyszczacz powietrza na alergię?
3. Co oprócz oczyszczaczy? Jak radzić sobie z alergią?

---

Oczyszczacz powietrza – skutecznie usunie alergeny z powietrza. Gorzej poradzi sobie z tymi w wykładzinach i na meblach.

Wielu lekarzy z Polski i zagranicy zgodnie twierdzi, że oczyszczacz powietrza z filtrami HEPA pomaga pozbyć się z otoczenia pyłów zawieszonych, pyłków roślin, alergenów odzwierzęcych czy zarodników pleśni i grzybów.

Urządzenia tego typu mogą pochwalić się dużą skutecznością w usuwaniu drobinek kilkadziesiąt razy mniejszych od średnicy ludzkiego włosa, które dryfują w powietrzu, podrażniając nasze układy oddechowe. Skuteczność ta jednak spada, gdy mamy do czynienia np. z roztoczami czy alergenami zwierząt ukrytymi w materacach, czy dywanach.

Dodatkowo należy mieć świadomość, iż oczyszczanie powietrza z alergenów to proces długotrwały, który nie zrealizuje się w ciągu kwadransa od włączenia oczyszczacza. Białko Fel d 1 (białko zawarte w ślinie kotów) może utrzymywać się w mieszkaniu przez wiele miesięcy po zniknięciu z niego zwierzaka, o czym piszą w swojej pracy Al-Tamprouri C. i wsp.

Oczyszczacz powietrza a alergia – głosy za

• Eggleston i wsp. wykazali w badaniu randomizowanym na dwóch grupach użytkowników, że stosowanie oczyszczaczy powietrza z filtrami HEPA zmniejszyło ilość pyłów zawieszonych PM10 w domach – o 30% po 6 mies. i o 39% po 12 mies., podczas gdy w domach kontrolnych stężenia PM10 rosły. 
• W badaniu Sulser i wsp. na przestrzeni lat 1999-2000, w którym udział wzięły dzieci z objawami alergii na psy i koty, naukowcy stwierdzili znacznie lepszą jakość snu (mniej chrapania, płynniejszy sen), jak i zmniejszenie nadreaktywności oskrzeli.
• Pedroletti i wsp. zaprosili do badania 22 astmatyków, z których wszyscy byli również alergikami na psy i koty, zaś 76% uczestników było również uczulonych na pyłki roślin i roztocza kurzu domowego. W randomizowanym badaniu zaobserwowano zwiększenie wydolności oddechowej w badaniu spirometrii, jak i poprawę w zakresie stężenia tlenku azotu w grupie oczyszczającej powietrze w sypialniach za pomocą urządzeń z filtrem HEPA.
• Dr Payel Gupta, adiunkt profesora klinicznego, specjalizujący się w alergologii i immunologii, pracujący w szpitalach w Nowym Jorku: „Oczyszczacze powietrza pomagają usunąć z powietrza pyłki, naskórek zwierzęcy, zarodniki pleśni i inne alergeny występujące w pomieszczeniach”
• Dr Clifford W. Bassett, autor książki „The New Allergy Solution”, założyciel nowojorskiego towarzystwa opieki nad alergikami i astmatykami poleca stosowanie oczyszczaczy powietrza: „Jako alergolog i specjalista w dziedzinie astmy, wiele razy polecałem oczyszczacze powietrza moim pacjentom, pomagają one zmienić środowisko i bardzo dobrze uzupełniają leczenie astmy i alergii”. 
• Dr Purvi Parikh poleca stosowanie oczyszczaczy powietrza w miejscach, gdzie mamy do czynienia z dużą wilgotnością i ogniskami pleśni.
  Ze swojej strony rekomendujemy w takich przypadkach również osuszacze powietrza lub osuszacze powietrza z oczyszczaczem

Oczyszczacz powietrza a alergia – głosy przeciw

• W badaniu przeprowadzonym w 2011 roku oczyszczacze z filtrami HEPA przynosiły kliniczne korzyści dla pacjentów. Ich działanie było jednak widoczne tylko w obrębie pojedynczych pomieszczeń.
• Odwołuje się do tego między innymi dr David R. Stukus, który uważa, że „oczyszczacze powietrza filtrują powietrze tylko w bardzo ograniczonych przestrzeniach w domu, co automatycznie zmniejsza ich atrakcyjność”.
• Oprócz tego Dr Stukus jest zdania, iż „oczyszczacze nie radzą sobie zbyt dobrze z zewnętrznymi alergenami pyłowymi i mają ograniczoną przydatność w przypadku alergenów występujących wewnątrz, które często osiadają na wykładzinach i meblach, przebywając krótko w powietrzu. Należy również pamiętać o regularnej wymianie filtrów, co rodzi koszty”.

Co powinien posiadać skuteczny oczyszczacz powietrza na alergię?

1. Skuteczny zestaw filtrów

• Filtr HEPA (klasy od E11 do H14) –  odpowiada za fizyczne zatrzymywanie mikrocząstek zanieczyszczeń: pyłków roślin, roztoczy kurzu domowego czy alergenów zawartych w białkach zwierząt. Oferowane na rynku filtry HEPA gwarantują od 95 do aż 99,97% skuteczności w zatrzymywaniu cząsteczek o wielkości 0,3 µm (najtrudniejszych do wychwycenia). W przypadku mniejszych i większych cząsteczek, np. ok. 5 μm (tyle z reguły mają cząsteczki, na których przenoszone jest białko Fel d 1 z kociej śliny), skuteczność ta sięga blisko 100%.
• Filtr węglowy –  skuteczny w usuwaniu zarówno drażliwych zapachów (np. z kuwety zwierząt), jak i szkodliwych substancji gazowych (np. formaldehydu czy acetonu), które podrażniają układ oddechowy
• Filtr wstępny – wychwytuje większe cząstki, np. kłęby kurzu czy sierść zwierząt. W zdecydowanej większości filtr wstępny ma formę siatki, występującej osobno lub zintegrowanej z pozostałymi filtrami

2. Odpowiednią wydajność oczyszczania, dopasowaną do powierzchni

Podstawowym założeniem każdego oczyszczacza powietrza jest efektywna filtracja powietrza w pomieszczeniu. Za pomocą wbudowanego wentylatora, urządzenie wznieca ruch powietrza w pomieszczeniu, kierując zawarte w nim mikrocząsteczki w stronę oczyszczacza. Tam zaś zostają skutecznie uwięzione na w.w. filtrach.

Aby oczyszczacz efektywnie przefiltrował powietrze w pomieszczeniu, musi wymienić je min. 3 razy w ciągu godziny. W celu łatwiejszego dopasowania oczyszczacza do posiadanej powierzchni, producenci oczyszczaczy podają informacje o wydajności oczyszczania (współczynniku CADR), a więc objętości powietrza (w m³), którą urządzenie jest w stanie przefiltrować w ciągu 1h. 

Szacując optymalną wydajność, wystarczy policzyć objętość docelowego pomieszczenia, w którym ma stanąć oczyszczacz, a następnie pomnożyć tę wartość przez 3, by uzyskać minimalną wydajność oczyszczania. Dokonując ostatecznego wyboru, warto jednak kupić oczyszczacz o nieco większej wydajności, gdyż dzięki temu urządzenie rzadziej będzie zmuszone do pracy w najwyższych obrotach. 

3. Jonizator powietrza (opinia lekarzy)

Jonizatory powietrza uwalniają jony tlenu i wodoru o przeciwnych ładunkach. Te zaś dążą w powietrzu do połączenia się i stworzenia cząsteczki wody. Silnie reaktywne rodniki hydroksylowe OH przyczepiają się do cząsteczek zanieczyszczeń, wyciągając z nich brakujący atom wodoru i destabilizując ich strukturę molekularną. 

Tyle w teorii. W praktyce jednak samo jonizowanie powietrza nie wystarcza, by pozbyć się alergenów. Najlepiej sprawdza się w połączeniu z mechaniczną filtracją powietrza (np. filtr HEPA, filtr wstępny), przyśpieszając proces usuwania alergenów z powietrza.

Niewiele znajdziemy jednak informacji na temat opinii lekarzy o jonizatorach powietrza. Temat ten był przez lata badany przez różnych naukowców. Wśród najnowszych badań znajdziemy to przeprowadzone na świnkach morskich przez szwedzkich naukowców z Wydziału Wirusologii Molekularnej Departamentu Medycyny Klinicznej i Eksperymentalnej Uniwersytetu Medycznego w Linköping. Jonizacja powietrza zapobiegła infekcji u wszystkich 4 świnek, przyczyniając się do zmniejszenia stężenia kaliciwirusów, rotawirusów i wirusów grypy w pomieszczeniu. 

Dr Mirjam Levstik Bravničar dowodzi również, że zwiększenie stężenia jonów ujemnych prowadzi do obniżenia zawartości histaminy w organizmie i łagodniejszych objawów alergii.

4. Oczyszczacz i nawilżacz powietrza w opinii lekarzy?

Oczyszczacz i nawilżacz powietrza w opinii lekarzy? Opinia lekarzy o nawilżaczach powietrza jest w większości pozytywna. Zdecydowanie polecają oni używanie nawilżaczy ewaporacyjnych lub parowych, które nie uwalniają do powietrza związków mineralnych zawartych w wodzie. Nie można tego powiedzieć o nawilżaczach ultradźwiękowych, dlatego w przypadku tych urządzeń zalecana jest ostrożność, gdyż długo emitowany biały pył może podrażniać drogi oddechowe i powodować bóle głowy.

Wybierając nawilżacz powietrza, możemy zdecydować się na zakup oddzielnego urządzenia lub oczyszczaczy powietrza 2w1 (z wbudowanym zbiornikiem na wodę i filtrem ewaporacyjnym). To drugie rozwiązanie polecamy zwłaszcza osobom, które zmagają się przede wszystkim z niską wilgotnością. Oczyszczacze z nawilżaczem Sharp czy Philips mają bowiem imponującą wydajność nawilżania, sięgającą nawet 600 ml/h.

Po więcej informacji zajrzyj do naszego artykułu „Oczyszczacz powietrza dla alergika – jaki wybrać?”

Medycy przestrzegają jednak przed nieprawidłową eksploatacją nawilżaczy, która może powodować rozwój bakterii zarodników pleśni. Przy regularnym korzystaniu pamiętajmy również o regularnym ich czyszczeniu i konserwacji. Za każdym razem, gdy urządzenie zużyje wodę, warto pozbyć się skroplonych resztek i przepłukać zbiornik. Warto również co 2-3 dni przepłukać filtr, a w przypadku gromadzenia się na nim kamienia z wody, moczyć filtr przez 15-30 minut w roztworze wody z kwaskiem cytrynowym.

A certyfikaty?

Producenci z reguły chętnie chwalą się tym, jakie atesty i certyfikaty zdobyły ich urządzenia. Często znajdziemy tam certyfikat mówiący o skuteczności w walce z alergenami (np. ECARF, BAF) albo bezpieczeństwie dla alergika (PTA), co pomoże w podjęciu ostatecznej decyzji. Nie powinien być to jednak wyznacznik, na podstawie którego rozważamy, bądź odrzucamy poszczególne urządzenia. Więcej na ten temat w artykule „Certyfikaty i atesty dla oczyszczaczy powietrza – o czym naprawdę świadczą i czy są niezbędne?„

Zdrowe oczyszczacze powietrza? Ranking TOP 3

1. Klarta Forste 4

2. Philips AC2729/50

3. Vestfrost VP-A1S70WH

Ten artykuł może Cię zainteresować: 👉 Gdzie ustawić oczyszczacz powietrza?

Co oprócz oczyszczaczy? Jak radzić sobie z alergią?

• Aktywny tryb życia

Prof. Rafał Pawliczak z Katedry Alergologii, Immunologii i Dermatologii na Wydziale Nauk Biomedycznych i Kształcenia Podyplomowego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi zauważa, że zmiana trybu życia, polegająca na spędzaniu większej ilości czasu na świeżym powietrzu i aktywnym wypoczynku może ograniczyć rozwój chorób alergicznych. Co ciekawe, u niektórych sportowców (Robert Korzeniowski, Otylia Jędrzejczak), wykryto w dzieciństwie astmę oskrzelową i zalecono uprawianie sportu, co pozytywnie wpłynęło na stan zdrowia.

• Regularne porządki

Oczyszczacz powietrza świetnie poradzi sobie z cząsteczkami alergenów, które dryfują w powietrzu. Dzięki dużemu przepływowi powietrza będzie również w stanie wzniecić w górę sporo drobinek, które opadły na powierzchnię mebli czy podłóg. Wiele z nich jednak wciąż pozostanie przyczepione do powierzchni kanapy, biurka czy półki. Dlatego pamiętajmy o regularnym sprzątaniu zarówno podłóg, jak i meblowych zakamarków.

• Ograniczenie wstępu zwierząt do sypialni

Dla wielu trudny krok. Warto jednak pamiętać, iż nawet gdy nie jesteśmy uczuleni na białka Fel d 1 czy Canf5, to nasi czworonożni przyjaciele mogą przenosić na swoim futrze roztocza kurzu domowego czy pyłki roślin.

Źródła:

1. Eggleston PA, Butz A, Rand C, et al. Home environmental intervention in inner-city asthma: a randomized controlled clinical trial. Ann Allergy Asthma Immunol. 2005 Dec;95(6):518-24. doi: 10.1016/S1081-1206(10)61012-5. PMID: 16400889. Dostęp do wersji internetowej: 28.06.2022. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16400889/
   
2. Pedroletti C, Millinger E, Dahlén B, Söderman P, Zetterström O. Clinical effects of purified air administered to the breathing zone in allergic asthma: a double-blind randomized cross-over trial. Respiratory Medicine. 2009;103(9):1313–9. doi: 10.1016/j.rmed.2009.03.020. Dostęp do wersji internetowej: 28.06.2022. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19443189/
   
3. Schlinger, A. 8 Air Purifiers for Better Air Quality, According to Allergists. Blog The Healthy 2022.03.08. Dostęp do wersji internetowej: 27.06.2022. https://www.thehealthy.com/allergies/allergist-approved-air-purifiers
   
4. Shiffer, E. Do Air Purifiers Really Work? We Asked Doctors. Blog Parents. 2020.06.05. Dostęp do wersji internetowej: 27.06.2022. https://www.parents.com/health/allergies/seasonal/do-air-purifiers-really-work-we-asked-immunologists/
   
5. Sublett JL. Effectiveness of air filters and air cleaners in allergic respiratory diseases: a review of the recent literature. Curr Allergy Asthma 2011;11(5):395-402. doi: 10.1007/s11882-011-0208-5. Dostęp do wersji internetowej: 28.06.2022. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3165134/#CR32
   
6. Sulser C, Schulz G, Wagner P, Sommerfeld C, Keil T, Reich A, Wahn U, Lau S. Can the use of HEPA cleaners in homes of asthmatic children and adolescents sensitized to cat and dog allergens decrease bronchial hyperresponsiveness and allergen contents in solid dust? Int Arch Allergy Immunol. 2009;148(1):23-30. doi: 10.1159/000151502. PMID: 18716400Dostęp do wersji internetowej: 28.06.2022. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18716400/
   
7. Wieczfińska J, Pawliczak R. The impact of commercially available air purifiers on bronchial asthma and allergy symptoms. Alergologia Polska – Polish Journal of Allergology. 2022;9(1):49-54. doi:10.5114/pja.2022.114396. Dostęp do wersji internetowej: 27.06.2022. https://www.termedia.pl/The-impact-of-commercially-available-air-purifiers-on-bronchial-asthma-and-allergy-symptoms,123,46571,0,1.html 

Zobacz ranking oczyszczaczy powietrza >>